آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,381 |
| تعداد مقالات | 16,906 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,424,532 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,099,869 |
خوانش مشروطیت ایران بر اساس روایت سیاحتنامۀ ابراهیم بیگ | ||
| تاریخ فرهنگ ایران | ||
| دوره 2، شماره 1، فروردین 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی Released under (CC BY-NC 4.0) license I Open Access I | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ihc.2025.19259 | ||
| نویسندگان | ||
| مهدی فرجی* 1؛ بهزاد قاسمی2 | ||
| 1عضو هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه تبریز | ||
| 2دانشیار تاریخ، دانشکده و پژوهشکده مطالعات بین الملل، دانشگاه جامع امام حسین، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| مقاله حاضر در صدد است با استناد به منابع تاریخی و روایت رسالۀ انتقادی سیاحتنامۀ ابراهیم بیگ و بهرهگیری از نظریۀ انقلاب کرین برینتون، به تبیین عوامل قریب/ نزدیک در وقوع مشروطیت ایران بپردازد. رساله مزبور از امتیازاتی برخوردار است اول اینکه تصویری نسبتاً جامع از اوضاع ایران و نیز مطالبات جدیدِ شکل گرفته در سالهای منتهی به مشروطیت ارائه می کند و دوم اینکه منابع تاریخی اهمیت و تاثیرگذاری این رساله را در بیداری ایرانیان تأیید می کنند. نظریۀ انقلاب برینتون نیز از این جهت اعتبار بالایی در این پژوهش دارد که در چهار انقلاب بزرگ (فرانسه، روسیه، انگلیس و آمریکا) دنیا مورد بررسی واقع شده است. روش مقاله توصیفی-تبیینی بوده و از نظریه برینتون برای تبیین عوامل نزدیک و نیز به عنوان معیاری جهت مشخص نمودن ماهیت جریان مشروطه خواهی ایرانیان استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که از بین نشانه های مقدماتی که برینتون در نظریه انقلاب خود بر میشمارد، مولفه های «ناکارآمدی حکومت»، «بحران مشروعیت» و «شکاف نخبگان/ تغییر بیعت منورالفکران» در وقوع مشروطیت ایران نقش داشته اند. نشانه های «بحرانی نبودن اقتصاد»، در مشروطیت ایران انطباق نداشته و بالعکس، فقر اقتصادی، مورد انتقاد سیاحتنامه است، «شکاف طبقاتی» و «ناکامی شگفت آور در کاربرد زور» نیز مشاهده نشده است. به عبارت دیگر جنبش مشروطه خواهی روندی مسالمت آمیز داشت و فرمان مشروطیت بدون درگیری نظامی و خونین صادر شد و همین مسئله یکی از مواردی است که نشاندهنده این واقعیت است که مشروطیت ایران نه انقلاب بلکه جنبش بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| مشروطه خواهی ایرانیان؛ عوامل قریب/نشانه های مقدماتی؛ نظریۀ انقلاب کرین برینتون؛ سیاحت نامۀ ابراهیم بیگ | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 102 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 19 |
||