
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,411 |
تعداد مقالات | 17,332 |
تعداد مشاهده مقاله | 55,913,978 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,107,064 |
تحلیل روایتشناسی شناختی رمان شازده احتجاب بر پایه دیدگاه دیوید هرمن | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 مهر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2025.67817.3810 | ||
نویسنده | ||
فائزه عرب یوسف آبادی* | ||
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه زابل | ||
چکیده | ||
رمان شازده احتجاب نوشتة هوشنگ گلشیری، با روایتی ذهنمحور، غیرخطی و آمیخته به خاطره، توهم و زبان تودرتو، یکی از نمونههای برجسته روایت درونگرایانه در ادبیات مدرن فارسی بهشمار میرود. روایت این اثر، علاوه بر توالی رخدادهای بیرونی، از درون ذهن تبدار، متوهم و خاطرهزدة؛ شخصیت اصلی؛ یعنی، شازده احتجاب منعکس میشود و تجربة او از تاریخ، خشونت، بیماری، گناه و زوال را در قالبی چندلایه و چندصدا بازنمایی میکند. مسأله اصلی این پژوهش آن است که روایت در این رمان چگونه بر مبنای ذهنیات و فرآیندهای شناختی شخصیت اصلی شکل میگیرد و عناصر روایی؛ مانند زمان، مکان، زبان و روابط میان شخصیتها را سازمان میدهد. هدف تحقیق ، تحلیل ساختار روایت در این رمان بر اساس چهار مؤلفه اصلی نظریه روایتشناسی شناختی دیوید هرمن است که عبارت است از: ذهنمداری، جهانسازی، تجربهمحوری و چندمنظورهبودن. ادعای پژوهش آن است که شازده احتجاب علاوه بر این که از روایت ذهنمدار بهره میبرد، ذهن شخصیت اصلی آن، بستر و خاستگاه اصلی روایت است؛ ذهنی که جهان داستانی را هم بازمیتاباند و هم بازمیسازد. پژوهش با روش کیفی و بر پایه تحلیل متن روایی انجام شده است. یافتهها نشان میدهد که این رمان با خلق جهانی روانی، چندلایه و ایستا، نمونهای ممتاز از روایتگری ذهنمحور و تجربهگرا در ادبیات فارسی است و ساختار آن بهروشنی با مؤلفههای روایتشناسی شناختی قابل تحلیل است. | ||
کلیدواژهها | ||
تجربهمحوری؛ جهانسازی؛ روایتشناسی شناختی؛ شازده احتجاب؛ ذهنمداری | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2 |