آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 719 |
| تعداد مقالات | 7,752 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,487,134 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,940,872 |
ارزیابی آسیبپذیری ذاتی آبخوان دشت اردبیل با استفاده از روشهای DRASTIC، SINTACS و SI | ||
| نشریه جغرافیا و برنامه ریزی | ||
| مقاله 4، دوره 21، شماره 61، پاییز 1396، صفحه 57-74 اصل مقاله (2835 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 2-5 | ||
| نویسندگان | ||
| اصغر اصغری مقدم1؛ مریم قره خانی2؛ عطا الله ندیری3؛ مهدی کرد4؛ الهام فیجانی5 | ||
| 1عضو هیات علمی- دانشگاه تبریز | ||
| 2دانشجوی دکتری، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز. | ||
| 3استادیار، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز. | ||
| 4استادیار/دانشگاه کردستان، دانشکده علوم پایه | ||
| 5استادیار/دانشگاه تهران، دانشکده زمین شناسی | ||
| چکیده | ||
| افزایش جمعیت، توسعه کشاورزی و صنایع باعث افزایش شدید در مصرف منابع آب و بهتبع آن کاهش کمی و کیفی منابع آب زیرزمینی شده است. افت گسترده در سطح تراز منابع آب زیرزمینی شیرین و نفوذ آبهای سطحی و بارشها به این منابع، جریانات سطحی را با کاهش دراماتیک مواجه کرده و در اکثر مناطق ایران آب زیرزمینی مهمترین منبع تأمینکننده آب کشاورزی، شرب و صنعت گردیده است. از اینرو اهمیت مدیریت، حفاظت و جلوگیری از آلودگی این منابع به ضرورت اجتنابناپذیری مبدل شده است. یکی از راهکارهای مناسب برای جلوگیری از آلودگی منابع آب زیرزمینی شناسایی مناطق آسیبپذیر آبخوان است. در این پژوهش بهمنظور ارزیابی آسیبپذیری آبخوان دشت اردبیل از روشهای DRASTIC، SINTACS و SI استفاده شده است. با استفاده از این روشها و با توجه به ویژگیهای هیدرولوژیکی و هیدروژئولوژیکی منطقه مورد مطالعه آسیبپذیری آبخوان در مقابل عوامل آلاینده پهنهبندی شد و مناطق مستعد به آلودگی در هر کدام از روشها مشخص شد. سپس برای صحتسنجی هر کدام از روشها از مقادیر نیترات اندازهگیری شده در منطقه استفاده شد. بهمنظور مقایسه بهتر و دقیقتر این روشها، شاخص همبستگی (CI) بین نقشههای آسیبپذیری و مقادیر نیترات محاسبه گردید. نتایج نشان داد که مدل DRASTIC بالاترین شاخص همبستگی را دارد و بنابراین برای ارزیابی آسیبپذیری روش بهتری نسبت به روشهای دیگر است. بر اساس نتایج حاصل از مدل DRASTIC، 36/44 درصد از آبخوان دشت اردبیل که بیشتر شرق و قسمتی از جنوب دشت را شامل میشود در محدوده آسیبپذیری کم و بقیه قسمتهای دشت یعنی بخشهای شمالی و غربی در محدوده آسیبپذیری متوسط قرار دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آسیبپذیری؛ دشت اردبیل؛ DRASTIC | ||
| موضوعات | ||
| ژئومورفولوژی | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Evaluation of intrinsic vulnerability of Ardabil plain using DRASTIC, SINTACS and SI methods | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Asghar Asghari Moghaddam1؛ Maryam Gharekhani2؛ Ata Allah Nadiri3؛ Mahdi Khord4؛ Elhan Fijani5 | ||
| 1Professor, Faculty of Natural Sciences, Tabriz University | ||
| 2PhD. student, Faculty of Science, University of Tabriz, Tabriz | ||
| 3Assistant Professor, Faculty of Natural Sciences, Tabriz University. | ||
| 4Assistant Professor / Kurdistan University, Faculty of Basic Sciences | ||
| 5Assistant Professor / University of Tehran, Faculty of Geology | ||
| چکیده [English] | ||
| growing of population, development of agricultural and industrial activities were intensively increased the consumption of water resources, as results, the water quality and quantity have been decreased. Vast declining of fresh groundwater resources levels and infiltrations of surface runoffs and precipitations into groundwater, were decreased the runoffs dramatically and, as a consequence, the groundwater resources became as an important part of the water resources for drinking, industrial and agricultural demands in all over the country. Therefore, the importance of groundwater preservation, management and prevention of its contamination becomes as an inevitable task. One of the effective solutions to prevent the contamination of groundwater is to distinguish the vulnerable areas of the aquifer. In this study, DRASTIC, SINTACS and SI methods are used for assessment of vulnerability of the Ardabil plain aquifer. Using from these methods and with respect to the hydrological and hydrogeological characters of the study area, zoning of the vulnerability of aquifer to contamination is carried out and then susceptible areas to contamination was distinguished in each method. The measured nitrate concentrations in the area were used to validate each method. Correlation Index (CI) between vulnerability maps and nitrate amounts were calculated for exact and better comparing of these methods. Results showed that DRASTIC model has the highest CI, this means it is better than other methods for vulnerability assessment. According to the results of DRASTIC, 44.36% of the Ardabil plain aquifer area, located in the eastern and southern part of the plain, has low vulnerability and the rest parts including northern and western part of the plain has moderate vulnerability. | ||
