
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,410 |
تعداد مقالات | 17,310 |
تعداد مشاهده مقاله | 55,859,978 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,050,910 |
بررسی پدیدارشناسانه دلایل سقط جنین در زنان دارای تجربه سقط در شهر همدان | ||
جامعه شناسی اقتصادی و توسعه | ||
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27، شهریور 1404، صفحه 155-180 اصل مقاله (968.77 K) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jeds.2025.65831.1851 | ||
نویسندگان | ||
اسماعیل بلالی* 1؛ محیا فامیل رستمی2 | ||
1دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه بوعلی سینای همدان | ||
2کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه بوعلی سینای همدان | ||
چکیده | ||
همراه با تحولات اقتصادی و اجتماعی چند دهه اخیر استفاده از سقط جنین های ارادی در کشور بطور چشمگیری افزایش یافته است. آمار رسمی در این زمینه وجود ندارد. برخی مراجع غیررسمی آن را سالانه تا یک میلیون سقط اعلام میکنند. بررسی و شناسایی دلایل این پدیده و ارائه راهکار برای کاهش آن اهمیت دارد. این پژوهش به دنبال بررسی پدیدارشناسانه دلایل سقط جنین در زنان دارای تجربه سقط در شهر همدان بوده است. برای این منظور، 26 نفر از زنان متاهلی که تجربه سقط جنین ارادی داشته اند و در زمان مصاحبه ساکن همدان بوده اند، بصو.رت هدفمند (با روش گلوله برفی) انتخاب شده اند اطلاعات این مطالعه، از طریق مصاحبه های نیمه عمیق ببا زنان بدست امده اند. از نرم افزار مکس کیودا نسخه 2020 برای تحلیل و استخراج کدها بهره گرفته شده است. یافته های حاصل از تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد در اغلب موارد، سقط بدلیل ترکیبی از عوامل اتفاق می افتد. با این وف آن را می توان در دسته بندی های زیستی-پزشکی، خانوادگی، اجتماعی و فردی نیز قرار داد. مقولاتی فرعی که در این دسته بندیها قرار می گیرند نیز متنوع هستند مثل: تناسب اندام، راحت طلبی والدین، دغدغه های تربیتی والدین، تداخل بارداری با اشتغال و تحصیل، شناخت بیشتر همسر، ترجیح جنسیتی(پسرخواهی)، مخاطره های بارداری و سلامت برای زنان، بیکاری ، مشکلات مالی، بدمسکنی، زندگی در خانواده گسترده، اعتیاد، طلاق، خیانت همسر ، اصرار اطرافیان، داشتن فرزند کوچک، تعدد کافی فرزندان، ضعف روش های مورد استفاده در کنترل بارداری، عدم مشارکت مردان در کنترل بارداری، نگاه غیر مذهبی به سقط، ترس از آبرو، نداشتن حامی و... به نظر می رسد مدلهای انتخاب عقلانی می تواند بیشترین تحلیل را در مورد سقط جنین ارائه می دهد. | ||
کلیدواژهها | ||
سقط جنین؛ انتخاب عقلانی؛ پددیدارشناسی؛ انگ اجتماعی؛ تابو | ||
مراجع | ||
آزادواری، الناز و حبیبپور گتابی، کرم (1402). کنش سقط جنین: تقابل هراس و انتخاب (مطالعهای پیرامون زمینههای شکلگیری سقط...)؛ بررسی مسائل اجتماعی ایران، 14(1)، 151-1.
اسلامی، سید حسن (1382). رهیافتهای اخلاقی به سقط جنین، فصلنامه باروری-ناباروری، سال 6، شماره4، صفحات 342-322.
آقایاری هیر، توکل و مهریار، امیرهوشنگ (1386). برآورد غیر مستقیم میزان سقط جنین عمدی کل با استفاده از مدل تعیین کنندههای بلافصل باروری در ایران به تفکیک استانها. نامه انجمن جمعیتشناسی ایران، 2(3)، 61-91.
