آمار
| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شماره‌ها | 1,235 |
| تعداد مقالات | 15,185 |
| تعداد مشاهده مقاله | 50,695,743 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,778,786 |
طراحی الگوی مناسب پرسش و پاسخ در درس علوم تجربی و بررسی اثربخشی آن بر درک مفاهیم و تفکر انتقادی دانشآموزان | ||
| فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی | ||
| مقاله 13، دوره 14، شماره 53، خرداد 1398، صفحه 275-306 اصل مقاله (1.01 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| فیروز محمودی* 1؛ اسکندر فتحی آذر2؛ سعید محمودی بردزردی3؛ رحیم بدریگرگری2 | ||
| 1دانشیار دانشگاه تبریز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی (نویسنده مسئول) Email:firoozmahmoodi@yahoo.com | ||
| 2استاد دانشگاه تبریز، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی | ||
| 3دانشجوی دکتری برنامه ریزی درسی دانشگاه تبریز | ||
| چکیده | ||
| هدف از انجام این پژوهش، طراحی الگوی مناسب آموزش از طریق پرسش و پاسخ در درس علوم تجربی و بررسی اثربخشی آن بر درک مفاهیم علوم و تفکر انتقادی دانشآموزان پایه ششم ابتدایی بود. پژوهش حاضر یک پژوهش آمیخته بوده که از دو بخش تشکیل شد. بخش اول، بهمنظور طراحی الگوی نظری مناسب برای آموزش علوم از طریق پرسش و پاسخ انجام شد. در بخش دوم نیز اثربخشی و اعتبار عملی این الگوی نظری بر درک مفاهیم علوم و تفکر انتقادی مورد بررسی قرار گرفت. با استفاده از یک طرح شبه آزمایشی از بین دانشآموزان پایه ششم شهرستان ایذه (50 نفر پسر) شامل 2 کلاس به عنوان نمونه آماری بهصورت نمونه‌گیری تصادفی انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل، قرارگرفتند. در هر دو گروه و در دو مرحله پیشآزمون و پسآزمون، آزمون تفکر انتقادی کرنل مورد استفاده قرار گرفت. با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس دادههای جمعآوری شده تجزیه و تحلیل شد. در بخش کیفی نتایج تحقیق منجر به طراحی الگویی شد که شامل هفت بُعد (مبانی، اصول، فنون و راهبردها، مراحل، انواع پرسش، اهداف و ارزشیابی) است، نتایج در بخش کمی تحقیق نشان داد که الگوی طراحی شده موجب افزایش تفکر انتقادی و درک مفاهیم در گروه آزمایش شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| الگوی مناسب؛ پرسش و پاسخ؛ درک مفاهیم؛ تفکر انتقادی | ||
| مراجع | ||
|
منابع
احدیان، محمد؛ رمضانی، عمران و داوود محمدی (1390). مقدمات تکنولوژی آموزشی شامل روشهای آموزشی دهه اخیر. تهران: انتشارات آییژ.
ادیبنیا، اسد (1389). روشهای تدریس پیشرفته. شوشتر: انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی (شوشتر).
بدری گرگری، رحیم و مریم خانلری (1392). تأثیر آموزش راهبرد «پرسشگری متقابل هدایت شده در گروه همتایان» بر تفکر انتقادی دانشآموزان دختر پایه سوم راهنمایی. تفکر و کودک، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 4 (2)، 17-1.
پاول، ریچارد (1390). پرسشگری سقراطی و پرورش تفکر نقاد. ترجمه نسرین ابراهیمیلویه، تهران: نامه الکترونیک.
جهانی، جعفر (1386). .بررسی تأثیرات برنامه آموزش فلسفه به کودکان در رشد منشهای اخلاقی دانشآموزان. فصلنامه مطالعات برنامه درسی، 2 (7)، 59-37.
حاج حسینی، منصوره (1391). تأثیر روشهای آموزش گفتوگو محور (بحث گروهی و بحث سقراطی) برتفکر انتقادی دانشجویان (رساله دکتری). دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه الزهراء (س)، تهران.
حبیبی کلیبر، رامین (1393). اثربخشی آموزش راهبرد کمک خواهی بر درک مفاهیم ریاضی دانشآموزان دختر سال سوم راهنمایی. اندیشههای نوین تربیتی، 10 (4)، 50-33.
درویشی ازگله، مختار و زهرا خورشیدی (1392). طراحی الگوی تدریس مفهوممحور در درس علوم و بررسی نقش آن بر مهارتهای تفکر (خلاق و انتقادی) دانشآموزان پایه چهارم ابتدایی. تدریس پژوهی، 1 (1)، 80-73.
رحمانی بلداجی، مریم (1390). طراحی یک طرح درس مبتنی بر مدل استقرا برای آموزش مفاهیم نهان گرما و تغییر حالت مواد و بررسی میزان اثربخشی آن در افزایش مهارت پرسشگری دانشآموزان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران.
رشید، خسرو؛ یعقوبی، ابوالقاسم و رسول کرد نوقابی (1390). بررسی و مقایسه تأثیر چگونگی طرح پرسش شفاهی کلاسی بر یادگیری درس ریاضی و علاقه به این درس. روانشناسی تربیتی، 7(22)، 154- 125.
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و الهه حجازی (1395). روشهای تحقیق در علوم رفتاری. تهران: نشر آگه.
شاکری، شیرین (1390). طراحی الگوی آموزشی مفهوم گرما مبتنی بر کاوشگری سال اول دبستان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران.
شعبانی، حسن (1391). مهارتهای آموزشی روشها و فنون تدریس. تهران: انتشارات سمت.
شورت، ادموند سی (1394). روششناسی مطالعات برنامه درسی ( ترجمه محمود مهرمحمدی و همکاران). تهران: سمت. (اثر اصلی در سال 1991چاپ شده است).
صالحی، جواد (1373). تأثیر آموزش روش پرسش و پاسخ هدایت شده بر عملکرد مسألهگشایی دانشآموزان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
صالحی، لیلی؛ کیکاووسیآرانی؛ لیلا و مریم صفرنواده (1394). مقایسه روشهای آموزشی «یادگیری مبتنی بر حل مسأله» و «پرسش و پاسخ» از نظر گرایش دانشجویان رشته بهداشت محیط به تفکر انتقادی. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی (راهبردهای آموزشی)، 29 (1)، 42-35.
صفوی، امانالله (1394). روشها، فنون و الگوهای تدریس. تهران: انتشارات سمت.
صفوی، امانالله (1394). کلیات روشها و فنون تدریس. تهران: انتشارات معاصر.
طباطبایی، زهرا و مرضیه موسوی (1390). بررسی تأثیر برنامۀ فلسفه برای کودکان در پرسشگری و تفکر انتقادی دانشآموزان پایههای سوم تا پنجم ابتدایی (11-9 ساله) دبستان علوی شهر ورامین. تفکر و کودک، 1(2)، 75-73.
عبیری، مرجان؛ صادقی، عباس؛ خسرو جاوید، مهناز و نادر افقی (1393). مقایسه تأثیر روش تدریس همیاری (مشارکتی)، اکتشافی و سخنرانی بر پیشرفت تحصیلی و نگرش نسبت به درس فیزیک، پژوهش در برنامهریزی درسی، 2 (15)، 67-55.
علیلو، اکبر و احسان عظیمپور (1395). اثربخشی روشهای نقشهی مفهومی در مقایسه با روش سخنرانی بر بازدههای شناختی دانشآموزان در درس علوم تجربی، پژوهشهای برنامه درسی، 6(2)، 40-25.
غریبی، حسن (1390). اثربخشی آموزش راهبردی تفکر بر تـفکر انتقادی، تحول اخلاقی و پرسشگری دانشآموزان پایه پنجم دبستان. رساله دکتری. دانشگاه تبریز.
غریبی، حسن؛ ادیب، یوسف؛ فتحیآذر، اسکندر؛ هاشمی، تورج؛ بدریگرگری، رحیم و زلیخا قلیزاده (1392). اثربخشی آموزش راهبردی تفکر بر پرسشگری دانشآموزان پسر پایۀ پنجم ابتدایی شهر سنندج. تفکر و کودک، 4(1)، 92-74.
فتحیآذر، اسکندر (1394). روشها و فنون تدریس. تبریز: انتشارات دانشگاه تبریز.
قاسمی، بهجت (1390). طراحی الگوی آموزشی برای آموزش مفهوم آب مبتنی بر تفکر خلاق در درس علوم اول ابتدایی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران.