| مراجع | ||
|
ـ اصغری مقدم، اصغر؛ فیجانی، الهام و عطاالله ندیری (1388)، «ارزیابی آسیبپذیری آب زیرزمینی دشتهای بازرگان و پلدشت با استفاده از مدل دراستیک بر اساس GIS»، مجله محیطشناسی، شماره 52، صص 55-64. ـ آصفی، مهرناز؛ رادمنش، فریدون و حیدر زارعی (1393)، «بهینهسازی مدلهای DRASTIC و SINTACS مبتنی بر سامانه اطلاعات جغرافیایی با استفاده از فرایند تحلیل سلسلهمراتبی»، مجله محیطشناسی، شماره 1، صص 94-79. ـ کرد، مهدی (1393)، «مدل سازی عددی آبخوان دشت اردبیل و مدیریت آن با استفاده از بهینه سازی برداشت آن»، رساله دکتری، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز. ـ کلانتری، نصراله؛ فاریابی، محمد و محمدحسین رحیمی (1386)، «بررسی نیروی آلودگی آب زیرزمینی دشت باغملک با استفاده از روش AVI و مدلهای GOD و DRASTIC در محیط GIS»، نشریه زمینشناسی مهندسی، شماره 2، صص431 -450. ـ معروفی، صفر؛ سلیمانی، سامره؛ قبادی، محمدحسین؛ رحیمی، قاسم و حسین معروفی (1391)، «ارزیابی آسیبپذیری آبخوان دشت ملایر با استفاده از مدلهای DRASTIC، SI و SINTACS»، مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک، شماره سوم، صص 141- 166. -Aller, Linda; Bennet, Truman; Leher, Jay.H; Petty, Rebecca.J and Hackett, Glen (1987), “DRASTIC: A Standardized system for evaluating groundwater pollution potential using hydro-geological settings”, Kerr Environmental Research Laboratory, U.S Environmental Protection Agency Report, (EPA/600/2-87/035).
-Antonakos, Andreas.K and Lambrakis, Nikolaos. I. (2007), “Development and testing of three hybrid methods for the assessment of aquifer vulnerability to nitrates based on the drastic model, an example from NE Korinthia, Greece”, Journal of Hydrology, PP. 288-304.
-Civita, Massimo. (1990), “Legenda unificata per le Carte della vulnerabilita dei corpi idrici sotterranei/ Unified legend for the aquifer pollution vulnerability Maps, Studi Sulla Vulnerabilita degli Acquiferi”, Pitagora Edit, Bologna.
-Corniello, Alfonso; Ducci, Daniela and Napolitano, Paola. (1997), “Comparison between parametric methods to evaluate aquifer pollution vulnerability using a GIS: An example in the Piana Campana”, In: Engineering Geology and the Environment, Balkema, Rotterdam, The Netherlands, PP.1721-1726.
-Fijani, Elham; Nadiri, Ata.Allah; Asghari Moghaddam, Asghar; Tsai, Frank T-C and Dixon, Barnali. (2013), “Optimization of DRASTIC Method by Supervised Committee Machine Artificial Intelligence to Assess Groundwater Vulnerability for Maragheh-Bonab Plain Aquifer, Iran”, Journal of Hydrology, 530, PP.89-100.
-Hamza, Mohamed. Hafedh; Added, Ayed; France´s, Alain and Rodrı´guez, Ramiro. (2007), Validite´ de l’application des me´thodes de vulne´rabilite´ DRASTIC, SINTACS et SI a l’e´tude de la pollution par les nitrates dans la nappe phre´atique de Metline Ras Jebel–Raf Raf, Comptes Rendus Geoscience, 339, PP.493-505.
-Majandang, Jiradech and Sarapirome, Sunya. (2013), “Groundwater vulnerability assessment and sensitivity analysis in Nong Rua, Khon Kaen, Thailand, using a GIS-based SINTACS model”, Environ Earth Science, Vol. 68, PP.2025-2039.
-Niknam, Ramin; Mohammadi, Kourosh and Majd, Vahid. Johari. (2007), “Groundwater Vulnerability Evaluation of Tehran-Karaj Aquifer Using DRASTIC Method and Fuzzy Logic”, Iran Water Resources Research, Vol 2, PP. 39-47.
-Panagopoulos, George; Antonakos, Andreas and Lambrakis, Nicolaos. (2005),“Optimization of DRASTIC model for groundwater vulnerability assessment,by the use of simple statistical methods and GIS”, Hydrogeology Journal (published online).
-Vrba, Jiri and Zoporozec, Alexander. (1994), “Guidebook on mapping groundwater vulnerability”, International Contributions to Hydrogeology, Verlag Heinz Heise GmbH and Co, KG. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 237 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 239 |
||
