
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,409 |
تعداد مقالات | 17,278 |
تعداد مشاهده مقاله | 55,765,542 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,942,207 |
تغییر ارزشها،نگرشهای سیاسی و دموکراسی جامعه ایرانی دردو موج پنجم وهفتم ارزشهای جهانی | ||
جامعه شناسی اقتصادی و توسعه | ||
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27، شهریور 1404، صفحه 110-135 اصل مقاله (1.41 M) | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jeds.2025.66909.1861 | ||
نویسندگان | ||
اکبر طالب پور* 1؛ مهناز کرمی2 | ||
1دانشیارگروهعلوماجتماعی،دانشکدهعلوماجتماعی و اقتصاد،دانشگاهالزهرا، تهران، ایران | ||
2دانشجویدکتریبررسیمسائلاجتماعیایران گروهعلوماجتماعی،دانشکدهعلوماجتماعی و اقتصاد،دانشگاهالزهرا، تهران، ایران | ||
چکیده | ||
هدف پژوهش: ارزشها بهعنوان یکی از اجزای اصلی فرهنگ و نظام شخصیتی ، برالگوهای رفتاری و ترجیحات اجتماعی و سیاسی و ... تأثیر دارند. به باور اینگلهارت و کلینگمن جوامع انسانی سه جهت اصلی تغییراجتماعی را در قالب ؛ توسعه اجتماعی اقتصادی، تغییر ارزشها و تغییر سیاسی تجربه میکنند و تغییر ارزشی مقدم بر تغییر سیاسی محسوب میشود از همینرو مطالعه حاضر به مقایسه تغییرات ارزشهای سیاسی و دموکراسی در جامعه ایران در دو موج پنجم و هفتم در میان دو گروه جنسی و سنیِ پیمایش ارزشهای جهانی پرداخت تا ضمن بررسی میزان تغییرات در دوبازه زمانی موردنظر، نشانگان این تغییرات را شناسایی نماید. روش پژوهش: روش پژوهش تحلیل ثانویه و مطالعه طولی با استفاده از دادههای موجود و دردسترس پیمایش ارزشهای جهانی بود، دادهها از طریق نرمافزار SPSS تحلیل شد تا روند تغییرات مؤلفههای مختلف ارزشهای سیاسی گروههای سنی و جنسی مختلف جامعه ایران مشخص شود. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان داد؛ در نتیجه افزایش سطح تحصیلات، گسترش رسانهها، و بهبود نسبی کیفیت زندگی، ارزشهای فرامادی همچون مشارکت سیاسی، آزادیهای مدنی و حقوق فردی بهویژه در میان نسلهای جوانتر تقویت شدهاند، همچنین براساس نتایج تحقیق با افزایش سن میزان نگرش به حکومت دینی افزایش یافته و در موج هفتم گروه سنی 50 سال به بالا بیش از پیش به تفسیر قوانین توسط مراجع دینی گرایش پیدا کردهاند. نتیجهگیری: براساس نتایج تحقیق زنان بیش از مردان به وجود ارزشهای دینی در نظام سیاسی گرایش پیدا کردهاند، احترام به حقوق فردی انسانها که در موج پنجم کم ارزیابی شدهبود در موج هفتم با تغییر قابل توجهی مثبت ارزیابی شدهاست که میتواند نشانه افزایش به فردگرایی دراثر گسترش فضای مجازی باشد و لازم است این امر در تحلیل رفتار سیاسی اعضای جامعه و طراحی سیاستهای فرهنگی و اجتماعی مدنظر متولیان امر قرار گیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
تغییرارزشها؛ موج پنجم؛ موج هفتم؛ ارزشهای جهانی؛ جامعهایرانی | ||
مراجع | ||
آلموند، گ.، و وربا، س. (1380). فرهنگ سیاسی (ترجمه احمد گلمحمدی). تهران: نشر سیما.
ارسیا، ب، و ساعی، ا. (1398). تأثیر سرمایه اجتماعی دولت بر توسعه سیاسی از دیدگاه شهروندان تهرانی. نشریه دانش سیاسی، 15(1)، 1-28.
اکبری، ی.، ندرلو، ر.، و خداکرمیان گیلان ن. (1401). تغییرات ارزشی و نگرشی در نهاد خانواده ایرانی بر اساس پیمایش جهانی 2020. مطالعات جمعیتی، 8(2)، 317-348.
حبیبی، ف. (1400). مبانی روش تحقیق در علوم اجتماعی. تهران: انتشارات سمت.
چلبی، م. (1375). جامعهشناسی نظم: تشریح نظری نظم اجتماعی. تهران: نشر نی.
دراکر، پ.ف. (1372). جامعه پساسرمایهداری (ترجمه محمد طلوع). تهران: نشر رسا.
رفیعپور، ف. (1396). توسعه و تضاد. تهران: شرکت سهامی انتشار.
رفیعپور، ف. (1397). آناتومی جامعه: مقدمهای بر جامعهشناسی کاربردی. تهران: شرکت سهامی انتشار.
روشه، گ. (1386). تغییرات اجتماعی (ترجمه منصور وثوقی). تهران: نشر نی.
شیری، ح. (1401). مطالعۀ نسلی تغییرات ارزشی در ایران (تحلیل ثانویۀ دادههای موج ۴ و ۷ پیمایش ارزشهای جهانی). پژوهش های جامعه شناسی معاصر ،سال 11 بهار و تابستان 1401 شماره 20
طالبان، م. ر.، مبشری، م.، و مهرآیین، م. (1389). بررسی روند دگرگونی ارزشی در ایران (۱۳۵۳-۱۳۸۸). دانشنامۀ علوم اجتماعی، 1(3)، 23-63.
عیوضی، م. ر.، و جهانبین، ف. (2012). روند دگرگونیهای ارزشی در ایران پس از انقلاب اسلامی از 1357 تا 1388. مطالعات انقلاب اسلامی، 9(29)، 213-241.
کاظمی، ح. (1399). نهادگرایی به عنوان الگویی برای تحلیل سیاسی. پژوهش سیاست نظری، 13، 7-38.
کاستلز، م. (1389). عصر اطلاعات: اقتصاد، جامعه و فرهنگ: ظهور جامعه شبکهای (ترجمه علی پایا). تهران: طرح نو.
گیدنز، آ. (1392). مقدمهای بر تحلیل نهادین مدرنیته، در مدرنیته و مدرنیسم (ترجمه حسین نوذری). تهران: نشر نی.
گیدنز، آ. (1397). پیامدهای مدرنیت (ترجمه محسن ثلاثی). تهران: نشر مرکز.
محمدپور، ا. (1392). از سنت به نوسازی: مطالعه تغییرات اجتماعی به روش اتنوگرافی. تهران: جامعهشناسان.
معززی خندهروی یزدی، ف، حضرتی صومعه، ز، و ابوالحسن تنهایی، ح. (1400). بررسی جامعهشناختی تأثیر سرمایه اجتماعی بر خانوادهگرایی در بین جوانان شهر تهران. مطالعات توسعه اجتماعی ایران، 13(4 )، 227-239.
نیکگهر، ع. (1372). میزگرد بررسی وضعیت جامعهشناسی در ایران. مجله دانشگاه انقلاب، شماره ۹۷.
وثوقی، م.، و اکبری،ح. (2011). روندها و عوامل مؤثر بر تغییر ارزشها. تحلیل اجتماعی نظم و نابرابری اجتماعی، 1(1389)
هانتینگتون، س، پ. (1397). نظم سیاسی در جوامع درحال تغییر (ترجمه محسن ثلاثی).تهران: انتشارات علمی.
Almond, G., and Verba, S. (2002). Political Culture (translated by Ahmad Golmohammadi). Tehran: Sima Press.[In Persian] Akbari, Y., Naderlu, R. and Khodakaramian Gilan, N. (2022). Value and Attitudinal Differences in the Iranian Family Institution Based on the 2020 Global Survey. Iranian Population Studies, 8(2), 317-348. doi: 10.22034/jips.2025.485588.1246.[In Persian] Arsia, B. and Saei, A. (2019). The impact of social capital of state on political development from point of viewe Tehranian citizans. Journal of Political Knowledge, 15(1), 1-28. doi: 10.30497/pk.2019.2615.[In Persian] Bell, D. (1976). The coming of post-industrial society: A venture in social forecasting. New York: Basic Books. Bem, D. J. (1972). Self-perception theory. In L. Berkowitz (Ed.), Advances in experimental social psychology (Vol. 6, pp. 1–62). Academic Press. Castells, M. (2010). The Information Age: Economy, Society and Culture: The Rise of the Network Society (translated by Ali Paya). Tehran: Tarh No Press. [In Persian] Chalabi, M. (1996). The Sociology of Order: A Theoretical Explanation of Social Order. Tehran: Ney Press. [In Persian] Claridge, T. (2018). Dimensions of social capital – Structural, cognitive and relational. Social Capital Research. Retrieved from https://www.socialcapitalresearch.com Drucker, P.F. (1993). Post-capitalist society (free translation). Tehran: Rasa Press. [In Persian] Eisenstadt, S. N. (1956). From Generation to Generation: Age Groups and Social Structure. Chicago: University of Chicago Press. Eyvazi, M, R, Jahanbin, F.(2012) The trend of value changes in Iran after the Islamic Revolution from 1978 to 2009. Quarterly Journal of Islamic Revolution Studies. 2012; 9 (29): 213-242[In Persian] Festinger, L. (1957). A theory of cognitive dissonance. Stanford University Press. Fichter, J. H. (1976). Sociology. University of Chicago Press. Giddens, A. (2013). An Introduction to the Institutional Analysis of Modernity, in Modernity and Modernism (translated by Hossein Nozari). Tehran: Nay Press. [In Persian] Giddens, A. (2018). The Consequences of Modernity (translated by Mohsen Salasi). Tehran: Markazenashr Press. [In Persian] Gunnell, M. (2007). Global cultural values change and the relationship with telecommunications change: A longitudinal analysis. Capella University Publication. Habibi, F. (2021). Fundamentals of Research Method in Social Sciences. Tehran: Samt Publications. [In Persian] Hacker, S. K. (2015). The art of cultural transformation: How cultures change through human interaction. Seattle, WA: Transformation Systems International. Huntington, S. P. (2018). Political order in changing societies. (Translated by M. Solasi). Tehran: Elmi Publication. [In Persian] Inglehart, R. (1977). The silent revolution: Changing values and political