
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,373 |
تعداد مقالات | 16,864 |
تعداد مشاهده مقاله | 54,314,659 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,017,690 |
تحلیل ساختار روایت دو حکایت از سیاستنامه بر اساس الگوی روایتی گرماس | ||
تاریخ فرهنگ ایران | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 خرداد 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی Released under (CC BY-NC 4.0) license I Open Access I | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ihc.2025.19931 | ||
نویسندگان | ||
نسرین قاسمی1؛ فاطمه تسلیم جهرمی* 2 | ||
1گرو زبان و ادبیات فارسی دانشگاه جهرم، جهرم، ایران | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه جهرم، جهرم، ایران | ||
چکیده | ||
خواجه نظامالملک طوسی، سیاستنامه را در قرن پنجم با هدف تعلیم کشورداری نوشت، اما حکایتهایی از شاهان و شخصیتهای تاریخی و غیرتاریخی را برای استشهاد سخنان خود آورد که از نظر ساختار روایی شایستۀ بررسی است که در روش تاریخی به آن تکنیک بازگشت به گذشته گفته میشود. از این رو این اثر را با الگوی روایتی کنشی گرماس، شامل: کنشگر(فاعل)، ضدکنشگر(رقیب)، کنشگزار(فرستنده)، کنشیار (یاریگر)، کنشپذیر(دریافتکننده) و هدف میتوان تحلیل و طبقهبندیکرد. این پژوهش، ساختار روایتی دو حکایت سیاستنامه، به نامهای: حکایت تدبیر پادشاه و حکایت بهرام گور و وزیر خائن را بر مبنای الگوی گرماس مطالعه و ساختار طرح اصلی روایت بر اساس تقابلهای دوگانه، الگوی کنشی روایت و زنجیرههای روایی، تجزیه و تحلیل کرده است. این دو حکایت به صورت تصادفی انتخاب شده است تا ارتباط و نحوۀ بههمپیوستگی الگوی کنشگر و زنجیرههای روایی آشکار و بر اساس آنها، ساختار کلی داستان تشریح شود. نتایج این تحقیق بیانگر برتری اهداف اولیه خواجه چون: آموزش، عدل و تلاش خواجه برای تحکیم مبانی اسلام و رد مذاهب باطل با بیان صفات پسندیدۀ شاه بر فرم روایتپردازی به عنوان اهداف ثانویه است. از نتایج این برتری، گسترش زنجیرۀ انتقالی در حکایات است که این نیز از چیرگی وجه گفتمان بر ساختار میآید. تحلیل این حکایات بر اساس الگوی گرماس، هم استواری حکایات، ساختار و پیوستگی بخشهای آن را آشکار میکند و نیز بیانگر کارایی این الگو در تحلیل سایر متون داستانی کهن است. | ||
کلیدواژهها | ||
سیاستنامه؛ گرماس؛ کنشگران ششگانه؛ انگارههای روایی؛ زنجیرههای روایی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3 |