آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,428 |
| تعداد مقالات | 17,582 |
| تعداد مشاهده مقاله | 57,141,519 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,980,639 |
ارزیابی میزان انطباق مکانی در فرایند اجرای طرح های جامع شهری (مطالعه موردی؛ طرح جامع شهر بناب) | ||
| جغرافیا و برنامهریزی | ||
| مقاله 9، دوره 18، شماره 49، مهر 1393، صفحه 191-216 اصل مقاله (931.1 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| رسول قربانی1؛ محمد جام کسری2؛ ملیحه میرزابکی* 1 | ||
| 1جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز | ||
| 2جغرافیا و برنامه ریزی شهری | ||
| چکیده | ||
| طرحهای جامع شهری مهمترین ابزار هدایت و ساماندهی نظاممند شهرها، آشکارترین نمود شهرسازی نوین در ایران محسوب میشوند که از اواسط دهه1340 شمسی در مواجهه با نارساییهای کالبدی- فضایی شهرهای کشور بهکار گرفته شدند و علیرغم نزدیک به نیم قرن سابقه طرحهای توسعه شهری و فراز و نشیبهایی که در تهیه و اجرای این طرحها وجود داشته، فرایند ارزیابی به مثابه ابزاری مدیریتی در راستای تحقق اهداف و موفقیت طرحهای جامع تاکنون جایگاه مناسب و لازم را در نظام برنامهریزی نیافته است. بنـابراین، نـقاط قوت و ضعف آنها بهطور عـلمی شناسایی نشده و بازخورد آن در نظام برنامهریزی انعکاس نیافته و علیرغم تداوم تهیه طرحهای مختلف شهری، کمبودهای مزبور که ناشی از حلقه مفقوده ارزیابی در فرایند برنامهریزی کشور است، همچنان پابرجا مانده است. بنابراین، برای نیل به یک برنامهریزی پویا، مستمر، منعطف و مبتنی بر واقعیات، ارزیابی طرحهای توسعه شهری گامی است ضروری که نمیتوان اهمیت آن را نادیده گرفت. مقاله حاضر به منظور بررسی نارسایی طرحهای جامع شهری در رسیدن به اهداف و ارزیابی تحققپذیری آنها به رشته تحریر درآمده است. در این تحقیق، سعی شده از شیوهای جدید در ارزیابی طرحهای جامع استفاده شود. در این شیوه با استفاده از روش ارزیابی تحلیل دستیابی به اهداف (Goal-Achievement analysis) و با بهرهگیری از دانش و ابزار سیستمهای اطلاعات جغرافیایی (GIS)، علاوه بر استفاده از روش انطباق سرانهای، به تطبیق مکانی و مغایرتهای صورت گرفته در تحقق اهداف کالبدی نیز پرداخته شده است. نتایج تحقیق بیانگر آنست که گسترش شهر در طول دوره طرح در ابعاد مختلف اعم از محدوده، جهات توسعه، استقرار مکانی کاربریها، تراکمهای شهری از پیشنهادات طرح تخطی نموده و سازمان اجرایی ناظر برآن نتوانسته است گسترش شهر را با پیشنهادات طرح منطبق سازد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| توسعه شهری؛ طرح جامع؛ ارزیابی؛ سیستم اطلاعات جغرافیایی؛ شهر بناب | ||
| مراجع | ||
|
1ـ تشکر، زهرا (1379)، «طرحهای توسعه شهری، ناکارایی در اجرا»، ماهنامه شهرداریها، سال اول، شماره12، انتشارات سازمان شهرداریها و دهیاریها، صص 5- 12. 2ـ حافظنیا، محمدرضا (1387)، «مقدمهای بر روش تحقیق در علوم انسانی»، انتشارات سمت، چاپ پانزدهم، تهران. 3ـ خاکی، غلامرضا (1389)، «روش تحقیق با رویکردی به پایان نامه نویسی»، انتشارات بازتاب، چاپ ششم، تهران. 4ـ دیاس، هیران دی و دیگران (1368)، «درسنامه برنامهریزی روستایی»، ترجمه ناصر فرید، تهران انتشارات مرکز تحقیقات و بررسی مسائل روستایی وزارت جهاد سازندگی. 5ـ شریعت، سیدمحمود و سیدمسعود منوری (1375)، «مقدمهای بر ارزیابی اثرات زیست محیطی»، انتشارات سازمان حفاظت محیط زیست، تهران. 6ـ عمید، حسن (1362)، «فرهنگ فارسی عمید»، انتشارات امیرکبیر، چاپ هجدهم، تهران. 7ـ قربانی، رسول (1384)، «تحلیل پراکنش تراکمهای جمعیتی شهر تبریز با استفاده از روش حوزهبندی آماری»، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 54، انتشارات دانشگاه تهران، صص123- 137. 8ـ قربانی، رسول (1374)، «ارزیابی طرح جامع ارومیه»، مرکز مطالعات برنامهریزی شهری وزارت کشور، تهران. 9ـ قربانی، رسول (1390)، «بررسی میران تحقق طرحهای جامع شهری در استان آذربایجانشرقی و میزان انحراف از استانداردهای تعیین شده (مطالعه موردی؛ شهر بناب)»، معاونت توسعه مدیریت و منابع انستنی- دفتر آموزش و پژوهش استانداری آذربایجان شرقی، تبریز. 10ـ کامروا، سیدمحمدعلی (1384)، «مقدمهای بر شهرسازی معاصر ایران»، انتشارات دانشگاه تهران، تهران. 11ـ لیچفیلد، ناتانیل و سایرین (1365)؛ «نقش ارزیابی در روند برنامهریزی شهری و منطقهای و تکنیکهای رایج آن»، ترجمه زهره قراگوزلو، تهران، مرکز مطالعات ساختمان و مسکن. 12ـ مشهودی، سهراب (1386)، «مبانی طرحهای سیال شهری»، شرکت پردازش و برنامهریزی شهری، چاپ دوم، تهران. 13ـ موسوی، سیدعلی (1382)، «بررسی و ارزیابی عوامل موثر بر میزان تحققپذیری طرحهای جامع و تفصیلی شهرها؛ نمونه موردی استان آذربایجانشرقی»، پایاننامه کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس. 14ـ موسی کاظمی، سیدمهدی (1386)، «ارزیابی پایداری توسعه شهری؛ مفاهیم، روشها و شاخصها»، پیک نور، سال پنجم، شماره دوم، صص 9- 25. 15ـ مهندسان مشاور شارمند(1378)، «شیوههای تحقق طرحهای توسعه شهری»، مرکز مطالعات برنامهریزی شهری وزارت کشور، تهران. 16ـ مهندسان مشاور مهرآزان (1377)، «طرح جامع دوم بناب»، سازمان مسکن و شهرسازی استان آذربایجانشرقی. 17ـ مهندسان مشاور نقش محیط (1381)، «طرح تفصیلی دوم بناب»، سازمان مسکن و شهرسازی استان آذربایجانشرقی. 18- DPU (1982), "The Changing Practice of Urban Planning", the World Bank, and other Influencese.
19- Oliveira, Vitor and Paulo Pinho (2010 a), "Measuring Success in Planning, Developing and Testing a Methodology for Planning Evaluation", Town Planning Review, 81(3), 307-332.
20- Oliveira, Vitor and Paulo Pinho (2010 b), "Evaluation in Urban Planning, Advances and Prospects", Journal of Planning Literature, 24(4), 343-361. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 6,762 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,882 |
||