آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شمارهها | 1,440 |
| تعداد مقالات | 17,724 |
| تعداد مشاهده مقاله | 57,847,462 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,477,069 |
بررسی ملاکهای شخصبودگی در هوش مصنوعی در راستای برخورداری از جایگاه اخلاقی | ||
| مجله پژوهش های فلسفی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 06 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2025.69736.4274 | ||
| نویسندگان | ||
| سعید کریمی* 1؛ مرتضی طباطبایی2؛ محسن جوادی3؛ سعیده ممتازی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفه اخلاق، دانشکده فلسفه، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران. | ||
| 2استادیار، گروه فلسفه اخلاق، دانشکده ادبیانت و علوم انسانی، دانشگاه ادیان و مذاهب، قم، ایران | ||
| 3استاد تمام، گروه فلسفه اخلاق، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه قم، قم، ایران. | ||
| 4دانشیار، گروه هوش مصنوعی و رباتیک، دانشکده مهندسی کامپیوتر، دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلیتکنیک تهران)، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| مقالهٔ حاضر به بررسی امکان نسبت دادن شأن شخصبودگی به عاملهای هوش مصنوعی میپردازد؛ مفهومی که نقشی محوری در تعیین جایگاه اخلاقی دارد. مناقشه دربارهٔ شخصبودگی مدتهاست که در حوزهٔ اخلاق کاربردی مطرح است، بهویژه در مباحث مربوط به سقط جنین؛ جایی که فیلسوفانی همچون مِری آن وارن پنج معیار را بهعنوان شاخصهای اصلی شخصبودگی معرفی کردهاند: آگاهی، استدلال، کنشِ خودانگیخته، توانایی برقراری ارتباط، و خودآگاهی. پژوهش حاضر این معیارها را در مورد نظامهای هوش مصنوعی به کار میگیرد و میپرسد آیا ظرفیتهای شناختی و کارکردی این نظامها برای برخورداری از ملاحظهٔ اخلاقی کافی است یا نه. هرچند ویژگیهایی چون حافظه، رفتار هدفمند و تعامل اخلاقی محدود در برخی نظامهای هوش مصنوعی قابل شناسایی است، فقدان خودآگاهی و تجربهٔ ذهنی همچنان مانع بنیادی در مسیر دستیابی به شخصبودگی کامل به شمار میآید. مقالهٔ حاضر همچنین دیدگاههای کانت، لاک، دِگرازیا و سِرل را مورد بررسی قرار میدهد و امکان برخورداری هوش مصنوعی از منزلت اخلاقی ــ چه بهصورت مستقیم و چه غیرمستقیم ــ را در چارچوب نظریههای اخلاقیِ وظیفهگرایی و فضیلتمحور تحلیل میکند. در پایان نتیجه گرفته میشود که هرچند نسبت دادن شخصبودگی به هوش مصنوعی در وضعیت کنونی همچنان بهشدت مسئلهبرانگیز است، پرداختن به این موضوع ضرورتی فوری برای فلسفهٔ اخلاق معاصر بهشمار میرود. | ||
| کلیدواژهها | ||
| شخصبودگی؛ جایگاه اخلاقی؛ هوش مصنوعی؛ وظیفهگرایی کانتی؛ اخلاق فضیلت؛ آگاهی | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 133 |
||