آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 723 |
| تعداد مقالات | 7,848 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,565,666 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,054,253 |
بررسی نقش زمین ساخت درروند تحول ژئومورفولوژیک پادگانههای رودخانهی قزلاوزن | ||
| نشریه جغرافیا و برنامه ریزی | ||
| مقاله 7، دوره 22، شماره 65، پاییز 1397، صفحه 117-139 اصل مقاله (1754 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
غلام حسن جعفری  1؛ مهدی عباسی2
| ||
| 1هیأت علمی دانشگاه زنجان | ||
| 2دبیر دبیرستان های ناحیه 2 زنجان | ||
| چکیده | ||
| بررسی پادگانهها از عمدهترین مباحث مربوط به ژئومورفولوژی رودخانهای میباشد. آن‌ها سطوح با شیب کم هستند که به‌موازات محور درهی رودخانه، در سطوح بالاتر از بستر امروزی درنتیجه‌ی برش بستر، توسط رودخانه و در انعکاس پاسخ به تغییرات عوامل خارجی مانند آب‌وهوا، تکتونیک و سطح اساس ایجادشده‌اند. رودخانهی قزلاوزن به‌عنوان یکی از طویلترین سیستمهای رودخانهای، به تغییرات عوامل خارجی (آب‌وهوا، تکتونیک و سطح اساس) به‌خوبی پاسخ داده است. به این منظور، پس از تقسیمبندی مسیر رودخانه به نه بازه، نیمرخهایی بر روی پادگانههای مجاور گسلها رسم گردید تا ازنظر تغییر ارتفاع سطوح و تقارن بررسی شوند. همچنین برای ﺑﺮرﺳﻲ میزان تأثیر فعالیتهای ﺗﻜﺘﻮﻧﻴﻜﻲ بر حوضهی آبریز قزلاوزن، چهار زیر حوضهی دیواندره، زنجان‌رود، قرنقوچای و هشتچین- طارم، به ترتیب از سر آب به پایاب، به کمک دو شاخص، ﮔﺮادﻳﺎن ﻃﻮل رودﺧﺎﻧﻪ (SL) و ﻧﺴﺒﺖ ﭘﻬﻨﺎی ﻛﻒ دره ﺑﻪ ارﺗﻔﺎع دره (Vf) با مقاطع مشخص، بررسی شدند. نتایج بررسیها نشان‌دهنده‌ی ارتباط ساختمان پادگانهها با عامل زمینساخت بوده است. به این معنی که فرم پادگانهها در پایاب رودخانه بیشتر انعکاسی از اثرات نئوتکتونیک و زمینساخت است درصورتی‌که در سر آب، بیشتر اثرات زمینساخت اولیه را منعکس کرده‌اند. بازخورد چنین فعالیت‌هایی در پایاب حوضه به‌صورت مخروطافکنههای متداخل و جداره قائم پادگانهها در سنگ‌بستر و در سر آب به شکل پادگانههای متداخل در رسوبات آبرفتی با کناره‌هایی کم شیب است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پادگانه؛ قزلاوزن؛ تکتونیک؛ سطح اساس | ||
| موضوعات | ||
| ژئومورفولوژی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Analysis tectonic role in river terraces geomorphologic evolution Ghezel Owzan | ||
| نویسندگان [English] | ||
| gholam hassan jafari1؛ Mahdei Abbasei2 | ||
| چکیده [English] | ||
| Review of river terraces is main issues related to river geomorphology. They are areas with low slope that is parallel to the axis of the river valley and are in the higher levels of the river bed and created through cutting the river bed and response to changes in external factors such as climate, tectonics and base level. Ghezel owzan River is as one of the longest river systems in the country, responded well to changes in external factors (climate, tectonics and base level). For this purpose, after dividing the river into nine periods, Profile was drawn on the terraces adjacent faults in order to study in terms of height level and symmetry. In order to assess the effect of Tectonic activity on Ghezel owzan Catchment area, Four sub-basin are studied: Divandareh, Zanjan rood, Gharanghochay and Hashtchin- Tarom, from Upstream to downstream , With the help of two indicators, River Gradient length (SL) and Valley floor width to valley height (Vf) by determined sections, The results indicate the relationship building terraces with tectonic factors. This means that form terraces in downstream river is more a reflection of the effects of neo-tectonics and tectonic if they originate, reflecting the effects of tectonics. Feedback such activities is in basin downstream for nested alluvial fans and vertical-walled terraces in bedrock and in the mirage nested terraces in alluvial sediments with low sides slope. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Review of river terraces is main issues related to river geomorphology. They are areas with low slope that is parallel to the axis of the river valley and are in the higher levels of the river bed and created through cutting the river bed and respons, tectonics and base level. Ghezel owzan River is as one of the longest river systems in the country, responded well to changes in external factors (climate, tectonics and base level). For this purpose, after dividing the river into nine periods, Profile was drawn on the terraces adjacent faults in order to study in terms of height level and symmetry. In order to assess the effect of Tectonic activity on Ghezel owzan Catchment area, Four sub-basin are studied: Divandareh, Zanjan rood, Gharanghochay and Hashtchin- Tarom, from Upstream to downstream, With the help of two indicators, River Gradient length (SL) and Valley floor width to valley height (Vf) by determined sections, The results indicate the relationship building terraces with tectonic factors. This means that form terraces in downstream river is more a reflection of the effects of neo-tectonics and tectonic if they originate, reflecting the effects of tectonics. Feedback such activities is in basin downstream for nested alluvial fans and vertical-walled terraces in bedrock and in the mirage nested terraces in alluvial sediments with low sides slope | ||
| مراجع | ||
|
بختیاری، فاطمه، 1395، بررسی آستانه‌های ژئومورفولوژیکی (مطالعه موردی: حوضه آبریز قزلاوزن)، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه زنجان، دانشکده علوم ادبیات و علوم انسانی، گروه جغرافیا. - بیاتی خطیبی، مریم، 1388، تشخیص فعالیتهای نئوتکتونیکی در حوضهی آبریز قرنقوچای با استفاده از شاخصهای ژئومورفیک و مورفوتکتونیک، مجلهی فضای جغرافیایی، سال نهم، شمارهی 25، صص 50-33. - پورکرمانی، محسن؛ آرین، مهران، 1378، تحلیل ساختاری گسل حلب، سومین همایش انجمن زمین‌شناسی ایران، ص 6. - ثروتی، محمدرضا، حسینزاده، محمدمهدی، دهبزرگی، مریم، نیکپور، نورالله (1394)، مطالعهی ژئومورفولوژی (مرفوتکنیک) بخش میانی طاقدیس کبیر کوه ایلام (محدودهی بین پشته اریشت تا امامزاده شاه محمد کوه نشین)، پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی، سال سوم، شمارهی 4، صص 123-104. - ثقفی، مهدی، امیراحمدی، ابوالقاسم، ربیعی، مریم (1395)، تشخیص واکنش‌های ژئومورفیک مخروط افکنه‌های جنوب دشت بیرجند به فعالیتهای تکتونیکی و تغییرات آب و هوایی با استفاده از داده‌های میدانی، نشریه جغرافیا و برنامه ریزی، سال 2 ، شماره 57، صص 114-97. - جداری عیوضی، جمشید، 1392، ژئومورفولوژی ایران، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور، چاپ سیزدهم، تهران. - جعفری غلامحسن؛ رستمخانی اصغر (1395)، شواهد ژئومورفولوژیکی گسل‌های ارمغانخانه و تهم، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال ۱۶، شماره ۴۳، صص ۱۴۹-۱۷۲. - جعفری، غلامحسن (1394)، بررسی فضایی شاخصهای مورفوتکتونیکی درهها با توجه به ساختمان زمین‌شناسی (مطالعهی موردی: بخشی از ناهمواری‌های استان زنجان، هیدروژئومورفولوژی،سال 2، شماره 5، صص 61-41. - جعفری، غلامحسن، (1396)، بررسی نقش گسلها در مورفولوژی دشتهای شمالی زنجان‌رود، جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال 28، شماره 1، صص 48-35. - حیدری، اسدالله، مقیمی، ابراهیم (1386)، ژئومورفولوژی و مدیریت سیستمی رودخانهها، مطالعهی موردی: حوضهی قرنقوچای تا سد سهند (هشترود)، جغرافیا ،نشریهی انجمن جغرافیایی ایران، سال پنجم، شمارهی 14، صص 137-119. - دلال اوغلی، علی (1387)، تحلیل روند تحول ژئومورفولوژیک شیروان درسی و پادگانه های کناره ی آن با استفاده از نیمرخ طولی، فضای جغرافیایی، شماره ی 22 ، صص 56-39. - رستمخانی، اصغر (1393)، پایش ساختار ژئوکلیماتیک مخروطافکنههای بستر قزلاوزن، پایاننامه کارشناسی ارشد، ص 126. - رضاییمقدم، محمدحسین، ثروتی، محمدرضا، اصغری سراسکانرود، صیاد، (1391)، بررسی مقایسهای الگوی پیچانرود با استفاده از تحلیل هندسه فراکتال، جغرافیا و برنامه ریزی، سال 16، شماره 40، صص 119-139. - زارع مهرجردی، احمدعلی (1391)، پهنهبندی ناحیهی البرز باختری بر اساس شاخصهای ریخت زمینساخت، مجله جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال 23، پیاپی 45، شمارهی 1، صص 184-167. - عابدینی، موسی، ولیزاده کامران، خلیل، سرمستی، نادر (1395)، ارزیابی فعالیت و توان لرزه‌زایی گسل تبریز و برآورد تلفات انسانی کلان‌شهر تبریز با فن‌آوری سنجش از دور وGIS، نشریه جغرافیا و برنامه ریزی، سال 20، شماره 57، صص 219-119. - عطایی، پریسا (1393)، بررسی وضعیت نو زمینساختی