
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,397 |
تعداد مقالات | 17,053 |
تعداد مشاهده مقاله | 55,005,692 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,469,517 |
بررسی چینش صرفی قوافی در غزلیات حافظ (با تکیه بر قوافی مختوم به یاء) | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقاله 7، دوره 78، شماره 251، تیر 1404، صفحه 146-167 اصل مقاله (1.56 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2025.67504.3799 | ||
نویسنده | ||
حیدر قلی زاده* | ||
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان. تبریز. ایران. | ||
چکیده | ||
الگوی چینش قوافی، مستخرج از قوافی غزلهای حافظ با یای نکره، نسبت، مصدر و فعل است. این پژوهش سعی دارد به این پرسش پاسخ بگوید که آیا روش یا الگویی برای خوانش قوافی با انواع یاء در شعر حافظ وجود دارد؟ این الگو یا روش چینش قوافی چیست؟ با پاسخ بدین پرسش، هدف پژوهش که رسیدن به خوانش درستتر و دقیقتر قوافی در شعر حافظ است محقق میگردد. بر این اساس ثابت میشود در غزلیات حافظ تنها قوافی نکره (با یای نکره) است که بدون اختلاط با قوافی مصدری و نسبت، و کاملاً یکدست کنار هم به کار رفتهاست (تعداد 36 غزل). بنابراین صفات نسبی (با یای نسبت) و همینطور مصدر (با یای مصدری)، هیچکدام در هیچ غزلی بهصورت یکدست قافیهپردازی نشدهاست. دلیل اصلی همقافیه نشدن یای نکره با یای نسبت و مصدر، تفاوت تلفظ و ساخت آوایی این سه نوع یاء است. حدود 13 غزل ممکن است برای عدهای از خوانندگان و تحصیلکنندگان شعر فارسی، بدخوانیها یا دشواریهایی در خوانش قوافی در پی داشته باشد اما بدیهی است که دشواری خوانش متوجه همگان نیست بلکه این پژوهش میکوشد الگویی برای خوانش قوافی اشعار بهویژه غزلیات ارائه کند تا در صورت امکان، اصل و قاعدهای گردد برای خوانش شعر همۀ شاعران. قوافی مهم (با یای نکره) که میتواند مشمول دشوارخوانی و بدخوانی باشد بدین شرح است: فلانی، روانی، جوانی، نیکنامی، تمامی، خوشخرامی، دگری، خودکامی، همایی، خماری و تماشایی. | ||
کلیدواژهها | ||
قافیه؛ یاء؛ نکره؛ مصدر؛ نسبت | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 68 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 29 |