دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات45
تعداد شماره‌ها1,430
تعداد مقالات17,607
تعداد مشاهده مقاله57,250,794
تعداد دریافت فایل اصل مقاله19,071,710
پرویش, محسن. (1404). تلاش‌های ابوالقاسم آزادمراغه ای در تغییر خط و الفبای فارسی: ایده‌ها و پیامدها. سامانه مدیریت نشریات علمی, 2(1), 109-129. doi: 10.22034/ihc.2025.19378
محسن پرویش. "تلاش‌های ابوالقاسم آزادمراغه ای در تغییر خط و الفبای فارسی: ایده‌ها و پیامدها". سامانه مدیریت نشریات علمی, 2, 1, 1404, 109-129. doi: 10.22034/ihc.2025.19378
پرویش, محسن. (1404). 'تلاش‌های ابوالقاسم آزادمراغه ای در تغییر خط و الفبای فارسی: ایده‌ها و پیامدها', سامانه مدیریت نشریات علمی, 2(1), pp. 109-129. doi: 10.22034/ihc.2025.19378
پرویش, محسن. تلاش‌های ابوالقاسم آزادمراغه ای در تغییر خط و الفبای فارسی: ایده‌ها و پیامدها. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1404; 2(1): 109-129. doi: 10.22034/ihc.2025.19378

تلاش‌های ابوالقاسم آزادمراغه ای در تغییر خط و الفبای فارسی: ایده‌ها و پیامدها

تاریخ فرهنگ ایران
دوره 2، شماره 1، فروردین 1404، صفحه 109-129    اصل مقاله (1.61 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی Released under (CC BY-NC 4.0) license I Open Access I
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ihc.2025.19378
نویسنده
محسن پرویش*
استادیارگروه تاریخ ،دانشکده علوم اجتماعی،دانشگاه محقق اردبیلی،اردبیل، ایران.
چکیده
    در اواخر دوره قاجار و همزمان با آشنایی روشنفکران ایرانی با تحولات جهانی، اندیشه‌های نوینی وارد ایران شد که از جمله آن‌ها می‌توان به تلاش برای تغییر خط و الفبای فارسی اشاره کرد. ابوالقاسم آزادمراغه‌ای، از جمله پیشگامان این جنبش، با هدف تسهیل آموزش و افزایش سواد عمومی، به تغییر خط فارسی و جایگزینی آن با الفبای لاتین روی آورد. او معتقد بود که نارسایی خط فارسی یکی از موانع اصلی پیشرفت ایران است و تغییر آن می‌تواند به رشد فرهنگی و علمی کشور کمک کند. آزادمراغه‌ای در این راستا، الفبایی جدید به نام «الفبای آسان» طراحی کرد و تلاش‌های گسترده‌ای برای ترویج آن انجام داد.هدف این مقاله بررسی ایده‌ها، اقدامات و پیامدهای تلاش‌های آزادمراغه‌ای در تغییر خط و الفبای فارسی می باشد و تأثیرات این جنبش را بر تحولات فرهنگی و زبانی ایران تحلیل می‌کند. یافته های پژوهش نشان می دهد تلاش‌های آزادمراغه‌ای با چالش‌های متعددی روبرو شد، از جمله مخالفت‌های اجتماعی و فرهنگی، عدم حمایت دولتی و مشکلات اجرایی. او با وجود این موانع، توانست بحث‌های جدی درباره اصلاح خط و زبان فارسی را به راه اندازد.
کلیدواژه‌ها
سره نویسی؛ ابوالقاسم آزادمراغه ای؛ تغییرخط و الفبا؛ تحولات فرهنگی و زبانی
مراجع
آبادیان، حسین (1385). ایران از سقوط مشروطه تا کودتای سوم اسفند، تهران، مؤسسة مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.

آبادیان، حسین (1387). «روایت و فراروایت در اندیشة جلال‌الدین میرزا قاجار» در نشریه فرهنگ، ش68.

آخوندزاده، میرزا فتحعلی (1357). الفبای جدید و مکتوبات، به کوشش حمید محمدزاده، تبریز، احیاء.

آخوندزاده، میرزا فتحعلی (بی‌تا). مقالات، گردآورنده: باقر مؤمنی، تهران، آوا.

آرین‌پور، یحیی (1374). از نیما تا روزگار ما، تهران، زوار.

آزاد مراغه‌ای، ابوالقاسم (1295). نامه پارسی، س1، ش1، ص7

آزاد مراغه‌ای، ابوالقاسم (1323). مجله بانو، س1، ش2، ص12.

آزاد مراغه‌ای، ابوالقاسم (1338). روزنامه آسایش، ش18، ص3.