آقایاری هیر، توکل (1384)، برآورد غیر مستقیم سقط جنینهای ارادی در ایران، مرکز مطالعات جمعیتی آسیا و اقیانوسیه، تهران.
بلالی، اسماعیل (1382) پیامدهای سقط جنین، مطالعات راهبردی زنان، شماره 22.
بهجتی اردکانی، زهره، آخوندی، محمدمهدی، صادقی، محمدرضا، و صدری اردکانی، هومن. (1384). ضرورت بررسی ابعاد مختلف سقطجنین در ایران. باروری و ناباروری مجله تولیدمثل و ناباروری، 6(4 (مسلسل 24))، 299-320. https://sid.ir/paper/28374/fa
چینیچیان، مریم، هلاکویی نایینی، کوروش، و رفایی شیرپاک، خسرو. (1386). مطالعه کیفی دلایل انجام سقط جنین عمدی در ایران. پایش، 6(3)، 219-232. SID. https://sid.ir/paper/23613/fa
حاج علی سعیده، سید میرزایی محمد، مهدوی محمد صادق. (1398) گرایش به باروری و اثر عوامل اجتماعی و فرهنگی بر آن (مطالعه موردی زنان متاهل ۲۰ تا ۴۴ ساله شهر تهران). مطالعات توسعه اجتماعی -فرهنگی. ۸ (۳): ۸۹-۱۱۲.
رازقی نصرآباد، حجیه بیبی، سنجری، الهام. (1396). عوامل موثر بر اقدام زنان به سقط جنین عمدی: تجربه زیسته زنان از سقط جنین در تهران، فصلنامه مطالعات اجتماعی – روانشناختی زنان، 15(2)، 105-136. magiran.com/p1793696
حسنزاده، عاطفه. (1400). بررسی علل سقطجنین به عنوان تهدیدی بر امنیت اجتماعی (مطالعه میدانی شهرستان قم)، پنجمین کنفرانس بینالمللی پژوهشهای دینی، علوم اسلامی، فقه و حقوق در ایران و جهان اسلام، تهران، https://civilica.com/doc/1250480
عبداللهیان، حمید، فلاح، مریم. (1388). تحلیل کیفی سقط جنینهای ارادی و پدیدار شناسی تجربه زیسته زنان: برخی مطالعات موردی درباره زنان ساکن تهران، نشریه نامه انجمن جمعیتشناسی ایران، 3(5)، 55-80. magiran.com/p695698
دیبایی، امیر، سعادتی، نسرین (1387). مطالعه فراوانی، خصوصیات دموگرافی، علل و عوارض جانبی سقطهای انجام شده در مراجعین به بیمارستانهای دانشگاهی شهر اهواز سال 1383، مجله علمی پزشکی جندی شاپور، 7(1)، 12. magiran.com/p545599
راسخ، محمد (1382) بررسی اجمالی تئوریهای سقط جنین، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 38، صفحات (203-165).
رحیمی، محمد، یداللهپور، محمدهادی، جورسرایی، غلامعلی، خفری، ثریا (1395) بررسی تأثیر باورهای دینی در نگرش دانشجویان و کارکنان دانشگاه علوم پزشکی بابل نسبت به سقط جنین. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل. ۱۸ (۵): ۷۰-۷۶ URL: http://jbums.org/article-1-5759-fa.html
سرایی، حسن، و روشان شمال، پگاه. (1391). سنجش عوامل اجتماعی موثر بر نگرش زنان باردار نسبت به سقط عمدی. زن در توسعه و سیاست (پژوهش زنان)، 10(2 (پیاپی 37))، 5-23. SID. https://sid.ir/paper/55353/fa
طوافیان، صدیقهالسادات، و رمضانزاده، فاطمه. (1386). مشخصات جمعیتشناختی موثر بر تصمیم به سقط عمدی در مراجعین به بیمارستانهای آموزشی بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی. پایش، 6(2)، 157-164. SID. https://sid.ir/paper/23686/fa
عباسیشوازی، محمد جلال، عسگری ندوشن، عباس. (1384). تغییرات خانواده و کاهش باروری در ایران، نامه علوم اجتماعی، شماره 25 صفحات (75 -25).
عبدالجباری، مرتضی، کرمخانی، مرضیه، سحرخیز، نسرین، پورحسینقلی، محمدامین، و شکری خوبستانی، معصومه. (1395). بررسی عوامل موثر در تصمیمگیری زنان برای سقط عمدی جنین و نگرش اعتقادی و شرعی آنان در این باره. پژوهش در دین و سلامت، 2(4)، 46-54. SID. https://sid.ir/paper/258588/fa
عبداللهیان، حمید (1383)، ارزش، سنت و بازتولید فرهنگی، نشانههای شکاف بین ایدهآلهای دو جنس در خصوص باز تولید ارزشهای مربوط به خانواده و ازدواج، مجموعه مقالات بررسی مسائل جمعیتی ایران با تاکید بر جوانان، انتشارات مرکز مطالعات و پژوهشهای جمعیتی آسیا و اقیانوسیه، صفحات 290-255.
عرفانی، امیر، و شجاعی، جواد. (1397). شواهد تازه از سقط جنین عمدی در شهر تهران: میزانها، دلایل و تغییرات. مجله زنان مامایی و نازایی ایران، 21(3)، 64-77. SID. https://sid.ir/paper/65219/fa
عرفانی، امیر، و کاظمیپور، شهلا. (1388). میزان و عوامل مرتبط با سقط جنین عمدی در شهر تهران. نامه انجمن جمعیتشناسی ایران، 4(8)، 63-84. SID. https://sid.ir/paper/127821/fa
غلامی، ژاله. (1400). بررسی ارتباط اعتقادات مذهبی زنان باردار و سقط القایی جنین در بارداریهای ناخواسته. مجله دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، 19(5 (پی در پی 142) 378-386. https://sid.ir/paper/413583/fa
فراش خیالو، نورالدین، رمضی، نگار و صادقی، رسول. (1399). تعیینکنندههای اجتماعی و فرهنگی نگرش دانشجویان به سقط جنین. مطالعات راهبردی زنان، 22(87)، 109-130. doi: 10.22095/jwss.2020.208964.2173
فروتن، یعقوب و صادقی، خدیجه. (1396). رویکرد اجتماعی و جمعیت شناختی به مسائل خانوادة معاصر با تأکید بر سقطجنین در ایران. مجله مطالعات اجتماعی ایران، 11(3(دومین ویژهنامه جامعهشناسی خانواده))، 55-76. 20.1001.1.20083653.1396.11.0.3.8
قادیپاشا، مسعود، قرهداغی، جابر، حجازی، آریا، امینیان، زهرا، شمسالدینی مطلق، فاطمه، زارعنژاد، محمد. (1388) بررسی آگاهی متخصصین زنان و زایمان و ماماهای شهر کرمان در خصوص قوانین و مقررات سقط جنین در سال ۱۳۸۷. مجله پزشکی قانونی ایران. ۱۵ (۳): ۱۷۶-۱۸۱URL: http://sjfm.ir/article-1-217-fa.html
کرباسیان، زهرا (1397). بررسی رابطهی اعتیاد مادران باردار بر سقط جنین، نشریه پیشرفتهای نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، 1(2)، 59-67. magiran.com/p1867881
ملکی، شهناز، صادقیفر، جمیل، خورشیدی، علی، زرگوشی، راضیه، درگاهی، حسین (1402). بررسی علل عدم تمایل به فرزندآوری در زوجین متأهل بدون فرزند استان ایلام در سال ۱۴۰۱: یک مطالعه پیمایشی. مجله پرستاری و مامایی. ۲۱ (۱۰): ۸۰۹-۸۱۶ URL: http://unmf.umsu.ac.ir/article-1-5016-fa.html
موحد، مجید، عظمت، سها، معاون، زهرا. (1393). مطالعۀ عوامل فرهنگی مرتبط با نگرش نسبت به سقط جنین (مطالعۀ موردی: جوانان 18 تا 29 سالۀ شهر شیراز). جامعهپژوهی فرهنگی، 5(1)، 87-111 https://socialstudy.ihcs.ac.ir/article_1417_4776f2e532abf0ffe485ad4223ff4d5d.pdf
نجاتیحاتمیان، سیمین. (1392). تجربة سقطجنین ارادی در زنان متأهل شهر تهران. مجله مطالعات اجتماعی ایران، 8(1)، 167-187. 20.1001.1.20083653.1393.8.1.7.3
References Albrecht, Clara; Steigmeier, Jennifer (2022): An Economic Perspective on Abortion Policies, CESifo Forum, ISSN 2190-717X, ifo Institut - Leibniz-Institut für Wirtschaftsforschung an der Universität München, München, Vol. 23, Iss. 02, pp. 63-67 https://www.econstor.eu/handle/10419/263846 Alicia J. VandeVusse, Jennifer Mueller, Marielle Kirstein, Joe Strong, Laura D. Lindberg, (2023) “Technically an abortion”: Understanding perceptions and definitions of abortion in the United States, Social Science & Medicine, Volume 335, https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2023.116216. Bairagi, R. (2001). Effects of sex preference on contraceptive use, abortion and fertility in Matlab, Bangladesh. International Family Planning Perspectives, 137-143. Bandalović, G., & Čular, M. (2025). Sociological Analysis of Abortion Perceptions: The Case of Young Women in Split, Croatia. Societies, 15(3), 71. https://doi.org/10.3390/soc15030071 Binayew, Mekonen & Sisay, Daniel & Tesfaye, Tizalegn & Endashaw Hareru, Habtamu & Ewune, Helen & Zenebe, Getachew & Semagn, Selamawit & Tesfaye, Tinsae & Gube, Addisu. (2022). Determinants of repeated induced abortion among reproductive age group women visiting health facilities of Sidama regional state, Ethiopia, 2020: Facility based unmatched case-control study. Clinical Epidemiology and Global Health. 16. 101079. https://doi.org/10.1016/j.cegh.2022.101079 D'Angelo, DV & Gilbert, Brenda & Rochat, Roger & Santelli, John & Herold, JM. (2004). Differences between mistimed and unwanted pregnancies among women who have live births. Perspectives on Sexual and Reproductive Health. 36. 192-197. 10.1111/j.1931-2393.2004.tb00022.x. Daniel Sousa (2014) Validation in Qualitative Research: General Aspects and Specificities of the Descriptive Phenomenological Method, Qualitative Research in Psychology, 11:2, 211-227, DOI:10.1080/14780887.2013.853855 Dillon, Michele and Savage, Sarah, (2006)"Values and religion in rural America: attitudes toward abortion and same-sex relations". The Carsey Institute at the Scholars' Repository. Paper 12, http://scholars.unh.edu/carsey/12 Elamin, W., Fazari, A.B. and Elmusharaf, K. (2017) A Qualitative Study Exploring Women’s Experiences of Unsafe Abortion in Sudan. Open Journal of Social Sciences, 5, 149-158. https://doi.org/10.4236/jss.2017.53013 Erfani, Amir & McQuillan, Kevin. (2008). Rates of Induced Abortion in Iran: The Roles of Contraceptive Use and Religiosity. Studies in family planning. 39. DOI:10.1111/j.1728-4465.2008.00158.x Finer LB, Frohwirth LF, Dauphinee LA, Singh S and Moore AM, Timing of steps and reasons for delays in obtaining abortions in the United States, Contraception, 2006, 74(4):334-344, DOI: 10.1016/j.contraception.2006.04.010 Hanschmidt, Franz & Linde, Katja & Hilbert, Anja & Riedel-Heller, Steffi & Kersting, Anette. (2016). Abortion Stigma: A Systematic Review. Perspectives on sexual and reproductive health. 48. 169-177. 