آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,381 |
| تعداد مقالات | 16,906 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,421,883 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,098,404 |
سیر تحول و تحلیل مکانی-زمانی شهر و شهرنشینی در ایران (۱۳۳۵-۱۳۹۵) | ||
| جغرافیا و برنامه‌ریزی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 10 خرداد 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2025.62849.3288 | ||
| نویسندگان | ||
| کرامت اله زیاری* 1؛ ثمین یوسفی2 | ||
| 1استاد گروه جغرافیای انسانی وبرنامه ریزی ، دانشکده جغرافیا ، دانشگاه تهران | ||
| 2دانشجوی دکتری برنامه ریزی آمایش سرزمین ، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف: این مطالعه با استفاده از داده‌های سرشماری تاریخی، تحلیل فضایی کمی از بازسازی شهری ایران را از سال ۱۳۳۵ تا ۱۳۹۵ انجام می‌دهد تا سیر تحول مراکز شهری و تغییرات جمعیتی را در یک چشم‌انداز پیچیده اجتماعی-اقتصادی و سیاسی بررسی کند. بیضی‌های انحراف معیار و تکنیک‌های آمار فضایی به بررسی الگوهای شهرنشینی، تمرکز و دگرگونی اشکال شهری کمک می‌کنند و بر پیشرفت منظم شرق به سمت تهران به‌عنوان یک محور شهری تاکید می‌کنند. روش پژوهش: این روش مجموعه‌های داده‌های جغرافیایی و آمار سرشماری را با استفاده از تجزیه و تحلیل نقاط داغ و آمار جهانی موران Iبرای شناسایی روندها در خوشه‌بندی شهری و همبستگی فضایی یکپارچه می‌کند. همچنین چالش‌های ناشی از رشد سریع شهری مانند شکاف‌های توسعه و پایداری مناطق شهری و روستایی مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج: یافته‌های تحلیل نه‌تنها نشان‌دهنده دوره‌های بحرانی بازسازی شهری است که به‌طور قابل‌توجهی تحت تأثیر انقلاب اسلامی پس از سال ۱۳۵۵ و جنگ ایران و عراق قرار گرفته‌اند، بلکه تأثیر رویدادهای سیاسی-اجتماعی بر توسعه شهری ایران را نیز مورد تأکید قرار می‌دهند. این تحقیق نیاز فوری به اجرای رویه‌های برنامه‌ریزی شهری پایدار و سیاست‌های توسعه منطقه‌ای عادلانه برای پرداختن به پیچیدگی‌های ناشی از شهرنشینی را برجسته می‌کند. نتیجه‌گیری: این مطالعه با تحلیل شش دهه تحولات شهری در ایران نشان داد که سیاست‌های متمرکز دولتی، تمرکزگرایی جمعیتی و توزیع نامتوازن منابع را تشدید کرده و به نابرابری فضایی و چالش‌های زیست‌محیطی منجر شده است. یافته‌ها حاکی از تغییر الگوی توسعه شهری از پراکندگی به تمرکز، به‌ویژه در تهران، هستند. پیشنهاد می‌شود با تقویت زیرساخت‌ها در شهرهای کوچک و سیاست‌های تمرکززدایی، مسیر توسعه پایدار و متعادل شهری در ایران فراهم شود. ادامه روند فعلی می‌تواند نابرابری فضایی و فشار بر منابع را تشدید کند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تحلیل فضایی؛ تحلیل مکانی-زمانی؛ دوره ۱۳۳۵-۱۳۹۵؛ رشد شهری؛ شهرهای ایران | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 28 |
||