آمار
| تعداد نشریات | 31 |
| تعداد شماره‌ها | 696 |
| تعداد مقالات | 7,366 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,207,700 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,531,703 |
دقایق بازی نرد در متون منظوم فارسی | ||
| زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
| مقاله 4، دوره 69، شماره 234، زمستان 1395، صفحه 55-74 اصل مقاله (848 K) | ||
| نویسندگان | ||
مهدی رمضانی  1؛ ناصر علیزاده2
| ||
| 1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران | ||
| 2استاد زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان | ||
| چکیده | ||
| با تحقیق در متون کهن، به برخی از اطلاعات و اصطلاحات تازهای دست مییابیم که ما را با ابعاد مختلف زندگی گذشتگان آشنا میسازد. وجود این اصطلاحاتِ بعضاً غامض، پژوهندگان متون فارسی را در درک دقیق آثار مختلف، با مشکلاتی مواجه میکند؛ چرا که درک این اصطلاحات برای مخاطب امروزیِ شعر و نثر، به جهت نبودِ اطلاعاتِ دقیق از چند و چون و کیفیت آنها، چندان آسان به نظر نمیرسد. در این بین، گزارش فرهنگنویسان نیز به سبب اطلاعات ناقص و در برخی مواقع مغشوش در این زمینه، چندان گرهی نمیگشاید. از جمله این اصطلحات، مربوط به بازی نرد است. نوشتۀ حاضر بر آن است تا با استفاده از روش استقرایی و با بازخوانی دقیق آثار بزرگان شعر و عرفان، به تحلیل روش درست این بازی و پیچیدگیها و ظرایف آن بپردازد. حاصل پژوهش نشان میدهد که غیر از ابن یمین و خاقانی کمتر شاعری است که به این بازی تسلط داشته است. نیز بسامد این اصطلاحات در این متون اغلب برای اغراض بدیعی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نرد؛ متون منظوم؛ هفت بازی؛ کعبتین | ||
| عنوان مقاله [English] | ||
| Punctilios of Backgammon in Persian Poetry | ||
| نویسندگان [English] | ||
| Mehdi Ramezani1؛ Naser Alizadeh2 | ||
| 1PhD Candidate of Persian Language and Literature, Allameh Tabatabai’s University | ||
| 2Professor of Persian Language and Literature, Shahid Madani University of Azarbaijan | ||
| چکیده [English] | ||
| Studying the ancient texts can help us to obtain some information on new terms that could make us familiar with different aspects of our past life. The existence of the sometimes complex terms could face researchers with problems in understanding the exact meanings of different works of Persian literature; since due to lack of accurate information on how they work, it does not seem easy for a modern audience of poetry and prose to understand these terms. In the meantime, lexicographers’ report does not resolve any problems due to incomplete information and sometimes due to confusing information in this regard. The game of Backgammon is one of these kinds of terms. Using the inductive method and precise readout, the present research intends to study great works of poetry and mysticism to analyze the complexities and subtleties of this game. Research results show that except for Ibn Yamin and Khaghani fewer poets had mastered this game. Moreover, the frequency of these terms is used for rare and new purposes. | ||
| کلیدواژه‌ها [English] | ||
| Backgammon, poetry, Seven games, Ka’batein | ||
| مراجع | ||
|
