آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شمارهها | 1,433 |
| تعداد مقالات | 17,642 |
| تعداد مشاهده مقاله | 57,427,564 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,181,270 |
بازنمایی اشکانیان در شاهنامۀ فردوسی | ||
| تاریخ فرهنگ ایران | ||
| مقاله 3، دوره 2، شماره 2، مهر 1404، صفحه 41-62 اصل مقاله (1.09 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی Released under (CC BY-NC 4.0) license I Open Access I | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ihc.2025.67832.1068 | ||
| نویسندگان | ||
| حسین بصیر طریقت طلب* 1؛ بهروز افخمی2؛ رضا رضالو2 | ||
| 1گروه باستان شناسی،دانشکده علوم اجتماعی،دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل،ایران | ||
| 2گروه باستان شناسی،دانشکده ی علوم اجتماعی،دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل،ایران | ||
| چکیده | ||
| یکی از مختصرترین بخشهای شاهنامه مربوط به سلسلۀ اشکانیان است. در این مقاله تلاش شده تا با بازنمایی اشکانیان در یک سند مهم ایرانی یعنی شاهنامه، بررسی متفاوتتری صورت گیرد. این بازنمایی در سه بخش مورد توجه بوده است: الف)تبار و تاریخ اشکانیان در شاهنامه و مقایسۀ آن با متون جدید تاریخ ایران باستان ب)تجلّی اشکانیان در بخش پهلوانی شاهنامه ج)بررسی نظام سیاسی و مقایسۀ لیست پادشاهان اشکانی در شاهنامه با متون جدید. در بخش اول مقاله با توجه به ابیات خود شاهنامه در مورد اشکانیان و مناظرۀ بهرام چوبین و خسرو پرویز مشخص گردید فردی که فردوسی با نام "آرش" به عنوان نیای اشکانیان معرفی میکند همان آرش کمانگیر در متون تاریخی دوران اسلامیست. سپس به بازنمایی ریشههای کهنتر هند و ایرانی و ارتباط آرش با آیین مهری با عنایت به اساطیر، اسناد تاریخی و منابع باستان شناسی مانند سکه ها و نقاشیهای اشکانی در کنار ابیات شاهنامه و بررسی عبارت«آئین میلاد» در این ابیات پرداخته شد. بخش دوم مقاله به پهلوانان و خاندانهای مرتبط با تاریخ پارتیان اختصاص داده شد و صورت بندی جدیدی از تقابل اشکانیان و ساسانیان در شاهنامه ارائه گردید. اینکه چگونه بخش پهلوانی شاهنامه با داستان منوچهر و آرش به عنوان نیای اشکانیان، با توجه به ارتباط ایشان با ادیان کهنتر ایرانی، آغاز شده و با پادشاهی بهمن به عنوای نیای ساسانیان و فرزند اسفندیار، پهلوان محبوب موبدان و مرگ رستم به پایان میرسد. در بخش آخر مقاله نیز نوع نظام سیاسی و طول حکومت اشکانیان در شاهنامه و لیست پادشاهان آنها در این اثر حماسی با متون جدید تاریخ باستان مقایسه گردیده است. در این بخش شاهنامه «روم» و «یونان» یکی دانسته شده و اسکندر، رومی معرفی میشود که میتواند ناشی از اینهمانی این دو کشور به عنوان دشمن غربی در منابع ساسانی و خداینامهها باشد. حال آنکه منطقاً تفکیک روم و یونان در عهد اشکانی میتوانست به راحتی صورت پذیرد و عبارت"دوستدار یونان" بر سکههای اشکانی مویّد این دیدگاه است. | ||
| کلیدواژهها | ||
| اشکانیان؛ شاهنامه؛ فردوسی؛ آرش کمانگیر؛ مهرپرستی؛ بازنمایی در ادبیات | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 71 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 45 |
||