دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات45
تعداد شماره‌ها1,410
تعداد مقالات17,311
تعداد مشاهده مقاله55,862,527
تعداد دریافت فایل اصل مقاله18,053,652
ملکوتی هشجین, سید حسین, رضا زاده, یاشار, ابراهیم پور اسنجان, عادل. (1404). جستاری انتقادی بر خصوصی‌سازی آموزش و پرورش از دیدگاه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 16(38), 199-225. doi: 10.22034/law.2025.40902.2670
سید حسین ملکوتی هشجین; یاشار رضا زاده; عادل ابراهیم پور اسنجان. "جستاری انتقادی بر خصوصی‌سازی آموزش و پرورش از دیدگاه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 16, 38, 1404, 199-225. doi: 10.22034/law.2025.40902.2670
ملکوتی هشجین, سید حسین, رضا زاده, یاشار, ابراهیم پور اسنجان, عادل. (1404). 'جستاری انتقادی بر خصوصی‌سازی آموزش و پرورش از دیدگاه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 16(38), pp. 199-225. doi: 10.22034/law.2025.40902.2670
ملکوتی هشجین, سید حسین, رضا زاده, یاشار, ابراهیم پور اسنجان, عادل. جستاری انتقادی بر خصوصی‌سازی آموزش و پرورش از دیدگاه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1404; 16(38): 199-225. doi: 10.22034/law.2025.40902.2670

جستاری انتقادی بر خصوصی‌سازی آموزش و پرورش از دیدگاه قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

مطالعات حقوق تطبیقی معاصر
دوره 16، شماره 38، فروردین 1404، صفحه 199-225    اصل مقاله (846.71 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/law.2025.40902.2670
نویسندگان
سید حسین ملکوتی هشجین* 1؛ یاشار رضا زاده2؛ عادل ابراهیم پور اسنجان1
1استادیار گروه حقوق دانشگاه تبریز، ایران
2کارشناس ارشد حقوق عمومی دانشگاه تبریز، ایران
چکیده
آموزش و پرورش در توسعۀ کشور نقش بسزایی دارد. از این رو، دولت‌ها مکلف‌اند در برنامه‌‌ریزی‌های آموزشی موازینی را لحاظ دارند، به نحوی که کمیت و کیفیت مطلوب آموزشی تأمین گردد. در این راستا حق بر دسترسی برابر به امکانات آموزشی هم‌سطح و دور از هرگونه تبعیض ناروا را می‌توان زیربنای تحقق عدالت آموزشی دانست. برخورداری از حق بر دسترسی به امکانات آموزشی برابر و هم‌سطح باید در کلیۀ ابعاد آموزشی ازجمله امکانات مادی و نیروی انسانی کارآمد و شایسته نیز تسری یابد. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در اصول نوزدهم و بیستم با قائل شدنِ منزلت و حقوقِ برابر برای همگان، به تساوی عموم در برابر قانون تصریح دارد و این به آن معناست که باید تبعیض ناروا در تمام شئونات انسانی ازجمله در مسائل آموزشی ازمیان برداشته شود. بنابراین، دولت حق ندارد هیچ‌گونه تبعیضی بین افراد ملت قائل شود. در این راستا، مطابق اصل سی‌ام قانون اساسی که آموزش و پرورش را برای همۀ مردم به صورت رایگان مقرر داشته است، تأسیس مدارس خصوصی به نحوی که در حال حاضر اجرا می‌شود، نه‌تنها با اهداف و اصول قانون اساسی- که مشعر بر نفی تبعیضات ناروا است- مغایرت دارد، بلکه به گسترش شکاف طبقاتی در جامعه منجر شده، برخورداری از امکانات مطلوب آموزشی را به دارندگان تمکن مالی محدود می‌کند. این نوشتار با نگاهی تحلیلی- انتقادی تأسیس مدارس غیردولتی را در چارچوب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بررسی کرده و به این نتیجه رهنمون شده است که بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تأسیس مدارس خصوصی به شکلی که هم‌اکنون در کشور انجام می‌شود به دلیل ایجاد نابرابری‌های آموزشی به‌ هیچ عنوان موجه نیست.
کلیدواژه‌ها
تبعیض ناروا؛ قانون اساسی؛ مدارس خصوصی؛ مدارس دولتی؛ نظام آموزشی
مراجع
الف) منابع فارسی