10.1363/48e8516. Harris, L. F., Roberts, S. C., Biggs, M. A., Rocca, C. H., & Foster, D. G. (2014). Perceived stress and emotional social support among women who are denied or receive abortions in the United States: a prospective cohort study. BMC women's health, 14, 1-11. http://www.biomedcentral.com/1472-6874/14/76 Harris, R. J., & Mills, E. W. (1985). Religion, Values and Attitudes toward Abortion. Journal for the Scientific Study of Religion, 24(2), 137–154. https://doi.org/10.2307/1386338 Haseli Arezoo, Rahnejat, Nasrin and Rasoal, Dara Reasons for unsafe abortion in Iran after pronatalist policy changes: a qualitative study Reproductive Health (2024) 21:182 https://doi.org/10.1186/s12978-024-01929-4 Haseli, A., Rahnejat, N. & Rasoal, D. Reasons for unsafe abortion in Iran after pronatalist policy changes: a qualitative study. Reprod Health 21, 182 (2024). https://doi.org/10.1186/s12978-024-01929-4 Hatun, D., & Yilmaz, M. (2020). Religiosity and Public Attitudes toward Abortion among Turkish Adults: from an Islamic Perspective. Sakarya Üniversitesi Ilahiyat Fakültesi dergisi, 22(42), 433-456 https://doi.org/10.17335/sakaifd.784869 Hesketh, T., Lu, L., & Xing, Z. W. (2011). The consequences of son preference and sex-selective abortion in China and other Asian countries. Cmaj, 183(12), 1374-1377. Hoggart, Lesley (2019). Moral dilemmas and abortion decision-making: Lessons learnt from abortion research in England and Wales. Global Public Health, 14(1) pp. 1–8. http://dx.doi.org/doi:10.1080/17441692.2018.1474482 Jemima Repo (2018): Gary Becker’s economics of population: reproduction and neoliberal biopolitics, Economy and Society, https://doi.org/10.1080/03085147.2018.1484052 Lesthaeghe, R. (2011). The "second demographic transition": a conceptual map for the understanding of late modern demographic developments in fertility and family formation. Historical Social Research, 36(2), 179-218. https://doi.org/10.12759/hsr.36.2011.2.179-218 Masweu, M., Owaka, I.O. and Kipkalom, R. (2024) Pre-valence of Induced Abortion among Fe-male Students in Selected Tertiary Learning Institutions in Gaborone City, Botswana.International Journal of Clinical Medicine, 15, 155-165. https://doi.org/10.4236/ijcm.2024.153011 Medoff MH. (1988) An economic analysis of the demand for abortions. Econ Inq. Apr;26(2):353-9. doi: 10.1111/j.1465-7295.1988.tb01499.x. PMID: 11645607. Morvai, K. (1995). What Is Missing from the Rhetoric of Choice - A Feminist Analysis of the Abortion Dilemma in the Context of Sexuality. UCLA Women's Law Journal, 5(2). http://dx.doi.org/10.5070/L352017626 Motaghi Z, Poorolajal J, Keramat A, Shariati M, Yunesian M, Masoumi SZ. Induced Abortion Rate in Iran: A Meta-analysis. Arch Iran Med. Navis, F. S., Krishnamoorthy, N., & Dongre, A. (2017). Why women seek abortion? a qualitative study on perspectives of rural women on abortion and contraception. International Journal of Reproduction, Contraception, Obstetrics and Gynecology, 4(4), 1153–1157. https://doi.org/10.18203/2320-1770.ijrcog20150445 Nejhaddadgar N, Darabi F, Ezati F. Factors Affecting Inducted Abortion: A Scoping Review.Journal of Research & Health. 2025; 15(1):105-116. http://dx.doi.org/10.32598/JRH.15.1.821.5 Nonnenmacher, Daniele & Benute, Gláucia & Nomura, Roseli & Azevedo, George & Dutra, Elza & Rebouças, Melina & Luci, Mara & Francisco, Rossana. (2014). Abortion: a review of women's perception in relation to their partner's reactions in two Brazilians cities. Revista da Associacao Medica Brasileira (1992). 