گنجی، کامران (1389). بررسی و تحلیل پرسشهای شفاهی معلمان دوره ابتدایی مدارس سماء دانشگاه آزاد اسلامی. اندیشههای تازه در علوم تربیتی، 1(6)، 110- 109.
مرادی، مسعود؛ فردانش، هاشم؛ مهرمحمدی، محمود و نعمتالله موسیپور (1390). مبانی و ویژگیهای یک الگوی تدریس برای انواع دانش روش کاری. فصلنامه روانشناسی تربیتی، 20(7)، 129-95.
مصرآبادی، جواد و اکبر علیلو (1395). اثربخشی نقشه مفهومی بر یادداری و درک و کاربرد مفاهیم علوم تجربی. روانشناسی تربیتی، 12(40)، 171-151.
مهرمحمدی، محمود (1392). باز اندیشی فرایند یادهی - یادگیری و تربیت معلم. تهران: انتشارات مدرسه.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (معاونت قرآن و عترت). (آبان ماه 1395). جزوه مفاهیم سوره صف. پانزدهمین آزمون سزاسری قرآن و عترت.
هارجی، اون؛ ساندرز، کرستین و دیوید دیکسون (1390). مهارتهای اجتماعی در ارتباطات میان فردی، (ترجمه خشایار بیگی و مهرداد فیروزبخت). تهران: انتشارات رشد. (اثر اصلی در سال 1994 چاپ شده است).
Alexander, R.J. (2005). Towards Dialogic Teaching: rethinking classroom talk, London: London Borough of Barking and Dagenham.
Berger, W. (2014). A More Beautiful Question: The Power of Inquiry to Spark Breakthrough Ideas. USA.Bloomsbury.
Brain. S., (1996). www.emich.eud/publie/ asking questioning. Html.
Cojocariu, V.M., & Butnaru, C.E. (2014). Asking question – critical thinking tools. Procedia – Social and Behavioral Sciences, 128, 22-28.
Connor, c,o., Michaels, s. (2007). Commentary, When Is Dialogue, Dialogue,? Human Development Boston University, USA. Qualitative Research Reports in Communication, 6 (1), 31-40.
Cory, F.T., Elizabeth, D.A. (2010). Beginning elementary teachers beliefs about the use of anchoring questions in science: A Longitudinal study. Science Education, 94, 365-387.
Dewaelsche, S.A. (2015). Critical thinking, questioning and student in engagement in Korean university English courses. Linguistics and Education, 32m, 131- 147.
Edwards. S. & Bowman. M.A. (1997). Promoting student learning through questioning: Astudy of classroom questioning. Journal of excellence in college teaching. 7(2), 2-4.
Eggen, Paul. & Kauchak, Don. (2010). Educational Psychology (fifth edition). Pearson. USA.
Jena, Ananta, Kumar. (2012). Does constructivist apporoach applicable through concept maps to achieve meaningfullearning in Science?, Asia- pacific forum on Scienc Learning an Teaching, Volum 13, Issue 1, Article 7, pp1-23.
Lorsch.M & Ronkowski. P. (1982). www.id.ucsb. Edu/ ic/ ta/ tips/ quest/.html.
Martin. A.M. & Hand. B. (2009). Factors affecting the implementation of argument in the elementary science classroom. Alongitudinal case study. Research in Science Education, 39, 17-38.
Mercer, N. Littleton, K. (2007). Dialogue and the development childrens thinking. Routledge: London.
Satter. Bull. Kay; Montgomery. Diane; & Kimball. Sarah. L. (2002). Questioning Techniques; www.o ir. Uiue. Edu/ did/ booklets/ question.
Vanides, Yue Yin, Miki, Tomita, & Maria Araceli. (2005). Concept Map in the Classroom, National Science Theachers Association, Reprinted with Permisstion from Science Scope, 28 (8), 27-31.
Walshe, N. (2013). Exploring and developing childrens understandings of sustainable development with dialogic diaries: childrens Geografhies, 11 (1), 138-152.
Worthy, J. Chamberlain, k.Peterson, K. Sharp, C. Shih, P. (2012). The Importance of Read- Aloud and Dialogue in and Era of Narrowed Curriculm: An Examination of Literuture Discussions in a second- Grade Classroom, Litracy Research and Instruction, 51(4), 48-57. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 555 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 330 |
||