
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,399 |
تعداد مقالات | 17,150 |
تعداد مشاهده مقاله | 55,260,625 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,591,765 |
نقدی بر کاربست بینشهای معرفتشناختی ویتگنشتاین در اخلاق | ||
مجله پژوهش های فلسفی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 مرداد 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2024.63906.3890 | ||
نویسنده | ||
مینو حجت* | ||
استادیار فلسفه در مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران | ||
چکیده | ||
هرچند ویتگنشتاین، خصوصاً در فلسفهی پسین خود، دربارهی اخلاق سخن نگفته است، میتوان به استفاده از بینشهای او در باب شیوههای فلسفهورزی در حوزهی اخلاق امید داشت. بعضی از فیلسوفان به سراغ درباب یقین رفته و مدعی شدهاند گزارههای یقینی اخلاقی درست همان نقشی را در زندگی اخلاقی ما ایفا میکنند که گزارههای یقینی مورد بحث ویتگنشتاین در درباب یقین برعهده دارند. من میخواهم نشان دهم که، درعینحال که این گزارهها نقش مشابهی را برعهده دارند، از جهات مهمی با گزارههای یقینی مورد نظر ویتگنشتاین تفاوت دارند: بازیهایزبانی اخلاقی متعددند و مبانی متفاوتی دارند، این مبانی خود متکی به یقین معرفتیاند؛ درعینحال، مبانیِ یقینیِ بازیهای زبانی اخلاقی نهفته در عمل غریزی ما نیستند؛ و گزارههای بیانگر آنها گزارههای کلیای اند که گاه ابهام دارند و گاه استثنا میپذیرند؛ رفع ابهام از آنها و یافتن شرایط استثناء در را به روی اختلافات و مناقشات باز میکند؛ همچنین، برخلاف یقین معرفتی، برای تردید در عمل به یقینیات اخلاقی بدیلی وجود دارد. همهی اینها موجب تفاوت عمدهای میان یقین مورد بحث ویتگنشتاین با گزارههای یقینی اخلاقی است. | ||
کلیدواژهها | ||
بازیزبانی؛ ویتگنشتاین؛ در باب یقین؛ یقین اخلاقی؛ یقین معرفتی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 36 |