حوضه آبریز زنجان‌رود با تأکید بر شاخصهای مورفومتریک در ارزیابی جنبایی زمینساختی،پایاننامهی کارشناسی ارشد، ص 161. - کرمی، فریبا، رجایی، عبدالحمید (1383)، نقش زمینساخت در تحول زمین‌ریخت‌شناسی پای کوه‌های شمالی رشته‌کوه بزقوش، سال یازدهم، شمارهی 52-51، صص 77-68. - مقصودی، مهران، جعفری اقدم، مریم، باقری سید شکری، سجاد، مینایی، مسعود (1390)، تکتونیک فعال حوضه آبخیز کفرآور با استفاده از شاخصهای ژئومورفیک و شواهد ژئومورفولوژیکی، جغرافیا و توسعه، شماره 25، صص 136-111. - یمانی، مجتبی و علمی زاده، هیوا (1393)، تأثیر ﻧﻮزﻣﯿﻦ ﺳﺎﺧﺖ در ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژی ﺷﺒﮑﻪ زﻫﮑﺸﯽ حوضهی آﺑﺨﯿﺰ ﻧﭽﯽ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از شاخصهای ژﺋﻮﻣﻮرﻓﯿﮏ و ﻣﻮرﻓﻮﻣﺘﺮﯾﮏ، ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ، شمارهی 937، صص 22- 9. - یمانی، مجتبی، کامرانی دلیر، حمید، باقری، سجاد (1390)، ﻣﻮرﻓﻮﻣﺘﺮی و ارزﻳﺎﺑﻲ شاخصهای ژﺋﻮﻣﻮرﻓﻴﻚ ﺑﺮای ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ نوزمین ﺳﺎﺧﺖ در ﺣﻮﺿﻪ آﺑﺮﻳﺰ ﭼﻠﻪ (زاﮔﺮس ﺷﻤﺎل ﻏﺮﺑﻲ)، فصلنامهی تحقیقات ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ، شماره 97، صص 26-1. - Font, M., Amorese, D., Lagarde, J.L., (2010): “Dem and GIS Analysis of the Stream Gradient Index to Evaluate Effects of Tectonic: the Normandy Intraplate Area (NE France). “Geomorphology, Vol 119, No3-4, pp 172-180.
- Fuchs, Margret C., Richard Gloaguen, Matthias Krbetschek, Adam Szulc (2014). Rates of river incision across the main tectonic units of the Pamir identified using optically stimulated luminescence dating of fluvial terraces, Geomorphology 216, 79-92.
- Giano, S. I., Giannandrea, P., (2014). Late Pleistocene differential uplift inferred from the analysis of fluvial terraces (southern Apennines,Italy), Geomorphology 217, 89-105.
- Gong, Zh., Li, Sh, B., (2014) The evolution of a terrace sequence along the Manas River in the northern foreland basin of Tian Shan, China, as inferred from optical dating, Geomorphology 213, 201-212.
- Homolova, D., Johanna L., Petr S., Kurt D., (2012). Pleistocene terraces of the Vltava River in the Budejovice basin(Southern Bohemian Massif): New insights into sedimentary history constrained by luminescence data, Geomorphology 161-162, 58-72.
- Lewin, J., Gibbard, P.L. (2010)Quaternary river terraces in England: Forms, sediments and processes, Geomorphology 120, 293-311.
- Madritsch, H., Frank P., Olivier, F., (2012). Climatic and tectonic controls on the development of the River Ognon terrace system (eastern France), Geomorphology 151-152, 126-138.
- Ramos, A. M., Pedro P. C., Lúcio S. C., Alberto G., Fernando C. L., Jan-Pieter B., Andrew S. M. (2012). The River Mondego terraces at the Figueira da Foz coastal area(western central Portugal): Geomorphological and sedimentological characterization of a terrace staircase affected by differential uplift and glacio-eustasy, Geomorphology 165-166, 107-123.
- Schulte, L., Ramon J., Francesc B., Alexandra H. (2008). Middle Pleistocene to Holocene geochronology of the River Aguas terrace sequence (Iberian Peninsula): Fluvial response to Mediterranean environmental change, Geomorphology 98, 13 - 33.
- Viveen, W., Schoorl, J.M. Veldkamp, A., Van Balen, R.T. (2014). Modelling the impact of regional uplift and local tectonics on fluvial terrace preservation, Geomorphology 210, 119-135.
- Viveen, W., Schoorl, J.M., Veldkamp, A., Van Balen, R.T., Desprat, S., Vidal-Romani, J.R. (2013). Reconstructing the interacting effects of base level, climate, and tectonic uplift in the lower Miño River terrace record: A gradient modelling evaluation, Geomorphology 186, 96-118.
- Wei-liang Huang, Xiao-ping Yang, An Li, Jessica A. Thompson, Ling Zhang (2014). Climatically controlled formation of river terraces in a tectonically active region along the southern piedmont of the Tian Shan, NW China, Geomorphology 220, 15-29.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 61 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 93 |
||
