آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,429 |
| تعداد مقالات | 17,583 |
| تعداد مشاهده مقاله | 57,200,267 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,032,989 |
بررسی روشهای ترفیع تاج سد باطله معدن مس مزرعه اهر و پیشنهاد طرح بهینه | ||
| هیدروژئولوژی | ||
| مقاله 12، دوره 9، شماره 2، اسفند 1403، صفحه 155-173 اصل مقاله (1.97 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hydro.2025.68180.1335 | ||
| نویسندگان | ||
| قدرت برزگری* 1؛ عطاءاله ندیری2؛ امیرحسن رضائی فرعی3 | ||
| 1دانشیار گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
| 2استاد گروه علوم زمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران. | ||
| 3دانشیار گروه مهندسی عمران، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران. | ||
| چکیده | ||
| سدهای باطله، سازههای هستند که برای ذخیرهسازی باطلههای حاصل از فرآوری مواد معدنی و صنعتی به‌کار میروند. این سدها نقش حیاتی در کنترل آلودگیها و کاهش اثرات زیستمحیطی فعالیت‌های معدنی دارند. عموماً اجرای این سدها تا تراز نهایی به‌صورت یک‌جا و در یک مرحله انجام نمیگیرد بلکه با روند فرآیند استخراج و به‌تبع آن تولید باطله، تراز ارتفاعی این سدها به‌صورت مرحلهای افزایش مییابد. سد باطله معدن مس مزرعه از نوع سد سنگریزهای با گنجایش مخزن حدود 550 هزار مترمکعب در آذربایجان شرقی و در فاصله 18 کیلومتری شمال شهر اهر و در ضلع شرقی تودههای نفوذی شیور واقع شده است. تراز کنونی سد باطله پس از احداث اولیه و دو مرحله ترفیع 2085 (متر بالاتر از سطح دریا) و با ارتفاع حدود 50 متر از بستر میباشد و در حال حاضر عملیات ترفیع مرحله سوم آن تا تراز 2095 متر در دست طراحی و احداث میباشد. ساختگاه این سد از سنگ‌های گرانیت تشکیل شده و هوازدگی تودهسنگ در سطح و در راستای درزهها در حد کم تا متوسط ارزیابی میگردد. شاخص کیفی تودهسنگ تا عمق 20 متری از سطح زمین در حد خیلی ضعیف تا ضعیف و در اعماق بیشتر در حد متوسط تا عالی است. در این مقاله گزینههای ترفیع تراز تاج سد از تراز 2085 تا 2095 متر مورد بررسی قرار گرفته و براساس نتایج به‌دست آمده و محدودیتهای موجود، روش بهینه انتخاب شده و با استفاده از نرمافزارهای Slope/W، Sigma/W وPlaxis مورد طراحی قرار گرفته است. براساس نتایج به‌دست آمده استفاده از روشهای بالادسترو روشی اقتصادی ولی خطرپذیر، گزینه پاییندسترو غیر اقتصادی ولی ایمن و گزینه مرکزرو حالت بینابینی دارد. به‌دلیل محدودیتهای موجود و دوره بهرهبرداری کوتاه مدت (حدود 10 سال)، استفاده از روش تلفیقی 5 متر به‌صورت مرکزرو و 5 متر بالادسترو به‌عنوان روش بهینه پیشنهاد گردید. نتایج طراحی نشان میدهد شیب شیروانی پاییندست در این حالت لازم است از 6/1:1 (عمودی به افقی) در شرایط کنونی، به 75/1:1 (عمودی به افقی) کاهش یابد. میزان جابه‌جایی قائم (نشست) پس از انجام ترفیع در حدود 54 تا 60 سانتیمتر برآورد گردید. برای مرحله بستن و ترک سد باطله مورد مطالعه، کاهش شیب پاییندست بدنه سد و انجام تمهیدات لازم برای تحکیم و خشک شدن باطله داخل مخزن (برای پیشگیری از روانگرایی احتمالی) توصیه میگردد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بستن سد باطله؛ سد باطله معدن مس مزرعه؛ سد سنگریزهای؛ طراحی سد؛ مدلسازی عددی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 166 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 91 |
||