styles among Western publics. Princeton, NJ: Princeton University Press. Inglehart, R., & Abramson, P. R. (1994). Economic security and value change. The American Political Science Review, 88(2), 336–354. Inglehart, R., & Baker, W. E. (2000). Modernization, cultural change, and the persistence of traditional values. American Sociological Review, 65(1), 19–51. Inglehart, R., & Catterberg, G. (2002). Trends in political action: The developmental trend and the post-honeymoon decline. Paper presented at the Annual Meeting of the American Political Science Association, Boston. Inglehart, R., & Welzel, C. (2005/2007). Modernization, cultural change, and democracy: The human development sequence. Cambridge University Press. Inglehart, R., & Welzel, C. (2005). Exploring the unknown: Predicting the responses of publics not yet surveyed. International Review of Sociology, 15(1), 173–201. Inglehart, R., & Norris, P. (2017). Trump and the Populist Authoritarian Parties: The Silent Revolution in Reverse. Perspectives on Politics, 15(2), 443–454. doi:10.1017/S1537592717000111 Kazemi,h.(2013).Institutionalism as a Model for Political Analysis.Pizhūhish-i siyāsat-i nazāri,13(2),1-10. [In Persian] Kunst, J. R., & Mesoudi, A. (2024). Decoding the Dynamics of Cultural Change: A Cultural Evolution Approach to the Psychology of Acculturation. Personality and Social Psychology Review, 29(2), 111-144. https://doi.org/10.1177/10888683241258406 Mohammadpour, A. (2013). From Tradition to Modernization: Studying Social Changes through Ethnography. Tehran: Sociologists Press. [In Persian] Mozadehi Khande-Roy Yazdi, F, Hazrat-e-Sumeh, Z, and Abolhasan Tanhaei, H. (2021). A sociological study of the impact of social capital on familism among young people in Tehran. Iranian Social Development Studies, 13(4), 227-239. SID. https://sid.ir/paper/1063414/fa[In Persian] Nikgohar, A. (1993). Roundtable on the Status of Sociology in Iran. Journal of the Revolutionary University, No. 97. [In Persian] Noy, S., & Kanji, M. (2002). Human values and social change: Findings from the World Values Survey. International Journal of Comparative Sociology, 43(3–5), 159–180. Parris, H., Nguyen, T., & Caldwell, R. (2022). Cultural transformation theory and social change: Understanding value shifts in modern societies. Journal of Social Change Studies, 18(3), 45–67. Parsons, T. (1951). The social system. Harvard University Press. Petty, R. E., & Cacioppo, J. T. (1986). Communication and persuasion: Central and peripheral routes to attitude change. Springer-Verlag. Rafipour, F. (2017). Development and Conflict. Tehran: Sahami Enteshar Press. [In Persian] Rafipour, F. (2018). Anatomy of Society: An Introduction to Applied Sociology. Tehran: Sahami Enteshar Press. [In Persian] Roche, G. (2007). Social Changes (Translated by M. Vosoughi). Tehran: Ney Press.[In Persian] Shiri, H. (2022). A generational study of value changes in Iran (secondary analysis of data from waves 4 and 7 of the Global Values Survey). Contemporary Sociological Research (Scientific-Research), 11(20), 197-224. [In Persian] Schwartz, S. H., & Sagie, G. (2000). Value consensus and importance: A cross-national study. Journal of Cross-Cultural Psychology, 31(4), 465–497. Schwartz, S. H., & Sagiv, L. (2005). Value priorities and behavior: Applying a theory of integrated value systems, Advances in Experimental Social Psychology (Vol. 37, pp. 1–63). Academic Press. Stephenson, J. (2023). Cultural Change. In: Culture and Sustainability. Palgrave Macmillan, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-031-25515-1_6 Taliban, M,R, Mobasheri, M.& Mehrayin, M. (2010). A study of the process of value transformation in Iran (1974-2009). Historical Sociology, 2(3), 23-63. [In Persian] Tsounis, A., & Xanthopoulou, D. (2024). Social capital theory: Dimensions and implications for collective action. Athens: Hellenic Social Sciences Press. Vosoughi, M. and Akbari, H. (2010). Trends and factors affecting the change of values. Social Analysis of Social Order and Inequality, 2010(1) World Values Survey (WVS). (2021). Statistical data files: Wave 4 (1999–2004) & Wave 7 (2017–2020). Retrieved from https://www.worldvaluessurvey.org (Accessed February 2021). | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3 |