
تعداد نشریات | 44 |
تعداد شمارهها | 1,327 |
تعداد مقالات | 16,307 |
تعداد مشاهده مقاله | 53,171,681 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 15,782,541 |
تأمّلی در بیت پانزدهم دیباچۀ شاهنامه از این پرده برتر ... | ||
زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 21 بهمن 1403 | ||
نوع مقاله: علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/perlit.2025.64609.3742 | ||
نویسنده | ||
محمدحسن جلالیان* | ||
دانشیار گروه فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه تبریز. تبریز. ایران | ||
چکیده | ||
با وجود تلاشهای بسیاری که برای تصحیح شاهنامۀ فردوسی انجام شده، هنوز در این اثر مسائل فراوانی هست که نیازمند تحقیق و تجدید نظر است و برای هر چه بیشتر نزدیک شدن به آنچه از قلم فردوسی تراویده، لازم است که پژوهشگران درحوزههای مختلف مرتبط با این اثر با مراجعه به ضبطهای نسخهها و سنجش و مقایسۀ تصحیحهای موجود به بازنگری یکایک عناصر این اثر اقدام نمایند. گاه صورت اصیلی توسّط مصحّحان از متن خارج شده و گاه تفاوتهای موجود در تصحیحها خوانندۀ متفنّن و متخصّص را سردرگم میکند. در مورد نخست باید با شواهد و دلایل کافی صورت صحیح مغفول به متن باز گردانده شود و در مورد دوم باید کوشید تا تکلیف واژه، مصرع و یا بیت روشن گردد تا مصحّحان در بازنگریها و چاپهای بعدی با در نظر گرفتن این گونه آثار، صورتی منقّحتر از متن ارائه نمایند. در این نوشتار بر پانزدهمین بیت از دیباچۀ شاهنامه تمرکز شده است و با بهرهگیری از ضبط دستنویسها و تأمل در معنای واژۀ «هستی» و نیز صفت برتر «بر» در متون سدههای نخستین اسلامی و پیشینۀ آنها در متون فارسی میانه، خوانشی و معنایی جدید اما متناسبتر با فحوای دیباچه ارائه گردیده است. در نهایت پیشنهاد شده است که بیت مذکور به شکل زیر تصحیح شود: ازین پرده برتر سخن راه نیست / ز هستی بر، اندیشه آگاه نیست | ||
کلیدواژهها | ||
شاهنامه؛ دیباچه؛ فارسی میانه؛ هستی؛ بر | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 27 |