آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شمارهها | 1,433 |
| تعداد مقالات | 17,642 |
| تعداد مشاهده مقاله | 57,426,864 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,180,744 |
بررسی و توضیح دو بیت دشوار از داستان زال و رودابه در شاهنامه | ||
| زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 آذر 1404 اصل مقاله (1.44 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2025.69626.3868 | ||
| نویسنده | ||
| سجاد آیدنلو* | ||
| استادِ گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| فردوسی در داستان زال و رودابه، تصویری (مشبّهٌبهی) برای «بینیِ» رودابه به کار برده که در چاپهای شاهنامه به سه صورتِ «سیمین قلم»، «تیغِ دژم» و «تیغِ درم» آمده و بحثهایی در میانِ محقّقان برانگیخته است. در این مقاله با دلایل و قراینی نشان داده شده که ضبطِ «تیغِ دُژم» به معنای «تیغِ تیز و بُرنده» در چند نسخه، نگاشتۀ دشوارتر و اصلی است و فردوسی مشبّهٌبهِ تشبیه خود را در قالبِ استعارۀ مکنیّه (تشخیص) آورده و «تیغ» را همچون انسانی انگاشته که «دژم: خشمگین» است. در بیتِ دیگری از همین داستان «از آن گنبدِ سیم، سر بر زمین/ فروهشته بر گِل کمندِ کمین» که باز توصیفِ رودابه است و خوانش و گزارشِ آن محلّ بحث و اختلافِ نظر بوده، «گنبدِ سیم» استعاره از «سُرین» و «کمندِ کمین» استعاره از «گیسوی بلند» است و «گل» را هم باید به کسره خواند تا نظم و توالیِ معناییِ بیت درست باشد: رودابه زلفِ بلند خود را که همچون کمندی است که بر مردان کمین میگشاید، از سُرین خود به سوی خاکِ زمین آویخته و افشان کرده است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| "تیغِ دژم"؛ "تصحیح"؛ "شرح"؛ "شاهنامه" | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2 |
||