آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,416 |
| تعداد مقالات | 17,398 |
| تعداد مشاهده مقاله | 56,083,379 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,359,517 |
ارزیابی پتانسیل منابع آب دشت اردبیل با استفاده از فرایند تحلیل شبکهای فازی (FANP) در محیط GIS | ||
| جغرافیا و برنامهریزی | ||
| مقاله 9، دوره 21، شماره 61، آذر 1396، صفحه 145-164 اصل مقاله (3.71 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 2-10 | ||
| نویسندگان | ||
| جعفر جعفرزاده1؛ هاشم رستم زاده2؛ محمدرضا نیک جو3؛ اسماعیل اسدی4 | ||
| 1دانشگاه تبریز | ||
| 2استاد یار | ||
| 3گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه تبریز | ||
| 4استادیار گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز | ||
| چکیده | ||
| مطالعه و بررسی تغییرات منابع آب در هر منطقه برای مدریریت منابع آب و استفاده بهینه از آنها ضروری می باشد. در این پژوهش، هدف ارزیابی وضعیت منابع آب موجود در دشت اردبیل از لحاظ وضعیت منابع اعم از سطحی و زیرسطحی بر اساس چهار معیار طبیعی، هیدرولوژیکی، کشاورزی و انسانی با استفاده از روش تحلیل شبکهای فازی میباشد. به منظور ارزیابی بهتر روش تحلیل شبکهای فازی از زیرمعیارهای میزان جمعیت، وضعیت صنایع، وضعیت بارش، وضعیت آب‌های سطحی (حجم برداشت از رودخانه) و آب‌های زیرزمینی (شامل وضعیت قنات‌ها و چاه‌ها و چشمه‌ها)، سطح زیر کشت و نوع محصولات از نظر نیاز آبی، شیب و ارتفاع استفاده شده است. وابستگی میان زیرمعیارها با استفاده از تکنیک DEMATEL فازی و بر اساس نظر کارشناسان خبره تعیین شده است. سپس با استفاده از فرایند تحلیل شبکهای فازی تمامی معیارها و زیرمعیارها وزندهی شده و برای تمامی زیرمعیارها نقشههای متناسب با وزنهای بهدست آمده تهیه گردید. در نهایت نقشه نهایی که بر اساس لایههای اولیه و وزن دار شده با تکنیک شبکهای فازی ایجاد شده بود، در محیط GIS ترسیم شده است. نقشههای حاصله حساسیت منطقه مورد مطالعه را از لحاظ پتانسیل های منابع آب مشخص کرده است. مناطق با خطر پایین 13/11 درصد معادل 9200 هکتار در منتهی الیه شمالی دشت و کمی در غرب دشت میباشند. مناطق با خطر متوسط 36/19 درصد معادل15870 هکتار بوده و در شمال و غرب دشت قرار گرفتهاند، مناطق با خطر بالا 3/21 درصد معادل 17510 هکتار بوده و بیشتر در قسمتهای مرکزی و بالایی دشت واقع شدهاند، مناطق با خطر در معرض آسیب 9/31 درصد معادل 26220 هکتار بوده و و در قسمتهای جنوبی و مرکزی دشت قرار گرفته و در نهایت مناطق بحرانی 1/16 درصد معادل 13250 هکتار را شامل میشوند که بیشتر در قسمت جنوب و شرق پراکندگی دارند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پتانسیل منابع آب؛ تکنیک DEMATEL؛ تحلیل شبکهای فازی؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ دشت اردبیل | ||
| مراجع | ||
|
ـ آقاابراهیمی سامانی، بابک؛ ماکویی، احمد و محمدهمایون صدرلاهیجانی (1387)، «ارزیابی چالشهای شرکتهای ایرانی در پروژههای نفت و گاز به روش تکنیک دماتل»، مجله عملی پژوهشی شریف، شماره 45، صص 121-129. ـ داداش پور، هاشم و حمیدرضا خدابخش (1392)، «مکانیابی سایتهای اسکان موقت با استفاده از فرایند تحیل سلسله مراتبی فازی (FAHP)؛ مطالعه موردی منطقه 16 تهران، نشریه علمی پژوهشی جغرافیا برنامهریزی، سال 17، شماره 46، صص 90-67. ـ دانشور وثوقی، فرناز؛ دین‌پژوه، یعقوب و محمدتقی اعلمی (1390)، «تأثیر خشک‌سالی بر تراز آب زیرزمینی در دو دهه اخیر (مطالعه موردی: دشت اردبیل)»، نشریه دانش آب و خاک، جلد 21، شماره 4، صص 179-165. ـ امیراحمدی، ابوالقاسم؛ معالی اهری، نسیم و طیبه احمدی (1392)، «تعیین مناطق فرونشست احتمالی دشت اردبیل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی»، نشریه علمی پژوهشی جغرافیا و برنامهریزی، سال 17 ، شماره 46، صص 1-23. ـ حبیبی، آرش؛ ایزدیار، صدیقه و اعظم سرافرازی (1393)، «تصمیم‌گیری چندمعیاره فازی»، انتشارات کتیبه گیل، چاپ اول، تهران. ـ شمسی سوسهاب، رضا و محمدتقی ستاری (1393)، «تخمین سطح آب زیرزمینی دشت اردبیل با استفاده از شبکههای عصبی مصنوعی، پانزدهمین کنفرانس دانشجویان عمران»، انجمن علمی دانشجویی عمران دانشگاه ارومیه. ـ عالم تبریز، اکبر و محمد باقرزاده آذر ( 1389)، مدل تصمیم‌گیری فرایند تحلیل شبکهای فازی برای گزینش تأمین‌کننده راهبردی، فصلنامه پژوهش‌نامه بازرگانی، شماره 54، صص 57-86. ـ عشورنژاد، غدیر؛ فرجی سبکبار، حسنعلی؛ علویپناه، کاظم و محمدحسن نامی (1390)، مکان یابی شعب جدید بانکها و موسسات مالی و اعتباری با استفاده از فرایند تحلیل شبکهای فازی، نشریه پژوهش و برنامهریزی، دوره 2، شماره 7، صص 1-20. ـ علیزاده، امین (1389)، «اصول هیدرولوژی کاربردی»، انتشارات دانشگاه امام رضا، چاپ بیست و هشتم. ـ مسعودیان، ابوالفضل و محمدرضا کاویانی (1386)، اقلیمشناسیایران، انتشارات دانشگاه اصفهان. ـ مکلف سربند، ابراهیم و حسین گلمحمدی (1391)، «مقایسه فنی ـ اقتصادی انتقال آب از قزل اوزن به بخش مرکزی اردبیل با طرحهای انتقال آب»، همایش راهکارهای انتقال آب قزل اوزن به دشت اردبیل، دانشگاه محقق اردبیلی. ـ مؤمنی، منصور (1392)، «مباحثنوینتحقیقدرعملیات»، تهران، انتشارات دانشگاه تهران. ـ نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن (1390)، «استانداری اردبیل (معاونت برنامهریزی و دفتر آمار و اطلاعات و سیستم اطلاعات جغرافیایی)». -Giovana Almeida, José Vieira, Alfeu Sá Marques, Asher Kiperstok, Alberto Cardoso. (2013), “Estimating the potential water reuse based on fuzzy reasoning”, Journal of Environmental Management, 128. PP. 883- 892.
-Hongchao Gao, Tong Wei, Inchio Lou, Zhifeng Yang, Zhenyao Shen, Yingxia Li. (2014). “Water saving effect on integrated water resource management”, Resources, Conservation and Recycling, 93, PP. 50–58.
-Junfei Chena, Yang Yang. (2001), “A fuzzy ANP-based approach to evaluate region agricultural drought risk”, Procedia Engineering, 23, PP. 822-827.
-Laurence Smith, Alex Inman, Ross Cherrington (2012), The potential of land conservation agreements for protection of water resources, Environmental science & policy, 24, PP. 92-100.
-Lee, WS; Huang, A.Y.; Chang, Y.Y. & Cheng, C.M. (2011), Analysis of Decision Making Factors for Equity Investment by DEMATEL and Analytic Network Process, Expert Systems with Applications, No. 38.
-Shieh, J.I. Wu H.H., K.K, Huang. (2010), “A DEMATEL method in identifying key success factors of hospital service quality”, Knowledge-based Systems, Vol. 23, No.3, PP. 277–282.
-Wu, W. (2008), “Choosing knowledge management strategies by using a combined ANP and DEMATEL”, Approach, Expert Systems with Applications: An International Journal, Vol. 35, No.3, PP. 828–835.
-Zadeh. L.A. (1999), “Outline of a New Approach to the Analysis of Complex Systems and Decision Processes”.
-Zhou, Q; Huang, W and Ying, Z. (2011), “Identifying Critical Success Factors in Emergency Management Using a Fuzzy DEMATEL Method”, Safety Science, No. 49. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,228 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 859 |
||