| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شمارهها | 1,433 |
| تعداد مقالات | 17,642 |
| تعداد مشاهده مقاله | 57,426,864 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,180,745 |
عاملیت اخلاقی و خلاقیت زیباشناختی در تبیینِ آگاهی به خود فعال کانتی | ||
| مجله پژوهش های فلسفی | ||
| دوره 19، شماره 52، آذر 1404، صفحه 429-448 اصل مقاله (655.25 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2025.61657.4090 | ||
| نویسندگان | ||
| امیدرضا جانباز* 1؛ میلاد صلاحی فرد2 | ||
| 1استادیار گروه فلسفه، دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران. | ||
| 2دانشجوی کارشناسیارشد فلسفه علم، دانشگاه صنعتی شریف، تهران. ایران | ||
| چکیده | ||
| تصویر چند پاره از «من» هیوم دستمایههای نقد و رد بلندپروازیهای دکارتی را برای کانت مهیا کرد، اما او کوشید باردیگر موجودیت «من» را به نحو عقلانی بازیابی کند. جستار حاضر فرآیند ساخت مفهومی را بحث میکند که در آن من حضور از پیش کاملش را از دست میدهد، لیکن در جریان فعل و تحقق ارادهاش نقش ضروری خود را اثبات میکند. توضیح این معنا، با توجه به نقدهای مورد تأیید کانت، به نحو شگفتانگیزی، به پژوهشهای غایتشناختی میانجامد. در واقع، فراروی توضیح خودانگیختگی سوژه از چارچوب روابط علّی در وجه نظری، در نهایت با حفظ ضوابطی چنین پژوهشی را از مسیر عقل عملی و مباحث زیباشناختی ایجاب میکند. این روند با توجه دادن به مفهوم غایتمندی به عنوان شرط امکان احکام تأملی گشوده میشود. از این رهگذر سوژه به مثابه فاعلیت شناختی، عاملیت اخلاقی و آفرینشگری هنری نمودار میشود. «من» متمایز از محتوای آگاهی، وحدتبخش دادههای حسی و بنیانگذار شناخت، بهمثابه فاعل آزاد شرط باید اخلاقی و سازندۀ قاعدۀ آن، و بهمثابه داراندۀ قریحۀ هنری آفرینشگر و قاعدهبخش طبیعت است. این خوانش ضمن نشاندن اجزای به ظاهر گسستۀ نظام انتقادی کانت در کلی واحد، نشان میدهد چرا تاریخ اندیشه پس از وی دیگر نه از من به مثابه موجودیتی پیشین بلکه عاملیتی در پیش سخن میگوید. | ||
| کلیدواژهها | ||
| کانت؛ آگاهی؛ خودآگاهی؛ من فعال؛ عاملیت اخلاقی؛ خلاقیت | ||
| مراجع | ||
|
امید، مسعود و حسنپور، بهزاد. (1398الف). کارکردهای من استعلایی کانت. حکمت و فلسفه، 15(3)، 33-61. https://doi.org/10.22054/wph.2019.37482.1650 امید، مسعود و حسنپور، بهزاد. (1398ب). من استعلایی کانت از نگاه سلبی. پژوهشهای فلسفی، 13(27)، 51-70. https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.29716.2130. کانت، امانوئل. (1383). نقد قوۀ حکم. ترجمه عبدالکریم رشیدیان. تهران، نی. کانت، امانوئل. (1397). انسانشناسی از دیدگاه عملی. ترجمه عقیل فولادی. تهران، فرهنگ معاصر. کانت، امانوئل. (1401). نقد عقل محض. ترجمه بهروز نظری و محمدمهدی اردبیلی. تهران، ققنوس. Alison, H. (1990). Kant’s Theory of Freedom. Cambridge University Press. Alison. H. (2015). Kant’s Transcendental Deduction, Oxford, Oxford University Press. Allias, L. (2024). Autonomy and Freedom., In A. Gomes & A. Stephenson (Eds.) Kant (The Oxford Handbook). Oxford University Press. Berkeley, G. (1992). De Motu and The Analyst (D. M. Jessep, Ed.). Dordrecht, Netherlands, Springer Science + Business Media, B.V. Berkeley, G. (2009). A Treatise Concerning the Principles of Human Knowledge. Prodby; Col Choat. Project Gutenberg Bettcher, T. M. (2009). Topics in Early Modern Philosophy of Mind, (J. Miller, Ed.). Springer. Boyle, M. (2024). Consciousness and self-Consciousness. In A. Gomes & A. Stephenson (Eds.), Kant (The Oxford Handbook). Oxford University Press. Brook, A. (1994). Kant and the mind. Cambridge University Press. Buroker, Jill Vance. (2006). Kant's Critique of Pure Reason an Introduction. Cambridge University Press. Creighton, J. E. (1897). Is the Transcendental Ego an Unmeaning Conception? The Philosophical Review, 6(2): 162-169. (8 pages) Descartes, R. (1996). Meditations on First Philosophy. In John Cottingham (Tran). Cambridge University Press. Frierson, P. (2013). Kant’s Questions: What is Human Being? New York, Routledge. Heoppner, T. (2022). Kant’s transcendental deduction and the theory of apperception (G. Motta, D. Schulting, & U. Thiel, Eds.). De Gruyter. Hume, D. (2007). A Treatise of Human Nature: Volume 1: Texts (D. F. Norton & M. J. Norton, Eds.). Oxford University Press. Kahn, C. H. (1992). Aristotle on Thinking, In M. C. Nussbaum & A. O. Rorty (Eds.), Essays on Aristotle’s De Anima (pp. 359–380). Oxford, Clarendon Press. Kant, I. (1997). Critique of Pure Reason (P. Guyer & A. Wood, Eds.). Cambridge University Press. (Original work published 1781/1787) Kant, I. (2000). Critique of the Power of Judgment, trans. Paul Guyer, Cambridge, Cambridge University Press. Kant, I. (2004). Critique of the Power of Judgment. Translation, A. Rashidian. Tehran, Ney. (in Persian). Kant, I. (2006). Anthropology from a Pragmatic Point of View (Trans. R. B. Louden). Cambridge University Press. Kant, I. (2011). Correspondence (Trans. & Eds. A. Zweig). Cambridge University Press. Kant, I. (2012a). Lectures on Logic (Ed.J. Michael Young). Cambridge University Press. Kant, I. (2012b). Critique of practical reason. In I, Kant. Practical Philosophy. (A. W. Wood, Trans.) (pp. 133–273). Cambridge University Press. Kant, I. (2012b). Groundwork of the Metaphysics of Morals. In I, Kant. Practical Philosophy. (A. W. Wood, Trans.) (pp. 37–109). Cambridge University Press. Kant, I. (2012c). Critique of Pure Reason. Translated by B. Nazari & M. M. Ardebili. Tehran, Qoqnoos. (in Persian). Kant, I. (2013). Lectures on Anthropology (A. W. Wood, Ed.; R. R. Clewis, R. B. Louden, G. F. Munzel, & A. W. Wood, Trans.). Cambridge University Press. Kant, I. (2018). Anthropology from a Practical Perspective. Translated by A. Foladi. Tehran, Farhang-e Moaser. (in Persian). Karus, K. (2020). Kant on Self-Knowledge and Self-Formation: The nature of inner experience. Cambridge University Press. Kitcher, P. (1982). Kant's Paralogisms, The Philosophical Review, 91(4), 515–547. Kitcher, P. (2008). Kant's Thinker. Oxford University Press. Lock, J. (1999). An Essay Concerning Human Understanding. (trans. Jim mains). The Pennsylvania State University press. Makkuel, A. R. (2013). Self-Cognition and Self-Assessment. In A. Cohen (Eds.), Kant's Lectures on Anthropology: A Critical Guide. Cambridge University Press. Mendus, S. (1983). Kant’s Doctrine of the Self, Kant Studies. Omid, M. & Hassanpoor, B. (2019). Negative Attitude on Transcendental Ego in Kant. Journal of Philosophical Investigations, 13(27), 51-70. https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.29716.2130. (in Persian). Omid, M. & Hassanpoor, B. (2019). The Functions of Transcendental Ego in Kant's Epistemology. Wisdom and Philosophy, 15(59), 33-61. https://doi.org/10.22054/wph.2019.37482.1650. (in Persian). Pasnau, R. (2002). Thomas Aquinas on Human Nature: A philosophical Study of Summa Theologiae 1a 75–89. Cambridge University Press. Pope, A. (2016). An Essay on Man (Trans. T. Jones). Princeton University Press. Proops, I. (2021). The Fiery Test of Critique: A Reading of Kant’s Dialectic. Oxford University Press. Schulting, D. (2017). Kant’s Radical Subjectivism: Perspectives on the Transcendental Deduction. Palgrave Macmillan. Thiel, U. (2011). The Early Modern Subject: Self-Consciousness and Personal Identity from Descartes to Hume. Oxford University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 378 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 18 |
||