آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شمارهها | 1,433 |
| تعداد مقالات | 17,642 |
| تعداد مشاهده مقاله | 57,428,488 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,181,756 |
انگارههای حکومتمندی مدرن در دوره پیشامشروطه؛ با تأکید بر رساله کشفالغرائب مجدالملک سینکی | ||
| فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام | ||
| مقاله 2، دوره 10، شماره 20، مهر 1398، صفحه 23-45 اصل مقاله (259.4 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jiiph.2019.9681 | ||
| نویسندگان | ||
| سمیه حمیدی* 1؛ بیگم ناصری2 | ||
| 1هیات علمی دانشگاه بیرجند | ||
| 2دانشآموخته کارشناسی ارشد تاریخ دانشگاه بیرجند | ||
| چکیده | ||
| ورود تجدد به ایران سرآغاز نظرورزی پیرامون ماهیت حکومت و تأثیر آن بر عقبماندگی ایران است. شکست ایران از روسیه طی دو جنگ به تعمیق این اندیشه انجامید. ظهور شخصیتهای اصلاحطلب و روشنفکر در این دوره واکنشی به این امر بود. هرچند بسته به نحوه آشنایی و تماس این افراد با تجدد غرب، درک آنان از ماهیت حکومت مدرن و نواقص حکومت در ایران متفاوت بود. نوشتار حاضر بر مبنای روش توصیفی- تحلیلی و با اتکاء به نظریه حکومتمندی میشل فوکو به بررسی نحوه ادراک مجدالملک از ماهیت حکومت مدرن بر اساس تحلیل رساله کشفالغرائب، پرداخته است. این اثر یکی از اولین آثار انتقادی در عصر قاجار است. دستاورد این پژوهش نشان میدهد که مجدالملک به نقد ماهیت حکومت سنتی در ایران براساس نقد حکومت در قالب انتقاد از سلطنت، بیکفایتی کارگزاران و ناکارآمدی نهادهای حکومتی پرداخته؛ اما رویکرد وی بیشتر جنبه سلبی دارد و الگوی بدیلی در مقابل حکومت سلطنتی ارائه نمیدهد. از سوی دیگر درک او بیشتر در قالب حکومت قانون، تفکیک قوه مقننه از مجریه و تلاش در جهت تأکید بر مفهوم ملت در مقابل رعیت و اشارات اندکی به دموکراسی است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| مجدالملک سینکی؛ کشفالغرائب؛ حکومتمندی؛ قاجار؛ میشل فوکو | ||
| مراجع | ||
|
منابع - آجدانی، لطفالله (1391)، اندیشههای سیاسی در عصر مشروطیت، تهران، علم. - آدمیت، فریدون ( 1351)، اندیشه ترقی، تهران، خوارزمی. - اباذری، یوسف (1377)، خردجامعهشناسی، تهران، طرح نو. - امینی، علی (1358)، بیست سال بعد از امیرکبیر متضمن شرح اوضاع ایران و حوادث نیمه اول سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به انضمام رساله مجدیه، به تصحیح و توضیحات فضلالله گرگانی، تهران، اقبال. - اسلامی، روحالله؛ ذوالفقاریان، فاطمه (1389) «حکومتمندی در تاریخ فلسفه سیاسی»، دو فصلنامه علمی-پژوهشی «پژوهش سیاست نظری»، دوره جدید، شماره نهم، بهار، صص 19-1. - افضلالملک، میرزا غلامحسین (1361)، افضلالتواریخ، به کوشش منصوره اتحادیه (نظاممافی) و سیروس سعدوندیان. تهران، نشر تاریخ ایران. - اعتمادالسلطنه (محمدحسن خان) (1367)، مراهالبلدان، بهکوشش عبدالحسین نوائی و میرهاشم محدث، تهران: دانشگاه تهران. - ـــــــــــــــــــــــــــــــ (1374)،ماثر و الآثار، چهل سال تاریخ ایران، ترجمه ایرج افشار، تهران: اساطیر. - بامداد، مهدی (1371)،شرح حال رجال ایران در قرون 12و13و14، ج سوم، تهران، زوار. - پالومبو، آنتونیو (1388)، «فرآیندهای سیاسی: حکومت، دستگاه اداری و بروکراسی»، در راهنمای جامعهشناسی سیاسی کیتنش، ج اول، ترجمه محمد خضری، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی. - جلاییپور، حمیدرضا؛ سعیدی، علیاصغر؛ حبیب پور گنابی، کرم (پاییز و زمستان 1391)، «تحلیل سیاستگذاری اجتماعی با لنز حکومتمندی»، فصلنامه مطالعات جامعهشناختی، دوره 19، شماره 2. - حائری، عبدالهادی (1364)، تشیع و مشروطیت در ایران و نقش ایرانیان مقیم عراق، تهران، امیرکبیر. - حکیمالملک، علینقی (2536)، روزنامه سفر خراسان، به کوشش ایرج افشار و دیگران، تهران: فرهنگ ایران زمین. - حلبی، علیاصغر (1381)، تاریخ فلاسفه ایرانی، تهران، زوار. - رهبری، مهدی (1387)، مشروطه ناکام: تأملی در رویارویی ایرانیان با چهره ژانوسی تجدد، تهران، کویر. - سپهر، محمد تقی (1377)، ناسخ التواریخ (تاریخ قاجاریه)، به اهتمام جمشید کیانفر، تهران، اساطیر. - طباطبایی، جواد (1392)، تأملی درباره ایران، تهران، مینویخرد. - کاملی، محمدجواد؛ الوانی، مهدی (1389)، شبکهها و خط و مشیگذاری عمومی، تهران: دانشگاه علوم انتظامی. - کسرایی، محمدسالار؛ مرادخانی، همایون؛ رضایی، محمد، «فوکو: حکومتمندی، سوژه سیاسی و کنش سیاسی»، فصلنامه جامعه شناسی تاریخی، پاییز و زمستان1390، دوره3، شماره 2. - کریمی، علیرضا (1387)، انقلاب مشروطه در بوته نقد، قم، دفترعقل. - فروند، ژولین (1373)، نظریههای مربوط به علوم انسانی، ترجمه محمدعلی کاردان، تهران، نشردانشگاهی تهران. - فوکو، میشل (1387)، ایران: روح یک جهان بیروح، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران، نی. - ـــــــــــ (1389)، تولد زیست سیاست، ترجمه رضا نجف زاده، ج 2، تهران: نشرنی. - ـــــــــــ (1391)، تئاتر فلسفه، ترجمه نیکو سرخوش و افشین جهاندیده، تهران، نشرنی. - مجدالملکسینکی، محمد (1287)، رساله مجدیه یا کشفالغرائب، نسخه خطی، تهران، کتابخانه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی. - نصری، عبدالله (1386)، رویارویی با تجدد، تهران، علم. - وهومن، هارون (1388)، سفرنامههای خطی فارسی، ج چهارم، تهران، نشر اختران. - هدایتیخمینی، عباس (1390)، زندگینامه سیاسی و اجتماعی علاءالسلطنه (پرنس محمدعلیخان)، تهران، طهوری. - ناصری، اکرم (1389)، کارکردهای سیاسی- اجتماعی تولیت آستان قدس رضوی در دوره قاجار، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه بیرجند. - یونسی، مصطفی (1387)، نسبت فلسفه سیاسی و فلسفه زبان افلاطون، تهران، فرهنگ صبا. - Dean, Mitchell (1999), Governmentality: Power and Rule in Modern Society. London: Sage Press.
- Foucault, Michel, Security, Territory, and Population: Lectures at the College de France, 1977-78. New York: Palgrave Macmillan, 2007.
- Lagenddik, Arnood (2009), shift in governmentality, territoriality and governance, an introduction ,university of nijmegan, www.sprigner science.com.
- Nadesan, Majia Holmer (2008), Governmentality, biopower, and everyday life, New York and London: Routledge Press.
- Goodie, Jo-Ann (2006), The Invention of Environment as a Legal Subject. Submitted in Fulfillment of the Requirement of the Degree of Doctor of Philosophy. Murdoch University. October 2006.
- Rose, N & P, Miller (1992), Political power beyond the state: problematics of government. British Journal of Sociology. No. 43, 2. Pp. 172-205. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 615 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 573 |
||