
تعداد نشریات | 45 |
تعداد شمارهها | 1,370 |
تعداد مقالات | 16,844 |
تعداد مشاهده مقاله | 54,231,667 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,943,375 |
مقولات عقل عملی کانت و جهان بازیهای رایانهای: تأملی در نسبت قانونمندی اخلاقی و علیت در نظام تصمیمگیری روایتهای تعاملی | ||
مجله پژوهش های فلسفی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 اردیبهشت 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2025.66994.4088 | ||
نویسنده | ||
علی رازیزاده* | ||
استادیار گروه هنرهای رسانهای، دانشکده دین و رسانه، دانشگاه صداوسیما، قم، ایران | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر با رویکردی فلسفی و میانرشتهای، به بررسی نسبت میان مقولات بنیادین عقل عملی در فلسفه اخلاق کانت، نظیر اراده نیک، وظیفه، خودآیینی و قانونمندی اخلاقی و ساختارهای تصمیمگیری در روایتهای تعاملی دیجیتال میپردازد. مسئله اصلی این است که آیا این مقولات، که شالوده فاعلیت اخلاقی را در فلسفه کانت تشکیل میدهند، میتوانند در بسترهایی که علیت آنها طبیعی نیست بلکه برساخته و برنامهریزیشده است، بهشکلی اصیل تحقق یابند. پژوهش حاضر با بهرهگیری از روش تحلیلی-تفسیری و خوانش تطبیقی مفاهیم فلسفی، به بررسی نسبت این مفاهیم با ساختارهای انتخابمحور دیجیتال میپردازد. تمرکز بر تحلیل موقعیتهایی است که در آنها، تصمیمهای فاعل نه بر مبنای میل یا پیامد، بلکه از موضع احترام به اصل اخلاقی اتخاذ میشود. یافتههای پژوهش نشان میدهد که هرچند تحقق کامل عقل عملی در ساختارهای دیجیتال با محدودیتهای ساختاری مواجه است و آزادی فاعل در چارچوب طراحیشده محصور میشود، اما این فضاها میتوانند امکانهایی برای درونیسازی، تمرین و بازاندیشی در مفاهیم اخلاقی فراهم آورند. روایتهای تعاملی، با ایجاد موقعیتهای انتخاب اخلاقی، فاعل را به تجربهی صورتبندیشدهای از مواجهه با وظیفه دعوت میکنند. بازیهای رایانهای، نه بهعنوان تحقق نهایی عقل عملی کانتی، بلکه بهمثابه زمینهای برای بازاندیشی در نسبت عقل، آزادی و اخلاق در جهانهای مصنوع قابل تحلیلاند. این تجربههای تعاملی، امکان تامل دوبارهای درباره فاعلیت اخلاقی در شرایط بازتعریفشدهی علیت و کنش را فراهم میآورند. | ||
کلیدواژهها | ||
فلسفه اخلاق کانت؛ عقل عملی؛ خودآیینی؛ فاعلیت اخلاقی؛ مطالعات بازیهای رایانهای؛ روایتهای تعاملی | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 40 |