
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,406 |
تعداد مقالات | 17,249 |
تعداد مشاهده مقاله | 55,723,713 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,899,627 |
مدلسازی آماری و تحلیل دبی اوج سیلاب در حوضه تنگ کارزین با استفاده از روش بوتاسترپینگ و توزیعهای احتمالاتی چندگانه | ||
جغرافیا و برنامهریزی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 28 شهریور 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2025.67538.3413 | ||
نویسندگان | ||
هیوا علمی زاده* 1؛ pldn زینلی2 | ||
1هیئت علمی دانشگاه علوم و فنون خرمشهر | ||
2گروه زمینشناسی، دانشگاه علوم و فنون دریایی خرمشهر، ایران | ||
چکیده | ||
تحلیل فراوانی سیلاب و مدلسازی آماری دبی اوج برای مدیریت منابع آب، طراحی سازههای هیدرولیکی و کاهش مخاطرات سیل در مناطق نیمهخشک ضروری است. در این پژوهش با هدف تحلیل فراوانی دبی اوج سیلاب رودخانه قرهآغاج در حوضه تنگ کارزین، توزیعهای احتمالاتی شامل گامبل نوع 1، گاما 2 پارامتری، لوگ نرمال 2 و 3 پارامتری، پارتو تعمیمیافته، مقادیر حدی تعمیمیافته (GEV) و پیرسون نوع 3 با روشهای برآورد پارامترهای گشتاورهای معمولی (MOM)، حداکثر درستنمایی (MML)، گشتاورهای وزندار احتمالی (PWM) و حداکثر آنتروپی (ENT) مدلسازی شدند. برای ارزیابی عدم قطعیت در پیشبینی دبی اوج در دورههای برگشت 2 تا 1000 سال، روش بوتاسترپینگ با 1000 نمونهگیری تصادفی اعمال شد. همچنین دادههای دبی اوج با آزمونهای آماری پایه (گردش، گروبز-بگ، والد-ولفوویتز، من-ویتنی) شامل گردش (z=0.025)، گروبز-بگ (شاندهنده رویداد سیلابی شدید)، والد-ولفوویتز (u=0.896) و من-ویتنی (p-value=0.6625) تحلیل شدند که تصادفی بودن، استقلال و همگنی دادهها را تأیید کردند. در ادامه آزمون کولموگروف-اسمیرنوف (K-S) برای ارزیابی نیکویی برازش استفاده شد و توزیعهای لوگ نرمال 2 پارامتری و GEV (دبی اوج m³/s 11044.6 در 1000 سال) بهترین برازش را نشان دادند (063/0 و 0.089 K-S:). بوتاسترپینگ بازههای اطمینان 95% را برای دبی اوج تولید کرد که نشاندهنده کاهش عدم قطعیت در پیشبینیها بهویژه برای توزیعهای مذکور بود. مقایسه معیارهای K-S و اندرسون-دارلینگ (A-D) نیز بر برتری این توزیعها تأکید کرد. نتایج این مطالعه کاربرد روش بوتاسترپینگ را بهعنوان ابزاری مؤثر برای بهبود پیشبینیهای هیدرولوژیکی تأیید میکند و توصیههایی برای طراحی سازههای مقاوم در برابر سیلاب و مدیریت بهینه منابع آب در حوضه تنگ کارزین ارائه میدهد. نتایج این مطالعه میتوانند بهعنوان مبنایی برای مدیریت سیلاب، طراحی سازههای هیدرولیکی و برنامهریزی منابع آب در این حوضه و سایر مناطق مشابه در اقلیمهای نیمهخشک مورد استفاده قرار گیرند. | ||
کلیدواژهها | ||
مخاطرات سیلاب؛ بوتاسترپینگ؛ رودخانه قرهآغاج؛ عدم قطعیت؛ مدلسازی هیدرولوژیکی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1 |