60. 327-334. 10.1590/1806-9282.60.03.011. Norris, Alison & Bessett, Danielle & Steinberg, Julia & Kavanaugh, Megan & De Zordo, Silvia & Becker, Davida. (2011). Abortion Stigma: A Reconceptualization of Constituents, Causes, and Consequences. Women's health issues : official publication of the Jacobs Institute of Women's Health. 21. S49-54. 10.1016/j.whi.2011.02.010. Petersen R, Moos MK. Defining and measuring unintended pregnancy: issues and concerns. Womens Health Issues. 1997 Jul-Aug; 7(4): 234-40. doi: 10.1016/S1049-3867(97)00009-1. PMID: 9283277. Purcell, C. (2015) The sociology of women's abortion experiences: recent research and future directions. Sociology Compass, 9(7), pp. 585-596 http://dx.doi.org/10.1111/soc4.12275 Qutoshi, Sadruddin. Bahadur (2018). Phenomenology: A Philosophy and Method of Inquiry. Journal of Education and Educational Development. 5. 215. 10.22555/joeed.v5i1.2154 Rehnström Loi, U., Gemzell-Danielsson, K., Faxelid, E. et al. Health care providers’ perceptions of and attitudes towards induced abortions in sub-Saharan Africa and Southeast Asia: a systematic literature review of qualitative and quantitative data. BMC Public Health 15, 139 (2015). https://doi.org/10.1186/s12889-015-1502-2 Rue VM, Coleman PK, Rue JJ, Reardon DC. (2004) Induced abortion and traumatic stress: a preliminary comparison of American and Russian women. Med Sci Monit. Oct;10(10):SR5-16. Epub Sep 23.PMID:5448616.http://www.MedSciMonit.com/pub/vol_10/no_10/4923.pdf Rylko-Bauer, B. (1996). Abortion from a crosscultural perspective: An introduction. Social Science & Medicine, 42(4), 479-482. Schuster, S. (2005) Abortion in the Moral World of the Cameroon Grassfields. Reproductive Health Matters, 13, 130-138. http://dx.doi.org/10.1016/S0968-8080(05)26216-X Sensoy, N., Dogan, N., Sen, K., Aslan, H., & Tore-Baser, A. (2015). Unwanted pregnancy and traditional self-induced abortion methods known among women aged 15 to 49. JPMA The Journal of the Pakistan Medical Association, 65(5), 452-6. Sperlich, M., Ely, G. E., Rouland, R. S., Walters, C. A., & Carwile, M. (2020). Reflections of stress in US abortion narratives. Journal of Social Work, 20(5), 533-556. DOI: 10.1177/1468017319852602 Sunil, Bhuvaneswari (2022) Running an obstacle-course: a qualitative study of women’s experiences with abortion-seeking in Tamil Nadu, India, Sexual and Reproductive Health Matters, 29:2, 1966218, DOI: 10.1080/26410397.2021.1966218 Zhang, Q., Wang, N., Hu, Y., & Creedy, D. K. (2022). Prevalence of stress and depression and associated factors among women seeking a first-trimester induced abortion in China: a cross-sectional study. Reproductive health, 19(1), 64 . https://doi.org/10.1186/s12978-022-01366-1 Zhou, C., Wang, X. L., Zhou, X. D., & Hesketh, T. (2012). Son preference and sex-selective abortion in China: informing policy options. International journal of public health, 57, 459-465. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 7 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4 |