آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 700 |
| تعداد مقالات | 7,426 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,224,461 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,574,796 |
سازماندهی اقتصاد تجاری ایران در عصر پهلوی اول 1303 تا 1309 ش | ||
| دو فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام | ||
| مقاله 4، دوره 8، شماره 14 - شماره پیاپی 2، بهار 1396، صفحه 91-122 اصل مقاله (297 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسنده | ||
سید حسن شجاعی دیوکلائی 
| ||
| عضو هیأت علمی دانشگاه مازندران | ||
| چکیده | ||
| سیاست تمرکزگرائی کسب درآمد از منابع مختلف را به الزامی برای حکومت پهلوی اول تبدیل کرد. برپایه این الزام کسب درآمد از بخش تجاری اقتصاد ایران مورد توجه قرار گرفت. کسب درآمد از بخش تجاری در ابتدا با توجه به میراثی که اقتصاد تجاری ایران از دوران قاجار از آن برخوردار گردید امکان‌پذیر نبود. در چنین شرایطی سازماندهی اقتصاد تجاری ایران به منظور کسب درآمد بیشتر ضروری بود. بر این اساس این مقاله با استفاده از روش تحقیق تاریخی به بررسی این پرسش می‌پردازد. حکومت پهلوی چه اقدامهائی برای سازماندهی اقتصاد تجاری ایران در سالهای 1303 تا 1309ش انجام داد؟ یافتهای تحقیق نشان میدهد که تصویب قانون علایم صنعتی و تجاری و قانون تجارت، تأسیس اتاقهای تجارت، سازماندهی نظام گمرکی، تصویب قانون نظارت بر خرید و فروش اسعار خارجی، قانون تعیین واحد و مقیاس پول قانونی و تأسیس وزارت اقتصاد ملی اقدامهائی بود که حکومت برای سازماندهی اقتصاد تجاری انجام داد. این اقدامها بواسطه پیامدهای بحران اقتصادی 1929م ناکارآمد ماند. در چنین شرایطی حکومت از اسفند 1309ش انحصار اقتصاد تجاری را جایگزین سیاست سازماندهی اقتصاد تجاری کرد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تمرکزگرائی؛ اقتصاد؛ تجارت؛ سازماندهی؛ عصر پهلوی اول | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Organization of commercial economy of Iran in the reign of Pahlavi I from 1303 to 1309 | ||
| نویسندگان [English] | ||
| seyed hassan Shojaee_divkalaee | ||
| Assistant ProfessorDepartment of History University 0f Mazandaran | ||
| چکیده [English] | ||
| The policy of centralization of the income from different resources became necessary for the government of Pahlavi I. According to this necessity earning income from the commercial part of the economy attracted attention. It wasn`t possible to have an income at first due tothe heritage the governmentinherited from the reign of Ghajar. Under these conditions organization of commercial economy of Iran to earn more income was necessary. Therefore this article investigates this question by a historical way. What action did Pahlavi government take from 1303 to 1309? The findings of this article shows that ratification of trade law and commercial and industrial logos, establishment of chambers of commerce, organization of customs system, establishment of national economy ministry, ratification of the supervision over trade of foreign goods and the law of determination of currency and the criterion for it were a series of activities done by the government for the organization of commercial economy. These activities suffered from failure because of the Great Depression of 1929. Under these conditions the government substituted monopoly of commercial economy for the policy of organization of commercial economy. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| centralization, economy, commerce, organization, Pahlavi I | ||
| مراجع | ||
|
− آدمیت، فریدون و هما ناطق (1356)، افکار اجتماعی و سیاسی و اقتصادی در آثار منتشر نشده در دوران قاجار، تهران، انتشارات شیرازه. − اشرف، احمد (1359)، موانع تاریخی رشد سرمایهداری در ایران عصر قاجار، تهران، انتشارات زمینه. − افشار، محمود (تیر 1304)، سپاه و سیاست، مجله آینده، شماره 2، سال اول. − اوبن، ژان (1362)، سفرنامه و بررسیهای سفیر فرانسه در ایران، ترجمه علیاصغر سعیدی، تهران، کتابفروشی زوار. − اورسل، ارنست (1353)، سفرنامه اورسل، ترجمه علیاصغر سعیدی، تهران، انتشارات زوار. − باربر، جولیان (1360)، اقتصاد ایران، تهران، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی سازمان برنامه. − تایپتون، فرانک و رابرت آلدریچ (1375)، تاریخ اقتصادی و اجتماعی اروپا، ترجمۀ کریم پیرحیاتی، ج 1، تهران، علمی و فرهنگی. − ترابی فارسانی، سهیلا (1392)، از مجلس وکلای تجار تا اتاق ایران، تهران، انتشارات کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای ملی. − ترابی فارسانی، سهیلا (1384)، تجارت مشروطیت و دولت مدرن، تهران، نشر تاریخ ایران. − خورموجی، محمد جعفر (1363)، حقایق الاخبار ناصری، به کوشش حسین خدیوجم، چ2، تهران، نشر نی. − دالمانی، هانریرنه (1335)، سفرنامه از خراسان تا بختیاری، ترجمه فرهوشی، تهران، کتابفروشی ابنسینا و مؤسسه امیرکبیر. − داور، علیاکبر (1305)، بحران ما، مجلۀ آینده، جلد2، شماره 13، سال دوم. − روزنامۀ اطلاعات، سال پنجم، شماره 1267، 4شنبه 16 اسفند 1309 − روزنامه پرورش، سال اول، شماره 6، دوشنبه نوزدهم ربیعالاول 1318. − روزنامه حبلالمتین، سال 35، شماره 9، 12 شعبان 1345. − روزنامه حبلالمتین، سال 35، شماره 14، 24 رمضان سال 1345. − روزنامه حبلالمتین، سال 35، ش22-21، 22 ذیقعده 1345. − روزنامه چهرنما، سال اول، شماره 12، 15 شعبان 1322. − روزنامه چهرهنما، سال دوم، شماره 1، نمره 25، 10 جمادیالاول 1323. − روزنامه چهرهنما، سال دوم، شماره 22، غره ربعالثانی 1323. − روزنامه چهره نما، سال دوم، شماره 24، غره جمادیالاول 1323. − روزنامه حکمت، سال نوزدهم شماره 9، پنچ شنبه 15 ربیعالاول سال 1329. − روزنامه شفقسرخ، سال هفتم، شماره 1017، یکشنبه 7 مرداد 1307. − روزنامه فکرآزاد، سال سوم، شماره3، پنجشنبه 28 عقرب 1303 − روزنامه کوشش، سال اول، شماره 98، دوشنبه 29 میزان تنگوزئیل 1302. − روزنامه مرد آزاد، سال اول، شماره 17، پنجشنبه 3 حوت 1301. − روزنامه ندای وطن، شماره 32، شنبه 15 ربیعالثانی 1325. − رونون، پیر (2537)، بحرانهای قرن بیستم، ج2، ترجمۀ احمد میرفندرسکی، تهران، دانشگاه ملی. − زرگر، علی اصغر (1372)، روابط ایران و انگلستان در زمان رضاشاه، چ 1، ترجمۀ کاوه بیات، تهران، انتشارات پروین- معین. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 31043، محل درآرشیو 1 آد1ف143. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 2935494، شناسه بازیابی 83140/1/12. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 2935498، شناسه بازیابی، 4087/1/12. − سازمان اسناد ملی ایران، سند شماره 24014902، محل در آرشیو 14762/1/13. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 24016986، شناسه بازیابی 16845/1/13. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند16987/240، شناسه بازیابی 16846/1/13. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 24017018، شناسه بازیابی 16877/1/13. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 24026328، شناسه بازیابی26184/1/13. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 24049269، شناسه بازیابی 49269/1/13. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 24075020، شناسه بازیابی، 75020 1/13. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 240003614، محل در آرشیو 707 ج 1 آ آ 1. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 240005393، بدون شناسه بازیابی. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 29001076، بدون شناسه بازیابی. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 29100169، بدون شناسه بازیابی. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 29100203، بدون شناسه بازیابی. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 29722575، محل در آرشیو 1 آپ 4 ط 328. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 290008035، بدون شناسه بازیابی. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 293006655، بدون شناسه بازیابی. − سازمان اسناد ملی ایران، شناسهسند 297145563، محل در آرشیو 1آپ3ر711. − سازمان اسنادملی ایران، شناسهسند 9729317336، محلدر آرشیو 1152-1-293. − سیف، احمد (1387)، اقتصاد و جامعه ایران در قرن نوزدهم، تهران، نشر نی. − طاهراحمدی، محمود (1384)، روابط ایرن و شوروی در دوره رضاشاه، تهران، انتشارات وزارت امورخارجه. − فلاندن،اوژان (2536)، سفرنامه اوژان فلاندن به ایران، ترجمه حسین نورصادقی، چ 3، تهران، انتشارات اشراق. − فوروکاوا، نوبویوشی (1384)، سفرنامه فوروکاوا، ترجمه هاشم رجبزاده و کینیجی ئهاورا، تهران، انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. − قاضیها، فاطمه (1374)، اسنادی از روند اجرائی معاهدی ترکمانچای 1250-1245ق، تهران، انتشارات سازمان اسناد ملی ایران. − کاتوزیان، محمدعلی همایون (1381)، اقتصاد سیاسی ایران، ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، چ 8، تهران، نشر مرکز. − کاتوزیان، محمدعلی همایون (1380)، دولت و جامعه در ایران، ترجمه حسن افشاری، چ 2، تهران، نشر مرکز. − کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای ملی، لوح فشرده مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره پنجم، جلسه پنجاهم، یکشنبه اول سنبله1303. − کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای ملی، لوح فشرده مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره پنجم، جلسه صدو چهل و هفتم، یکشنبه نهم حمل 1304. − کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای ملی، لوح فشرده مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دوره هشتم، جلسه سی و دوم، یکشنبه 16 خرداد 1310. − کرزن، جرج. ن (1362)، ایران و قضیه ایران، ترجمه غ. وحید مازندرانی، ج 2، چ 2، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی. − کلاف، شپرد، توماس مودی و کارل مودی (1368)، تاریخ اقتصادی اروپا در قرن بیستم، ترجمۀ محمدحسین وقار، تهران، نشرگستره. − کدی، نیکی (1375)، ریشههای انقلاب ایران، ترجمه عبدالرحیم گواهی، چ 2، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی. − گلمحمدی، احمد (1380)، اسنادی از ارز و انحصار تجارت خارجی (1305-1311)، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. − لسانالملک سپهر، محمدتقی (1377)، ناسخالتواریخ، به کوشش جمشید کیانفر، ج 2، تهران، انتشارات اساطیر. − لمبتون،آ ک. س (1375)، ایران عصر قاجار، ترجمه سیمین فصیحی، تهران، جاودان خرد. − مجله اطاق تجارت، سال چهارم، شماره 52، 15 آذر 1311. − مجله اطاق تجارت، سال سوم، شماره 34 و 35، 15 اسفند 1310 و اول فروردین 1311. − مجله اطاق تجارت، سال اول، شماره اول، 5 آبان 1308، ص 25. − مجله راهنمای تجارتی ایران عصر حدید، شماره سوم، فروردین 1307. − مجموعه قوانین و مقررات سالهای 1320-1300 هجری شمسی (1388)، ج 1، تهران، قوه قضائیه روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران. − مستوفی، عبدالله (1384)، شرح زندگانی من، ج 1، تهران، انتشارات زوار. − میلسپو، آرتور (2536)، مأموریت امریکائیها در ایران، ترجمه حسین ابوترابی، تهران، انتشارات پیام. − نصیری، محمد (بیتا)، تایخچه سیسال بانک ملی ایران 1307-1337، بینا. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 278 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 299 |
||
