| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شمارهها | 1,434 |
| تعداد مقالات | 17,659 |
| تعداد مشاهده مقاله | 57,575,146 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,292,222 |
مقولات عقل عملی کانت و جهان بازیهای رایانهای: تأملی در نسبت قانونمندی اخلاقی و علیت در نظام تصمیمگیری روایتهای تعاملی | ||
| مجله پژوهش های فلسفی | ||
| دوره 19، شماره 52، آذر 1404، صفحه 241-258 اصل مقاله (693.07 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2025.66994.4088 | ||
| نویسنده | ||
| علی رازیزاده* | ||
| استادیار گروه هنرهای رسانهای، دانشگاه صداوسیما، قم، ایران | ||
| چکیده | ||
| هدف: پژوهش حاضر با رویکردی فلسفی و میانرشتهای، به بررسی نسبت میان مقولات بنیادین عقل عملی در فلسفه اخلاق کانت، نظیر اراده نیک، وظیفه، خودآیینی و قانونمندی اخلاقی و ساختارهای تصمیمگیری در روایتهای تعاملی دیجیتال میپردازد. مسئله اصلی این است که آیا این مقولات، که شالوده فاعلیت اخلاقی را در فلسفه کانت تشکیل میدهند، میتوانند در بسترهایی که علیت آنها طبیعی نیست بلکه برساخته و برنامهریزیشده است، بهشکلی اصیل تحقق یابند. روش پژوهش: پژوهش حاضر با بهرهگیری از روش تحلیلی-تفسیری و خوانش تطبیقی مفاهیم فلسفی، به بررسی نسبت این مفاهیم با ساختارهای انتخابمحور دیجیتال میپردازد. تمرکز بر تحلیل موقعیتهایی است که در آنها، تصمیمهای فاعل نه بر مبنای میل یا پیامد، بلکه از موضع احترام به اصل اخلاقی اتخاذ میشود. یافتهها: یافتههای پژوهش نشان میدهد که هرچند تحقق کامل عقل عملی در ساختارهای دیجیتال با محدودیتهای ساختاری مواجه است و آزادی فاعل در چارچوب طراحیشده محصور میشود، اما این فضاها میتوانند امکانهایی برای درونیسازی، تمرین و بازاندیشی در مفاهیم اخلاقی فراهم آورند. روایتهای تعاملی، با ایجاد موقعیتهای انتخاب اخلاقی، فاعل را به تجربۀ صورتبندیشدهای از مواجهه با وظیفه دعوت میکنند. نتیجهگیری: بازیهای رایانهای، نه بهعنوان تحقق نهایی عقل عملی کانتی، بلکه بهمثابه زمینهای برای بازاندیشی در نسبت عقل، آزادی و اخلاق در جهانهای مصنوع قابل تحلیلاند. این تجربههای تعاملی، امکان تامل دوبارهای درباره فاعلیت اخلاقی در شرایط بازتعریفشدۀ علیت و کنش را فراهم میآورند. | ||
| کلیدواژهها | ||
| فلسفه اخلاق کانت؛ عقل عملی؛ خودآیینی؛ فاعلیت اخلاقی؛ مطالعات بازیهای رایانهای؛ روایتهای تعاملی | ||
| مراجع | ||
|
احمدی افرمجانی، علی اکبر و حجت حاتمپوری، حمزه. (1397). تعمیمپذیری در اخلاق کانت بررسی نظری و عملی فرمول اول اخلاق کانت. پژوهشهای فلسفی. 12(25)، 21-41. https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.8037 باقری محمدآبادی، آرش و زالی، مصطفی. (1403). نسبت میان واقعیت عقل و استنتاج قانون اخلاق نزد کانت. تأملات اخلاقی. 5(3)، 145-166. https://doi.org/10.30470/ER.2024.2025805.1315 توکل، محمد و مرشدی، ابوالفضل. (1393). خود آیینی و اجتماع اخلاقی در فلسفه اجتماعی کانت. فلسفه. 12(2)، 35-53. https://doi.org/10.22059/jop.2015.54162 زالی، مصطفی و اخگر، بهنام. (1400). ارادهی نیک و واقعگرایی اخلاقی در فلسفه اخلاق کانت. هستی و شناخت. 8(2)، 87-107. https://doi.org/10.22096/ek.2023.560519.1465 سیف، سیدمسعود. (1389). نقش آزادی در فلسفه اخلاق کانت. متافیزیک. 2(7)، 79-92. کانت، امانوئل. (1394). بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق (گفتاری در حکمت کردار). ترجمه حمید عنایت و علی قیصری. چاپ دوم. خوارزمی. ماحوزی، رضا و سعیدی، زهره. (1398). کانت و وجوه دوگانه خیر اعلا در گستره تاریخ. پژوهشهای فلسفی. 13(26)، 361-380. https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.8032 منصوری، علیرضا. (1397). ارزش اخلاقی صدق: بازسازی دیدگاه کانت از منظر عقلانیت نقاد. تأملات فلسفی. 8(21)، 45-60. https://doi.org/10.30470/phm.2019.34350 Ahmadi-Aframjani, A. A., & Hojjat-Hatampouri, H. (2019). Generalizability in Kant's ethics: Theoretical and practical examination of the first formula in Kant's ethics. Journal of Philosophical Investigations, 12(25), 21–41. https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.8037 (In Persian) Allison, H. E. (1990). Kant's theory of freedom. Cambridge University Press. Bagheri Mohamadabadi, A. & Zali, M. (2024). Kant and the relationship between the fact of reason and the deduction of moral principles. Ethical Reflections, 5(3), 145–166. https://doi.org/10.30470/er.2024.2025805.1315 (In Persian) Brey, P. (1999). The ethics of representation and action in virtual reality. Ethics and Information Technology, 1(1), 5–14. https://doi.org/10.1023/A:1010069907461 CD Projekt Red. (2015). The Witcher 3: Wild Hunt [Video game]. CD Projekt Red. Cogburn, J. & Silcox, M. (2009). Philosophy through video games. Routledge. Darley, A. (2000). Visual digital culture: Surface play and spectacle in new media genres. Routledge. Dontnod Entertainment. (2015). Life is Strange [Video game]. Square Enix. Fernández-Vara, C. (2024). Introduction to game analysis (3rd ed.). Routledge. Fox, T. (2015). Undertale [Video game]. Toby Fox. Gee, J. P. (2003). What video games have to teach us about learning and literacy. Palgrave Macmillan. Hill, T. E. (2000). Respect, pluralism, and justice: Kantian perspectives. Oxford University Press. Jenkins, H. (2004). Game design as narrative architecture. In N. Wardrip-Fruin & P. Harrigan (Eds.), First person: New media as story, performance, and game (pp. 118–130). MIT Press. Jørgensen, K. (2013). Gameworld interfaces. Oxford University Press. Juul, J. (2005). Half-real: Video games between real rules and fictional worlds. MIT Press. Kant, I. (1997). Critique of practical reason (M. Gregor, Trans.). Cambridge University Press. Kant, I. (2015). Groundwork for the Metaphysics of Morals (H. Enayat & A. Qaisari, Trans.; 2nd ed.). Kharazmi. (In Persian) Korsgaard, C. M. (1996). Creating the Kingdom of Ends. Cambridge University Press. Mahoozi, R. & Saeedi, Z. (2019). Kant and twofold forms of the highest good in the history. Journal of Philosophical Investigations, 13(26), 361–380. https://doi.org/10.22034/jpiut.2019.8032 (In Persian) Mansouri, A. (2019). The moral value of truth. Philosophical Meditations, 8(21), 45–60. https://doi.org/10.30470/phm.2019.34350 (In Persian) McRae, E. (2024). Narrative worldbuilding: A player-centric approach to designing story-rich game worlds. Narrative. Miscevic, N. (2022). Thought experiments. Springer. Murray, J. H. (2017). Hamlet on the holodeck: The future of narrative in cyberspace (2nd ed.). MIT Press. Nagel, T. (1986). The view from nowhere. Oxford University Press. Quantic Dream. (2018). Detroit: Become Human [Video game]. Sony Interactive Entertainment. Ryan, M. L. (2006). Avatars of story. University of Minnesota Press. Salen, K. & Zimmerman, E. (2004). Rules of play: Game design fundamentals. MIT Press. Sayf, M. (2010). The role of freedom in Kant's philosophy of ethics. Metaphysics, 2(7), 79–92. (In Persian) Sicart, M. (2009). The ethics of computer games. MIT Press. Sutton-Smith, B. (1997). The ambiguity of play. Harvard University Press. Tavakkol, M. & Morshedi, A. (2015). Autonomy and moral community in Kant’s social philosophy. Philosophy, 12(2), 35–53. https://doi.org/10.22059/jop.2015.54162 (In Persian) Wood, A. W. (1999). Kant's ethical thought. Cambridge University Press. Wood, A. W. (2008). Kantian ethics. Cambridge University Press. Zali, M. & Akhgar, B. (2022). Good will and moral realism in Kant's moral philosophy. Existence and Knowledge, 8(2), 87–107. https://doi.org/10.22096/ek.2023.560519.1465 (In Persian) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 321 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 44 |
||