- کتاب‌ها

  1. ارسطو (1349). سیاست، ترجمۀ حمید عنایت، تهران: شرکت سهامی انتشار.
  2. انصاری، باقر (1393). حق آموزش حق کودک به آموزش در نظام بین المللی حقوق بشر، تهران: پژوهشکده حقوقی شهر دانش.
  3. بی‌نا (1364). صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران: ادارۀ کل امور فرهنگی و روابط عمومی مجلس شورای اسلامی.
  4. بی‌نا (1386-1389). مبانی نظری سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران، مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی.
  5. فلسـفی، نصرت‌الله (1395). حق بر آموزش در حقوق بین‌الملل و حقوق ایران، تهران: جنگل.
  6. کاتوزیان، ناصر (1390). مقدمۀ علم حقوق، تهران: شرکت سهامی انتشار.
  7. گیلائوری، نیکا ( 1399). اقتصاد در میدان عمل (دگرگونی اقتصادی و اصلاح دولت در گرجستان از سال 2004 تا 2012)، ترجمۀ امیرحسین چیت‌ساززاده، مهدی نادری و میثم یوسفی، تهران: امین‌الضرب.
  8. مهرپور، حسین (1385). رئیس جمهور و مسئولیت اجرای قانون اساسی، تهران: اطلاعات.
  9. مؤذنیان، محمدرضا (1381). مجموعه نظریات شورای نگهبان (تفسیری و مشورتی در خصوص اصول قانون اساسی به انضمام استفساریه‌ها و تذکرات 1380-1359)، تهران: مرکز تحقیقات شورای نگهبان.
- مقالات

  1. ربیعی، علی و نظریان، زهرا (1391). موانع خصوصی‌سازی آموزش عالی در ایران و ارائه راهکارهایی جهت رفع آنها، انجمن آموزش عالی ایران، 4(2)، 171-206.
  2. سروش، محمد (1386)، مسئولیت حکومت اسلامی در آموزش و پرورش رسمی، تربیت اسلامی، 3 (5)، 55-80 .
  3. صفار حیدری، حجت و حسین‌نژاد، رزا (1393). رویکردهای عدالت آموزشی، نگاهی به جایگاه عدالت آموزشی در سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش ایران، مبانی تعلیم و تربیت، 4(1)، 72-49.  Doi: 22067/fe.v4i1.23696
  4. قریشی خوراسگانی، مریم سادات؛ یمنی دوزی سرخابی، محمد؛ ذاکر صالحی، غلامرضا و مهران، گلنار (1395). تحلیلی بر مطالعات انجام‌شده در زمینۀ خصوصی‌سازی آموزش‌عالی، سیاست علم و فناوری، 9(1)، 77-90.    Doi: 1001.1.20080840.1395.9.1.7.9
  5. کریمی، عباس و چلبی، آزاده (1387). معرفی و بسط نظریۀ تحلیلی هوفلد از حق و کاربرد آن در زمینۀ حقوق کودک، حقوق خصوصی، 38(3)، 211-231.
Doi: 20.1001.1.25885618.1387.38.3.11.2

  1. دارایی، علی؛ مشهدی، علی؛ قارلقی، صدیقه (1400). تأملی بر مفهوم برابری در اندیشة خبرگان قانون اساسی (1358)، مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، 12 (25)، 107-133.
Doi: 10.22034/LAW.2022.42144.2732

  1. رضایی‌زاده محمدجواد و کاظمی، داود (1391). بازشناسی نظریة «خدمات عمومی» و اصول حاکم بر آن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، 3(5)، 23-46.
  2. هاشمیان، فخرالسادات؛ زندیان، هادی و آقامحمدی، جواد (1394). تحلیل مشارکت بخش خصوصی در نظام آموزش و پرورش، سیاست‌های راهبردی و کلان، 3(12)، 1-26.
  3. یاری‌قلی، بهبود (1392). بررسی فلسفه ایجاد مدارس غیرانتفاعی و سازگاری آن با عدالت تربیتی از منظر متخصصان تعلیم و تربیت: رویکرد هرمنوتیکی، مبانی تعلیم و تربیت، 3(2)، 195-210.
Doi: 10.22067/fe.v3i2.23436

  1. یثربی، یحیی (1396). توضیحی دربارۀ مخالفت با تبعیض آموزشی، تاریخ انتشار: 17/07/1396، مندرج در:
http://yasrebi.org/fa/Day_Notes/show/00143 (تاریخ مراجعه: 15/02/1397).

 

  • قوانین و مقررات
  1. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مصوب 24/08/1358مجلس بررسی نهائی قانون اساسی و 12/09/1358 با اصلاحات 1368
  2. قانون اهداف و وظایف وزارت آموزش و پرورش مصوب 25/11/1366
  3. قانون حمایت از کودکان و نوجوانان مصوب 25/09/1381
  4. قانون مجازات اسلامی مصوب 01/02/1392
  5. اعلامیه حق توسعۀ مجمع عمومی سازمان ملل متحد مصوب 1986
ب) منابع انگلیسی

- Book

  • Reem Jorman and Helen Murray (2007). Education Justice in the Middle East and North Africa, Open Society Foundations, New York.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 59
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 48


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب