آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شمارهها | 1,449 |
| تعداد مقالات | 17,756 |
| تعداد مشاهده مقاله | 57,939,893 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,544,521 |
نقش نظریۀ سوبژکتیویته در طبیعتگرایی دووجهی هردر | ||
| مجله پژوهش های فلسفی | ||
| دوره 19، شماره 52، آذر 1404، صفحه 197-214 اصل مقاله (706.93 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2025.63972.3896 | ||
| نویسندگان | ||
| بردیا حیدری* 1؛ مرتضی نوری2 | ||
| 1دانشجوی دکتری فلسفه معاصر غرب، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| 2استادیار گروه فلسفه، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| این مقاله میکوشد نشان دهد که نظریۀ سوبژکتیویته میتواند نقشی مبنایی در طبیعتگراییِ فلسفی ایفا کند، به این شرط که سوبژکتیویته به نحوِ درونباش لحاظ شود. از این رو، در اینجا، طرحِ طبیعتگرایانۀ یوهان گوتفرید هردر چونان منبعی بالقوه برای صورتبندیای درونباش از سوبژکتیویته موردِ کاوش قرار میگیرد. شرح داده میشود که طبیعتگرایی نزدِ هردر در دو وجهِ روششناختی و هستیشناختی پرورده میشود. این دو وجه ناسازگار مینمایند، چون به نظر میرسد که اولی، که مبتنی بر قسمی چرخشِ زبانی است، ضدمبناگرایانه است، حالآنکه در دومی، تجربۀ حسی چونان مبنا در نظر گرفته میشود. ادعای مقاله این است که این ناسازگاری به یاریِ نظریۀ سوبژکتیویته رفع میشود. برای اثباتِ این ادعا، وابستگیِ متقابلِ نظریۀ سوبژکتیویتۀ هردر با وجهِ هستیشناختیِ طبیعتگراییِ او ایضاح میشود. به این شرح که نزدِ او، از یک سو، سوبژکتیویته نه بر اساسِ روشنیِ آگاهی بلکه بر مبنای تاریکیِ هستی تبیین میشود و از سوی دیگر، هستی به نوبۀ خود مفهومیست. وانگهی، چون هستی منطبق بر محدودیتهای ادراکیِ سوژهیِ متناهی دریافته میشود، مفصلبندیِ مفهومیِ هستی ضرورتاً در قالبِ زبان انجام میگیرد. بدینترتیب، وجهِ روششناختی یا زبانیِ اندیشۀ هردر نیز چونان جزئی جداییناپذیر در برنامۀ فلسفیِ او جا میگیرد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| یوهان گوتفرید هردر؛ طبیعتگرایی هستیشناختی؛ طبیعتگرایی روششناختی؛ سوبژکتیویتۀ هستیشناختی؛ نظریۀ ناارجاعی زبان | ||
| مراجع | ||
|
Baum, M. (2018). Herder’s essay on being. In Herder's essay on being: A translation & critical approaches. Camden House. Berlin, I. (1976). Vico and Herder: Two studies in the history of ideas. Chatto & Windus. Beiser, F. C. (2011). The German historicist tradition. Oxford University Press. Descartes, R. (1985). The philosophical writings of Descartes (J. Cottingham, R. Stoothoff, & D. Murdoch, Trans.). Cambridge University Press. Forster, M. N. (2018). Herder’s philosophy. Oxford University Press. Gjesdal, K. (2017). Human nature and human science: Herder and the anthropological turn in hermeneutics. In A. Waldow & N. DeSouza (Eds.), Herder: Philosophy and anthropology. Oxford University Press. Heinz, M. (2018). The metaphysical foundation of subjective philosophy in Herder’s “Essay on Being.” In J. K. Noyes (Ed.), Herder's essay on being: A translation & critical approaches. Camden House. Heinz, M. (1994). Sensualistischer Idealusmus: Untersuchungen zur Erkenntnistheorie und Metaphysik des jungen Herder (1763–1768). Felix Meiner Verlag. Herder, J. G. (2018). Essay on being (J. K. Noyes, Trans. & Ed.). In Herder's essay on being: A translation & critical approaches. Camden House. Herder, J. G. (1982). Herders Werke in fünf Bänden (Vol. 2) (R. Otto, Ed.). Aufbau Verlag. Herder, J. G. (2002). Philosophical writings (M. N. Forster, Trans.). Cambridge University Press. Herder, J. G. (1994). Plato sagte: daß unser Lernen bloß Erinnerung sei. In M. Heinz (Ed.), Sensualistischer Idealusmus: Untersuchungen zur Erkenntnistheorie und Metaphysik des jungen Herder (1763–1768). Felix Meiner Verlag. Kant, I. (1912). Gesammelte Schriften (Vol. 2). Georg Reimer. Leibniz, G. W. (2002). Monadologie und andere metaphysische Schriften. Felix Meiner Verlag. Locke, J. (1997). An essay concerning human understanding (R. Woolhouse, Ed.). Penguin Books. Schelling, F. W. J. (1860). Sämmtliche Werke (K. F. A. Schelling, Ed.; Vol. 7, Part 1). Cotta’scher Verlag. Taylor, C. (1985). Philosophical papers 1: Human agency and language. Cambridge University Press. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 462 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 81 |
||