آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 687 |
| تعداد مقالات | 7,181 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,152,467 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,464,244 |
ارزیابی قابلیت اراضی حوضهی رودخانهی شور (شهرستان قروه) برای توسعهی مناطق شهری با استفاده از مدل‌های فازی و ANP | ||
| هیدروژئومورفولوژی | ||
| مقاله 1، دوره 3، شماره 12، پاییز 1396، صفحه 1-23 اصل مقاله (1430 K) | ||
| نویسندگان | ||
| مجتبی یمانی1؛ ابوالقاسم گورابی2؛ شیرین محمدخان3؛ حمید گنجائیان4 | ||
| 1دانشگاه تهران | ||
| 2استادیار ژئومورفولوژی، دانشگاه تهران | ||
| 3استادیارگروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تهران. | ||
| 4کارشناس ارشد هیدروژئومورفولوژی، دانشگاه تهران | ||
| چکیده | ||
| چکیده رشد جمعیت و به تبع آن رشد مراکز مسکونی، صنعتی و غیره سبب گسترش نامتوازن مناطق مسکونی و پیشروی به سمت مناطق نامساعد شده است. شهرستان قروه از جمله شهرستانهایی است که به دلیل رشد چشمگیر جمعیت در سالهای اخیر گسترش زیادی داشته است، که بسیاری از آنها بدون توجه به مسائل هیدروژئومورفولوژیکی صورت گرفته است. بنابراین هدف اصلی این پزوهش شناسایی مناطق مستعد حوضهی رودخانهی شور جهت اهداف توسعهی شهری میباشد. این تحقیق مبتنی بر روشهای میدانی کتابخانهای و نرمافزاری میباشد. در این تحقیق به منظور ارزیابی و پهنهبندی مناطق مساعد برای توسعهی شهری شهرستان قروه از 8 عامل، لیتولوژِی، گسل، شیب، جهتشیب، ارتفاع، فاصله از رودخانه، پوششگیاهی و کاربری اراضی استفاده شده است. روش کار بهگونهای است که پس از تهیهی لایههای اطلاعاتی، ضرایب و تعیین ارزش آنها با استفاده از مدل ANP برآورد شده است. سپس در محیط GIS نقشههای همپوشانی تهیه و یکسانسازی عوامل و تهیهی نقشهی فازی با استفاده از گامای فازی انجام شده است. در پایان منطقهی مورد مطالعه از نظر مساعد بودن به منظور اهداف توسعهی شهری به پنج منطقه تقسیم شده است. نتایج حاصل بیانگر آن است که مناطق مرکزی و حاشیهی نزدیک رودخانهی اصلی و محدودهی اطراف شهر قروه، به دلیل دسترسی به رودخانهی اصلی، تغییرپذیر بودن نوع کاربری اراضی موجود در منطقه، ارتفاع پایین و نداشتن شیب زیاد، دارای بالاترین امتیاز جهت اهداف توسعهی شهری هستند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| هیدروژئومورفولوژی؛ توسعهی شهری؛ مدل فازی؛ مدل ANP؛ شهرستان قروه | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| The Evaluation of the Land Capabilities of the Shor River's Basin (Qorveh City) for the Development of the Urban Areas Using Fuzzy and ANP Models | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mojtaba Yamani1؛ Abolghasem Goorabi2؛ Shirin Mohammadkhan3؛ Hamid Ganjaeian4 | ||
| 1Professor of Geomorphology, Tehran University | ||
| 2Assistant Prof. Geomorphology, Tehran University | ||
| 3- Assistant Prof. Geomorphology, Tehran University | ||
| 4M.A of Geomorphology, Tehran University | ||
| چکیده [English] | ||
| Introduction Qorveh, one of the cities of Kordestan province, has high amount of precipitation and, consequently, a significant resource of water. Geological surveys, physiography and hydrology, and in particular field studies, have revealed rivers' significant role and influence on the formation of human activities and settlements. Unfortunately, much of the locally carried out planning has ignored hydro-geomorphological factors. In addition, population growth and the growth in residential and industrial areas have caused uneven progress of the residential areas towards the riverside which has, consequently, changed the natural shape of the river such as its width, length, slope, sediment, and the like. These problems shows the importance and necessity of thorough hydro-geomorphological studies. Therefore, the main objective of this study was to investigate the hydro-geomorphological status of the Shoor River's basin and evaluate the its lands' capabilities to develop urban areas, determine the optimum location based on hydro-geomorphological criteria, minimize the undesirable impacts of inhabitants of cities and villages on the highlands, especially the catchment areas, and minimize the harmful effects of the environmental hazards on agricultural products and inhabitants. Materials and methods The study is based on field, library, and software methods. Firstly, using the topographic maps, the study area of the basin was specified. In this study, 8 factors of lithology, faults, slope, aspect, elevation, distance from the river, vegetation, and land use were used in order to evaluate and zone suitable areas for urban development of Qorveh. After the preparation of the information layers, the coefficients and their values were estimated by the use of ANP model. In this model, like AHP, the measurement of the amount of the relative importance is done by pairwise comparisons with the help of the range of 1 to 9. Number 1 represents the equal importance of two factors and 9 represents the extreme importance of one factor over the other. To this end, for each model, a total of 15 questionnaires were distributed among specialists (5 Land use planning, 5 urban planning, and 5 geomorphology specialists) to rate each of the factors. After analyzing the questionnaires, to calculate the final weights of each criteria and subcriteria (according to the internal relations), Super Decisions software was used for the ANP model. Then, indicators and variables affecting urban development, using the Fuzzy function, were sub-Fuzzed and all layers of the study were standardized and compared. The coefficients were transmitted to the GIS polygonal descriptive databases to make them more quantitative and comparable. Finally, the final maps were made by overlaying the information layers maps. Discussion and results In the present study, to locate suitable areas for urban development, 8 factors were used and the classification was done. On this basis, the suitable areas for future development of the city have a slope of less than 11 %, the lithology persistent for building, low elevation, barren land use, and the changeable vegetation. In addition, they are distant from the fault lines and they are near the riverside. Additionally, the map of each criteria was prepared and the final map was obtained by combining the information layers, based on the weight obtained through ANP. Conclusion The ANP Model, because of having features such as simplicity, flexibility, simultaneous use of qualitative and quantitative criteria and final ranking of the options, can provide a suitable framework for analyzing the issue and determining the final ranking of the options. However, since allocating evaluation weights cannot provide enough reliability, the use of fuzzy logic, for more integration between layers and fixing possible errors, is needed. Finally, the study area was divided into five regions in terms of available potential and the ability for the purposes of the urban development. According to the criteria which was considered in this zoning, it can be said that, areas with the highest score, are located in ideal areas and away from danger. However, it should be noted that the significant presence of the geomorphologic phenomena, such as Bader and Parishan mounts in the southern parts of the study area, as well as the existence of faults in the southwest and southeast of the area have caused the basin to be in a very inappropriate class in relation to the development of the space. The results of this study indicate that the Shoor River's basin has a high potential for spatial development and urban planning in the future. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Hydro geomorphology, urban development, Qorveh, Fuzzy model, ANP model | ||
| اصل مقاله | ||
|
-
| ||
| مراجع | ||
|
منابع ـ جهادی، مهناز و رضا حسینزاده (1386)، اثرات گسترش شهر مشهد بر الگوهای زهکشی طبیعی و تشدید سیلاب، پژوهشهای جغرافیایی، شمارهی 61، صص 145-159. ـ خضری، سعید و محمدرضا ثروتی (1387)، بررسی تنگناهای طبیعی توسعهی فیزیکی شهر سنندج، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، شمارهی 67، صص 13 - 29 ـ رحیمیهرآباد، سعید؛ احمدی، مهدی و مجتبی هداییآرانی (1391)، تبیین مفهومی- فلسفی ژئومورفولوژی شهری، سومین همایش سراسری دانشجویی جغرافیا، صص 45 تا 48. ـ رستمی، اصغر؛ اکبرپورسراسکانرود، محمد و صالح اصغریسراسکانرود (1387)، فرسایش شدید در حوضهی رودخانهی اورتاسو (هشترود) نتیجه بیتوجهی به علم ژئومورفولوژی، اولین همایش ملی جایگاه مطالعات ژئومورفولوژی در علم آمایش سرزمین و مدیریت محیط، تهران. -زمردیان، محمدجعفر (1389)، کاربرد جغرافیای طبیعی در برنامهریزی شهری و روستایی، انتشارات سمت، چاپ اول، تعداد ص 416. -علاییطالقانی، محمود (1383)، ژئومورفولوژی ایران، انتشارات قومس، چاپ سوم، تعداد ص 388. -مؤمنی، منصور؛ شریفیسلیم، علیرضا (1390)، مدلهاونرمافزارهایتصمیمگیریچندشاخصه، چاپ اول، نشر مؤلفین، تعداد ص 218. ـ یمانی، مجتبی و نازآفرین بهنود (1391)، امکانسنجی توسعه فیزیکی کیاشهر بر مبنای تأثیرگذاری عوامل هیدروژئومورفیک، مجلهی جغرافیای طبیعی، شمارهی 15، صص 21 تا 32. -Al-Mohseen, K.A.A. (2009), Drought index assessment for Fatha region using fuzzy logic approach, Proceedings of the Georgia Water Resources Conference, held 23-27 2009, at the University of Georgia, Athens, Georgia.
-Ale Sheikh, A., Soltani, M., Nouri, N., Khalilzadeh, M, (2008), Land Assessment for FloodSpreading Site Selection Using Geospatial Information System, International Journal of Environmental Science and Technology, Vol .5, No. 4, PP.455-462.
-Correa, CH (2000), A new landscape: urbanization in third world, Ltd publication.
-Phillis Y.A, L.A.A, (2001), Sustainability: an ill-defined concept and its assessment using Fuzzy logic, Ecological Economics, 37: PP. 435-456.
-Rojalli, Dan. (2013), The Hydro Geomorphic Impact of Land Use in Small Headwater, Earth Systems And Environmental Sciences, 13, PP.28-47.
-Schick A.P. (1977), Hydrologic presses and geomorphic constraints on urbanization of alluvial fan slope, Elsevier science, PP.251-31.
-Sheroder, (2013), Interactions Among Hydrogeomorphology, Vegetation, And Nutrient Biogeochemistry in Flood Plain Eco System, Eco Geomorphology, 12, PP.303-321.
-Simone, Bizzi (2012), Characterizing Physical Habitats In River Using Map-Derived Drivers of Fluvial Geomorphic Processes, Geomorphology, 169, PP.64-85.
-Yaakup, A., Johar, F., Maidin, M., and Ahmad, E. (2011), GIS and Decision Support System for Malaysian Development Plan Studies, Journal of Environment and Planning B: Planning zand Design, 21: PP.1-26.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 218 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 210 |
||
