آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 723 |
| تعداد مقالات | 7,848 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,569,481 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,059,105 |
دفاع «نامشروع بودن رفتار زیان‌دیده» در مسئولیت مدنی (بررسی تطبیقی در کامن‌لا، فقه امامیه و حقوق ایران) | ||
| فقه و حقوق اسلامی | ||
| مقاله 4، دوره 8، شماره 15، پاییز و زمستان 1396، صفحه 73-110 اصل مقاله (659 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
محسن قاسمی 
| ||
| دانشیار دانشکدۀ حقوق دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی | ||
| چکیده | ||
| در این مقاله یکی از موانع مسئولیت مدنی با عنوان دفاع «نامشروع بودن رفتار زیان‌دیده» که ریشه در حقوق رم دارد و در حقوق معاصر غربی، به‌ویژه در نظام‌های کامن‌لا، از قواعد مسلم حقوقی است، طی یک مطالعۀ تطبیقی و انتقادی تحلیل شده است و پس از بررسی مفهوم، شرایط، آثار، دامنه، موانع و مبانی این نوع دفاع و دیدگاه‌های موافقان و مخالفان آن در حقوق غرب و سپس تطبیق آن با فقه امامیه و حقوق ایران، این نتیجه به‌دست آمده است که گرچه در حقوق اسلام (فقه امامیه) و حقوق ایران قاعدۀ منصوصی با عنوان «دفاع نامشروع بودن رفتار زیان‌دیده» دیده نمی‌شود، اما قاعدۀ یادشده با اندک تفاوت‌هایی تحت عنوان قاعدۀ «سخت‌گیری بر ستمکاران: مرتکبین اعمال نامشروع» که چهرۀ خاصی از قاعدۀ اقدام است و بر مبنای تنبیه و مجازات مرتکبین رفتارهای نامشروع و پیشگیری از سود بردن (انتفاع) نادرست و پرهیز از پاداش دادن به خطاکاران، به‌عنوان یکی از موانع مسئولیت مدنی که موجب محرومیت کلی یا جزئی زیان‌دیده از جبران خسارت می‌شود، در حقوق اسلام (فقه امامیه) نیز وجود دارد و در حقوق ایران نیز قابل پذیرش است. رجوع به مبانی و منابع تکمیلی این نظام حقوقی و نیز استقرا در برخی قوانین موضوعه، این ادعا را اثبات می‌کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اقدام علیه خود؛ بازدارندگی؛ رفتار نامشروع؛ زیان‌دیده؛ سقوط مسئولیت | ||
| مراجع | ||
10.بجنوردی، سید محمدحسن (1438ق)، القواعد الفقهیه، جلد4،چاپ چهارم، قم: نشر دلیل ما 11.حسینی عاملی، محمدجواد (1424ق)، مفتاح الکرامه، جلد 12، چاپ اول؛ 1428، جلد 18، چاپ اول، قم: موسسۀ النشر الاسلامی 12.حسینی مراغی ، میر عبدالفتاح (1418ق)، العناوین، جلد 2، چاپ اول، قم: موسسۀ النشر الاسلامی 13.سبزواری، محمدباقر (محقق خراسانی)، (1423ق)، کفایه الاحکام، جلد 2، چاپ اول، قم: موسسۀ النشر الاسلامی 14.طباطبایی، سید علی (1422ق)، ریاض المسائل، جلد 12، چاپ اول، قم: موسسۀ النشر الاسلامی 15.نجفی، محمدحسن (1430ق)، جواهر الکلام، جلد 23، چاپ اول، قم: موسسۀ النشر الاسلامی 16. نجفی، محمدحسن (1433ق)، جواهر الکلام، جلد 38، چاپ اول، قم: موسسۀ النشر الاسلامی ب) انگلیسی و فرانسه
23. Goudkamp, J., 2010, "The Defence of Joint Illegal Enterprise", in Melbourne University Law Review, N. 34.
24. Greenawalt, K., 1977, "Policy, Rights and Judicial Decision", in Ga. Law Review, N.11
25. Harpwood, V., 2009, Modern Tort Law, 7th ed, London and New York, Routledge and Cavendish
26. Jourdain, P., 1994, "La victime indigne ou en situation illicite …", in R.T.D civ, N. 94 et R.T.D civ, Juillet- septembre 2002
27. Legraud, P., 1991, "La dynamique de l'impunitَe: autour de la defence d'ex turpi causa en common law des dَelits civils", in McGill Law Journal, Vol. 36.
28. Lete, J:, "Les causes d'exonَeration en droit anglo-saxon", sَeminaire du GRERCT, Geneve, at: www.grerca.univ-rennes1.fr
29. Linden, A. M, 1993, Canadian Tort Law, 5th ed, Butter Worths.
30. Prosser, W.L, keeton, p., 1984, On The Law of Torts, 5th ed, west publishing co.
31. Ripert, G., 1945, La regle morale dans les obligations civiles, 4 َed, paris, L.G.D.J.
32. Simons, K.W, 2013, Victim Fault and victim Strict Responsibility in Anglo- American Tort Law, Boston University school of law working paper, N.13, at: www.bu.edu
33. The Law Commission, 2001, the Illegality Defence in Tort, consultation paper, N. 160, London, at: www.lawcom.gov.Uk
34. The Law Commission, 2009, The Illegality Defence, consultation paper N. 189, London, at: www.lawcom.gov.Uk
35. Viney, G. et Jourdain, p., 1998, Traitَe de droit civil, les conditions de la responsabilitَe, 2e ed, paris, L.G.D.J.
36. Weinrib, E.J, 1976, "Illegality as a Tort Defence" in University of Toronto Law Journal, N.26 | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 178 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 230 |
||