- آملی، شمسالدین محمد؛ (1379)، نفایسالفنون فی عرایسالعیون، چ اول، تهران: کتابفروشی اسلامیه. - ابن یمین؛ (1363)، دیوان، تصحیح حسینعلی باستانیراد، چ اول، تهران: کتابخانۀ سنایی. - امیر معزی، محمد بن عبدالملک نیشابوری(1362)، کلیات، مقدمه و تصحیح ناصر هیری، چ اول، تهران: پگاه. - انوری ابیوردی؛ (1372)، دیوان، محمدتقی مدرس رضوی، چ چهارم، تهران: علمی و فرهنگی. - اوحدی مراغهای؛ (1340)، کلیات، به تصحیح سعید نفیسی، چ اول، تهران: امیرکبیر. - حافظ، شمسالدین محمّد؛ (1385)، دیوان، به تصحیح رشید جداری عیوضی، چ دوم، تهران: امیرکبیر. - حسینی فراهانی، ابوالحسن؛ (1340)، شرح مشکلات دیوان انوری، تهران: دانشگاه تهران. - خاقانی بدیلالدین؛ (1378)، دیوان، به تصحیح ضیاءالدین سجادی، چ ششم، تهران: زوّار. - خلف تبریزی، محمدحسین؛ (1362)، برهان قاطع، به اهتمام محمد معین، چ پنجم، تهران: امیرکبیر. - خواجوی کرمانی؛ (1369)، دیوان، به اهتمام احمد سهیلی خوانساری، چ دوم، تهران: پاژنگ. - تفضلی، ابوالقاسم؛ (1382)، تخته نرد تدبیر یا تقدیر، چ اول، تهران: عطایی. - زنجانی، برات؛ (1373)، «تصحیح معانی لغات و اصطلاحات در متون مختلف»، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، بهار 1373، شماره129. - دهخدا، علیاکبر؛ (1373)، لغتنامه، زیر نظر محمد معین و سید جعفر شهیدی، چ اول، تهران: دانشگاه تهران. - سجادی، ضیاءالدین؛ (1382)، فرهنگ لغات و تعبیرات دیوان خاقانی، چ2، تهران: زوار. - سعدی شیرازی، مصلحالدین عبدالله؛ (1381)، کلیات، به تصحیح و مقدمه و تعلیقات بهاءالدین خرمشاهی، چ سوم، تهران: دوستان. - سلمان ساوجی؛ (1371)، دیوان، مقدمه و تصحیح ابوالقاسم حالت، به کوشش احمد کرمی، چ اول، تهران: سازمان چاپ خواجه. - سمرقندی، سوزنی؛ (1338)، دیوان، مقدمه و تصحیح ناصرالدین شاه حسینی، چ اول، تهران: امیرکبیر. - سنایی غزنوی، ابوالمجد مجدود بن آدم؛ (1362)، دیوان، به تصحیح تقی مدرس رضوی. چ سوم، تهران: کتابخانۀ سنایی. - شمیسا، سیروس؛ (1377)، فرهنگ اشارات و تلمیحات، چ اول، تهران: فرهادی. - عبید زاکانی؛ (1379)، کلیات، تصحیح و تحقیق و شرح پرویز اتابکی، چ اول، تهران، زوار. - عطار نیشابوری، فریدالدین محمّد؛ (1371)، دیوان، به تصحیح تقی تفضلی، چ ششم، تهران: علمی و فرهنگی. - قهرمانی علی اصغر و جابری سید ناصر؛ (1391)، «چگونگی تلفظ کعبتین در زبان و ادب فارسی»، دو فصلنامه پژوهش های زبان شناسی تطبیقی، سال دوم، شماره 3. - کزازی، میر جلالالدین؛ (1385)، گزارش دشواریهای خاقانی، چ اول، تهران: نشر مرکز. - کمال خجندی؛ (1374)، دیوان، دو جلدی. پژوهش و تحقیق ایرج گلسرخی، چ اوّل، تهران: سروش. - محجوب، محمد جعفر؛ (1374)، «کعبتین: سه شش، سه یک، دو شش، دو یک»، مجله ایرانشناسی، سال 7، صفحات 86 ـ 99. - محمدخانی، زهرا؛ (1392)، تجلی بازی در در ادب فارسی، چ اول، تهران: زوار. - مجدالدین همگر؛ (1375)، دیوان، به تصحیح احمد کرمی، تهران: ناشر ما. - مجیرالدین بیلقانی؛ (1358)، دیوان، به تصحیح محمد آبادی، چ اول، تبریز: مؤسسۀ تاریخ و فرهنگ ایران. - مدرس رضوی، محمدتقی؛ (1345)، تعلیقات حدیقه الحقیقه و شریعه الطریقه، چ اول، تهران: علمی – فرهنگی. - مسعود سعد؛ (1384)، دیوان اشعار، به اهتمام پرویز بابایی، تهران: نگاه. - معین، محمد؛ (1371)، فرهنگ فارسی، شش جلد، امیر کبیر: تهران. - مولوی، جلالالدین محمد؛ (1387)، کلیات دیوان شمس، جلد اوّل و دوم، مطابق نسخۀ تصحیح شدۀ بدیعالزمان فروزانفر، چ پنجم، تهران: بهزاد. - مولوی، جلالالدین محمد؛ (1378)، مثنوی معنوی، بر اساس نسخۀ تصحیح شدۀ رینولد نیکلسون، چ سوم، تهران: ققنوس.. - نظامی گنجوی؛ (1380)، لیلی و مجنون، با حواشی وحید دستگردی به کوشش سعید حمیدیان، چ چهار، تهران: نشر قطره. - نظامی گنجوی؛ (1380)، هفت پیکر، با حواشی حسن وحید دستگردی و ویرایش سعید حمیدیان، چ چهار، تهران: قطره. - نقدی وند، عزیز؛ (1382)، شطرنج از دیدگاه تاریخ و ادبیات، چ اول، تهران: کلیدر. - نوابی، عبدالحسین؛ (1378)، سیر شطرنج ایران در جهان، تهران: شباویز. - نویدی، علی؛ (1388)، «غایبانه باختن»، مجله گزارش میراث، شماره33 ، سال سوم، دوره دوم. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 304 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 346 |
||