آزاد مراغه‌ای، ابوالقاسم (1299). نامه بانوان، ش5، ص6

آزاد، شهناز (1299). «نامه بانوان» در تجدد، س3، ش60، 18 تیر، ص4.

استادی، کاظم (1391). فعالان اصلاح الفبا و تغییر خط، تهران، علم.

اسناد مطبوعات (سال‌های ١٢٨٦ -١٣٢٠) (1372). ج1، به کوشش کاوه بیات و مسعود کوهستانی‌نژاد. تهران،سازمان اسناد ملی ایران.

افشار، ایرج (1371). «یادی از ابوالقاسم آزاد مر اغی» در آینده، س ١٨، ش٧- ١٢.

پورداود، ابراهیم (1355). فرهنگ ایران باستان، تهران،دانشگاه تهران.

تربیت، محمدعلی (1378). دانشمندان آذربایجان، به کوشش غلامرضا طباطبایی مجد، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

جمالزاده، محمدعلى (1362). خاطرات سیاسی و تاریخی-خاطراتی از محمدعلى جمالزاده ... [و دیگران]، تهران،فردوسی.

جندقی، یغما (1362). مجموعه آثار یغمای جندقی، (مکاتب و منشات)،ج2، تصحیح سیدعلی آل‌داود، تهران، توس.

حکمت، علی‌اصغر (1330). پارسی نغز، تهران، کتابفروشی حقیقت.

خامه‌ای، انور (1372). خاطرات سیاسی، تهران، گفتار.

اطلاعات هفتگی، «درگذشت یک مرد دانشمند» (24خرداد1325). س 6، ش 257.

دولت‌آبادی، صدیقه (1338). زبان زنان، س2، ش13، شوال، ص2.

دولت‌آبادی، یحیی (1362). حیات یحیی، ج4، تهران، جاویدان.

دولتشاهی، علیرضا (1351). «آزاد مراغی و پارسی‌نویسی» در جهان کتاب، س٢، ش 7 ـ 8.

سیفی تفرشی، مرتضی (1368). پلیس خفیه ایران، تهران، ققنوس.

صدرهاشمی، محمد (1363). تاریخ جراید و مجلات ایران، ج1، اصفهان، کمال.

صفایی، ابراهیم (2535)، رضاشاه کبیر در آینة خاطرات. تهران، وزارت فرهنگ و هنر.

عین‌السلطنه، قهرمان میرزا (1378). روزنامة خاطرات، به کوشش مسعود سالور و ایرج افشار، ج6، تهران، اساطیر.

فتحی، نصرت‌الله (1352). «مستخرجاتی چند از مجموعه‌ای به نام (خزانه) ابوالقاسم مراغه‌ای و پارسی سره»، نشریه گوهر، ش6، ص555-557.

فصیحی، سیمین (1372). جریان‌های اصلی تاریخ‌نگاری در دورة پهلوی، تهران، نوند.

کرمانی، میرزا آقاخان (1324). آیینه سکندری، تهران، بی‌نا.

کحال‌زاده، ابوالقاسم (1363). دیده‌ها و شنیده‌ها: خاطرات میرزاابوالقاسم‌خان کحال‌زاده... دربارة مشکلات ایران در جنگ بین‌المللى 1918ـ 1914، تهران، چاپ مرتضى کامران.

محیط طباطبایی، محمد (1375). تاریخ تحلیلی مطبوعات ایران، تهران، بعثت.

مستشارالدوله، صادق (1367). خاطرات واسناد - راپرتهای پلیس مخفی، ج3، به کوشش ایرج افشار، تهران، طلایه.

مشار، خانبابا (1340). مؤلفین کتب چاپی فارسی و عربی، ج1، تهران، بینا.

نامة بانوان، س1، ش اول، 12ذیقعده1338/1اسد1299، ص1.

هدایت، مهدی قلی خان (1375). خاطرات و خطرات، تهران، زوار.

  1. Abadian, Hossein (2006). Iran from the Fall of the Constitutional Revolution to the Coup of March 3, Tehran: Institute for Political Studies and Research. (In Persian)
  2. Abadian, Hossein (2008). "Narrative and Metanarrative in the Thought of Jalal al-Din Mirza Qajar," in Farhang Journal, No. 68.
  3. Akhundzadeh, Mirza Fath-Ali (1978). The New Alphabet and Writings, edited by Hamid Mohammadzadeh, Tabriz: Ahya. (In Persian)
  4. Akhundzadeh, Mirza Fath-Ali (n.d.). Articles, compiled by Baqer Mo'meni, Tehran: Ava. (In Persian)
  5. Arinpour, Yahya (1995). From Nima to Our Time, Tehran: Zavar. (In Persian)
  6. Azad Maraghei, Abolqasem (1916). Persian Letter, Year 1, No. 1, p. 7.
  7. Azad Maraghei, Abolqasem (1944). Banu Magazine, Year 1, No. 2, p. 12.
  8. Azad Maraghei, Abolqasem (1959). Asayesh Newspaper, No. 18, p. 3.
  9. Azad Maraghei, Abolqasem (1920). Women's Letter, No. 5, p. 6.
  10. Azad, Shahnaz (1920). "Women's Letter" in Tajaddod, Year 3, No. 60, July 9, p. 4.
  11. Astadi, Kazem (2012). Activists of Alphabet Reform and Script Change, Tehran: Elm. (In Persian)
  12. Press Documents (1907–1941) (1993). Vol. 1, edited by Kaveh Bayat and Masoud Kohestani-Nejad, Tehran: National Archives of Iran. (In Persian)
  13. Afshar, Iraj (1992). "A Remembrance of Abolqasem Azad Maraghei," in Ayandeh, Year 18, No. 7–12.
  14. Purdavood, Ebrahim (1976). Culture of Ancient Iran, Tehran: University of Tehran. (In Persian)
  15. Tarbiat, Mohammad Ali (1999). Scholars of Azerbaijan, edited by Gholamreza Tabatabai Majd, Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance. (In Persian)
  16. Jamalzadeh, Mohammad Ali (1983). Political and Historical Memoirs: Memoirs of Mohammad Ali Jamalzadeh... [and Others], Tehran: Ferdowsi. (In Persian)
  17. Jandaqi, Yaghma (1983). Collected Works of Yaghma Jandaqi (Correspondences and Letters), Vol. 2, edited by Seyyed Ali Al-Davood, Tehran: Toos. (In Persian)
  18. Hekmat, Ali Asghar (1951). Elegant Persian, Tehran: Haqiqat Bookstore.
  19. Khamai, Anwar (1993). Political Memoirs, Tehran: Goftar. (In Persian)
  20. Weekly Information, "The Passing of a Learned Man" (June 14, 1946). Year 6, No. 257.
  21. Dowlatabadi, Seddiqa (1959). Women's Language, Year 2, No. 13, Shawwal, p. 2.
  22. Dowlatabadi, Yahya (1983). The Life of Yahya, Vol. 4, Tehran: Javidan. (In Persian)
  23. Dowlatshahi, Alireza (1972). "Azad Maraghei and Persian Writing," in Jahan-e Ketab, Year 2, No. 7–8.
  24. Seifi Tafreshi, Morteza (1989). Iran's Secret Police, Tehran: Qoqnoos. (In Persian)
  25. Sadr Hashemi, Mohammad (1984). History of Iranian Newspapers and Magazines, Vol. 1, Isfahan: Kamal. (In Persian)
  26. Safai, Ebrahim (1976). Reza Shah the Great in the Mirror of Memoirs, Tehran: Ministry of Culture and Arts. (In Persian)
  27. Ein al-Saltaneh, Qahraman Mirza (1999). Diary, edited by Masoud Salour and Iraj Afshar, Vol. 6, Tehran: Asatir. (In Persian)
  28. Fathi, Nosratollah (1973). "Excerpts from a Collection Named 'Khazaneh' by Abolqasem Maraghei and Pure Persian," Gohar Journal, No. 6, pp. 555–557.
  29. Fasihi, Simin (1993). Main Currents of Historiography in the Pahlavi Era, Tehran: Navand.
  30. Kermani, Mirza Aqa Khan (1945). Alexander's Mirror, Tehran: n.p. (In Persian)
  31. Kohalzadeh, Abolqasem (1984). Seen and Heard: Memoirs of Mirza Abolqasem Khan Kohalzadeh... About Iran's Problems in the World War of 1914–1918, Tehran: Edited by Morteza Kamran. (In Persian)
  32. Mohit Tabatabai, Mohammad (1996). Analytical History of Iranian Press, Tehran: Besat. (In Persian)
  33. Mostashar al-Dowleh, Sadeq (1988). Memoirs and Documents: Secret Police Reports, Vol. 3, edited by Iraj Afshar, Tehran: Toloueh. (In Persian)
  34. Moshar, Khanbaba (1961). Authors of Printed Persian and Arabic Books, Vol. 1, Tehran: n.p. (In Persian)
  35. Women's Letter, Year 1, No. 1, August 1, 1920, p. 1.
  36. Hedayat, Mehdi Qoli Khan (1996). Memoirs and Dangers, Tehran: Zavar. (In Persian)
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 248
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 154


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب