| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,385 |
| تعداد مقالات | 16,960 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,589,642 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,204,067 |
قابلیت اتومای سلولی در شبیهسازی میزان تحول و فرسایش در سیستم رودخانهای (مطالعه موردی: حوضه آبریز لیقوان) | ||
| جغرافیا و برنامه‌ریزی | ||
| مقاله 7، دوره 20، شماره 58 - شماره پیاپی 2، بهمن 1395، صفحه 119-138 اصل مقاله (830.67 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 2 | ||
| نویسندگان | ||
| سمیه خالقی1؛ شهرام روستایی2؛ علی محمد خورشیددوست2؛ محمدحسین رضایی مقدم2؛ محمدعلی قربانی3 | ||
| 1استادیار ژئوموفولوژی، شهیدبهشتی تهران. | ||
| 2استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه تبریز. | ||
| 3دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه تبریز. | ||
| چکیده | ||
| حوضهها و سیستمهای رودخانهای در پاسخ به تغییرات عوامل بیرونی و درونی تغییر مییابد. از این رو تکنیکهای متعددی جهت شبیهسازی این تغییرات و تحول سیستم رودخانه مطرح شده است. اتومای سلولی یکی از جدیدترین مدلهای سلولی رودخانهای میباشد که چشمانداز حوضه را با شبکهای از سلولها تعریف کرده و توسعه این چشمانداز توسط عمل متقابل بین سلولها (مانند جریان آب و رسوب) با کاربرد قوانینی بر اساس سادهسازی اصول حاکم بر فیزیک مشخص میشود. این روش برای شبیهسازی حوضه آبریز لیقوان با اندازه سلولی ۲۰ متر و دادههای بارش ساعتی ۱۰ سال (۸۰-۸۹) بهکار رفته است. نتایج شبیهسازی به دو روش کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار گرفت، بهطوری که تغییرات نسبی در حوضه و توزیع مکانی میزان حفر و رسوبگذاری در کل حوضه و در هر سلول روی نقشه مدل ارتفاعی رقومی مشخص گردید و همچنین مقادیر توزیع اندازه ذرات رسوب در دبیهای مختلف نشان داد که با افزایش دبی، مقادیر رسوب افزایش یافته و در این بین ذرات شن درشت، بیشترین مـقدار و ذرات ماسه خـیلی ریز، رس و لای کمترین مـقدار را دارا میباشند. همچنین بررسی پروفیلهای طولی و عرضی نشان داد که رودخانه جاری در دره لیقوان در مرحله بلوغ قرار دارد و فرآیند رسوبگذاری در مجرای رودخانه غلبه دارد که یکی از مهمترین دلایل آن، افزایش بارش و تغییر اقلیم حوضه در دهه اخیر بوده که منجر به فرسایش دامنهها و رسوبگذاری در مجرای رودخانه شده است. در نهایت اینکه هر چند صحتسنجی نتایج حاصله از اتومای سلولی تا حدی دشوار بوده و مدلCAESAR به پارامترهای ورودی حساس میباشد اما مقایسه نتایج بهدست آمده با نتایج مطالعات پیشین و شواهد میدانی بیانگر نتایج قابل قبول رویکرد اتومای سلولی میباشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اتومای سلولی؛ CAESAR؛ تحول؛ حفر و رسوبگذاری؛ حوضه لیقوان | ||
| مراجع | ||
|
- احمدی، حسن (1367)، «ژئومورفولوژی کاربردی»، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران. - بیاتیخطیبی، مریم و معصومه رجبی (1385)، «تحیلی تحول ژئومورفولوژیکی نیمرخ طولی دره ها در نواحی کوهستانی مطالعه موردی: یازده دره اصلی توده کوهستانی سهند»، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 57، ، صص 59-43. - فزونی، سعید (۱۳۸۵)، «بررسی مقایسهای پروفیل سطح آب و پهنه سیل با مدلهای با بستر ثابت و بستر متحرک»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده عمران، دانشگاه تبریز. - کرمی، فریبا؛ بیاتیخطیبی، مریم و هاشم رستمزاده (1385)، «پهنهبندی خطر حرکات تودهای مواد در حوضه آبریز لیقوان چای»، فصلنامه مدرس علوم انسانی، ویژهنامه جغرافیا، دور دهم، پیاپی ۴۸، صص 145-125. - Coulthard, T.J. (1999), “Modeling Upland Catchment Response to Holocene Environmental Change”, PhD Thesis, School of Geography, University of Leeds, U.K.
- Coulthard, T.J., Lewin, J., Macklin, M.G. (2005), “Modeling differential catchment response to environmental change”, Geomorphology,69, PP. 222-241.
- Coulthard, T.J., Macklin, M.G. and Kirkby, M.J. (2002), “A cellular model of Holocene upland river basin and alluvial fan evolution”, Earth Surface Processes and Landforms, 27, PP. 269-288.
- Coulthard, T.J., Macklin, M.G., (2001), “How sensitive river systems to climate and land use changes? A model-based evaluation”, Journal of Quaternary Science, 16 (4), PP. 347-351.
- Cox, C., Brasington, J. and Richards, K. (2005), “Predicting reach scale flow patterns using reduced complexity cellular schemes”, EGU General Assembly, 7, EGU05-A-01646.
- Gordon, E., Meentemeyer, R.K. (2006),“Effect of dam operation and land use on stream channel morphology and riparian vegetation”, Geomorphology, 82, PP. 412-429.
- Hancock, G.R, Coulthard, T.J., Willgoose, G.R. (2011), “Modelling erosion and channel movement-respose to rainfall variability in South East Australia”, 19th International Congress on Modelling and Simulation, Perth, Australia.
- Hancock, G.R, Lowry, JBC, Coulthard, T.J., Evans, KG, Moliere, DR, (2010), “A catchment scale evaluation of the SIBERIA and CAESAR landscape evolution models”, Eearth Surface, Process and Landforms, 35, PP. 863-875.
- Nicholas, A.P. (2005), “Cellular modelling in fluvial geomorphology”, Earth Surface Processes and Landforms, 30, pp. 645-649.
- River Basin Dynamics and Hydrology Research Group (RBDHRG), (2006), “Predictive and investigative modelling of flood hazard in Welsh river catchments”, Volume 1, University of Wales, Aberystwyth.
- Snyder, N.P,K.X, Whipple, G.E. Tucker, D.J, M., (2003), “Channel response to tectonic forcing field analysis of stream morphology and hydrology in the Mendocino triple junction region”, Northern California, Geomorphology, 53, PP. 97-127.
- Thomas. R, Nicholas, A.P., Quive, T.A. (2007), Cellular modelling as a tool for interpreting historic braided river evolution”, Geomorphology, 90, PP. 302-317.
- Van De Wiel, M.J., Coulthrd, T.J., Macklin, M.G, Lewin, J., (2007), “Embedding reach-scale fluvial dynamics within the CAESAR cellular automaton landscape evolution model”, Geomorphology, 90, PP. 283-301.
- Van, Tri P.D., Carling, Paul A., Coulthard, Tom J., Atkinson, Peter M. (2007), “Cellular Automata Approach for Flood Forecasting in a Bifurcation River System, PUBLS. INST. GEOPHYS. POL. ACAD. SC., E-7 (401), PP. 255-260.
- Ziliani, L., Surian, N., Coulthard, T.J., Tarantola, S., (2013), “Reduced-complexity modeling of braided rivers: Assessing model performance by sensitivity analysis,calibration, and validation”, Journal of Geophysical Research: Earth Surface, 118, PP. 1-20. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,660 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 887 |
||
