
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,383 |
تعداد مقالات | 16,928 |
تعداد مشاهده مقاله | 54,558,538 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,190,263 |
شناسایی مناطق مستعد سیلخیزی در حوضه آبریز یامچی با پایش شاخصهای طیفی و دادههای ماهوارهای | ||
هیدروژئومورفولوژی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 16 تیر 1404 | ||
نوع مقاله: کاربردی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hyd.2025.66392.1784 | ||
نویسندگان | ||
بتول زینالی* 1؛ مهدی فروتن2 | ||
1استاد آب و هواشناسی گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی | ||
2 دانشجوی دکتری آب و هواشناسی، گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل. | ||
چکیده | ||
این پژوهش با رویکردی کاربردی و تحلیلی، به شناسایی نواحی مستعد سیلخیزی در حوضه آبخیز یامچی پرداخته است. در ابتدا، دادههای دبی روزانه ایستگاههای لای، نیر و یامچی طی سالهای 2014 تا 2021 از شرکت آب منطقهای استان اردبیل جمعآوری شد. سپس، پارامترهای محیطی مؤثر شامل شیب زمین، فاصله از آبراهه، کاربری اراضی و رطوبت خاک در محیط ArcGIS و گوگل ارث انجین ترسیم شدند. همچنین، شاخصهای طیفی NDWI، AWEI، WRI و LSWI از تصاویر لندست 8 استخراج گردید. پس از استانداردسازی متغیرها، مدل جنگل تصادفی رگرسیونی با 100 درخت تصمیم آموزش داده شد. 70 درصد دادهها برای آموزش و 30 درصد برای آزمون مدل استفاده شد. عملکرد مدل با شاخصهای آماری R² و MSE به ترتیب برابر با 9353/0 و 000210/0 ارزیابی شد. در نهایت نواحی مستعد سیلخیزی شناسایی گردیدند. بهمنظور اعتبارسنجی، رویداد سیل آوریل 2017 بهعنوان نمونه موردی تحلیل شد. نتایج نشان داد که بخش شمالی حوضه، به دلیل ارتفاع زیاد، شیب تند، رطوبت خاک ۳۵ درصد و مقادیر بالای AWEI و WRI، بیشترین پتانسیل برای وقوع سیلخیزی را دارد. در مقابل، نواحی مرکزی و جنوبی به علت شیب ملایمتر و رطوبت کمتر خاک، احتمال کمتری برای سیلخیزی نشان دادند. مدل جنگل تصادفی صحت این الگو را تأیید کرد و عملکرد آن با منحنی ROC و مقدار AUC برابر با 616/0، قابل قبول ارزیابی شد. تحلیل دادههای راداری نیز نشان داد که بازتاب سیگنالها در مناطق شمالی، پیش و پس از وقوع سیلاب، تغییر محسوسی داشته و بیانگر تمرکز منابع آبی در این بخش از حوضه است. | ||
کلیدواژهها | ||
سیل؛ صدک 99%؛ شاخصهای طیفی؛ جنگل تصادفی (RF)؛ حوضه آبخیز یامچی اردبیل | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3 |