دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات45
تعداد شماره‌ها1,429
تعداد مقالات17,584
تعداد مشاهده مقاله57,202,852
تعداد دریافت فایل اصل مقاله19,035,778
منتظرالقائم, اصغر. (1403). نقد و بررسی منابع تاریخی فدک و سقیفه تا سده پنجم. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1(1), 184-198. doi: 10.22034/ihc.2024.19232
اصغر منتظرالقائم. "نقد و بررسی منابع تاریخی فدک و سقیفه تا سده پنجم". سامانه مدیریت نشریات علمی, 1, 1, 1403, 184-198. doi: 10.22034/ihc.2024.19232
منتظرالقائم, اصغر. (1403). 'نقد و بررسی منابع تاریخی فدک و سقیفه تا سده پنجم', سامانه مدیریت نشریات علمی, 1(1), pp. 184-198. doi: 10.22034/ihc.2024.19232
منتظرالقائم, اصغر. نقد و بررسی منابع تاریخی فدک و سقیفه تا سده پنجم. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1403; 1(1): 184-198. doi: 10.22034/ihc.2024.19232

نقد و بررسی منابع تاریخی فدک و سقیفه تا سده پنجم

تاریخ فرهنگ ایران
مقاله 10، دوره 1، شماره 1، فروردین 1403، صفحه 184-198    اصل مقاله (1.09 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی Released under (CC BY-NC 4.0) license I Open Access I
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/ihc.2024.19232
نویسنده
اصغر منتظرالقائم*
استاد گروه تاریخ دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
چکیده
شناخت منابع و نقد و اهمیت و ارزش آنها در تاریخ، راه پژوهش های علمی را مفتوح می سازد. حادثه سقیفه و فدک نقطه عطفی است برای تعیین حدود میان مذاهب اسلامی و ریشه در حیات اجتماعی مسلمین از پیش از بعثت و هجرت رسول الله صلی الله علیه و آله دارد. این وقایع با اواخر عمر رسول خدا صلی الله علیه و آله همراه بود و اخباریان گزارش این دوحادثه را به اشکال مختلف تک نگاری و یا در لابلای منابع صدر اسلام نگاشته اند. مورخان از سده دوم کتب مستقلی به نام السقیفه و یا السقیفه و فدک یا السقیفه و بیعة ابوبکر تا اوائل سده چهارم تدوین کرده بودند ولی طی ادوار مختلف این منابع مفقود شده است. لذا این سوال پبش می آید که با فقدان این تک نگاری ها، منابع آگاهی از حادثه سقیفه و فدک کدامند؟ این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی به این سوال پاسخ خواهد داد که با فقدان منابع مستقل در باره ماجرای سقیفه و فدک پس منابع آگاهی از این دو حادثه کدام هستند و ارزش و اهمیت آنهاچیست؟
بدین سان حادثه سقیفه و فدک از سوی اخباریان و مورخان مورد توجه بود و تک نگاری های مستقل در این باره نگاشته شده بود ولی در گذر زمان ازسده هشتم هجری به بعد اثری از آنها نیست. ولی اطلاعات موثق و مفیدی در منابع و کتب سیره و مغازی، الطبقات، نسب، فتوح، محلی، حدیثی، کلامی تاریخی، تاریخ‌های عمومی، تاریخ الخلفا و تاریخی فرهنگی یافت می شود.
کلیدواژه‌ها
سقیفه؛ فدک؛ تاریخ نگاری؛ منابع تاریخی؛ فاطمه زهرا
مراجع
 

  1. آقا بزرگ طهرانی(1408)الذریعه الی تصانیف الشیعه، قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان.
  2. آیینه‌وند، صادق(1377) علم تاریخ در گستره تمدن اسلامی، تهران، پژوهشگاه علوم انسانی و فرهنگی.
  3. ابن خلدون عبدالرحمن بن محمد( 1391هجری )مقدمه، بیروت، موسسه الأعلمی للمطبوعات،
  4. اربلی(1426) کشف الغُمه فی معرفة الائمه، تحقیق علی الفاضلی، تهران، مرکز الطباعة و النشر للمجمع العالمی لاهل البیت.
  5. استنفورد مایکل(1384)در آمدی بر تاریخ پژوهی، ترجمه مسعود صادقی، تهران، دانشگاه امام صادق و سمت
  6. ابن شبّه بصری،(1368)تاریخ المدینة المنوره، تصحیح فهیم محمد شلتوت، قم، دارالفکر.
  7. اصفهانی ابوالفرج(1408) مقاتل الطالبییّن تحقیق احمد صقر، بیروت، منشورات الاعلمی للمطبوعات،
  8. بلاذری احمد بن یحیی(1978) فتوح البلدان، تصحیح رضوان محمد رضوان، بیروت، دارالکتب العلمیه.
  9. روزنتال فرانتس(1368) تاریخ تاریخ نگاری در اسلام، ترجمه اسدالله آزاد، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی.
  10. زُهری محمد بن مسلم شهاب (1980) مغازی النبویه تحقیق سهیل الزَکار، بیروت، دارالفکر.
  11. زبیر بن بکّار(1972) الاخبار الموفقیات، تحقیق سامی مکی العانی، بغداد، مکتبة العانی.
  12. سجادی صادق و عالم زاده‌هادی، (1375) تاریخنگاری در اسلام، تهران، سازمان سمت.
  13. سخاوی(1368)الاعلان بالتوبیخ لمن ذم اهل التاریخ، تحقیق فرانتس روزنتال، ترجمه اسدالله آزاد، مشهد، انتشارات آستان قدس رضوی.
  14. صدوق محمد بن حسین بابویه قمی(1362ش)، معانی الاخبار، قم، انتشارات اسلامی.
  15. طبری محمد بن جریر(1409)الرسل و الملوک، بیروت، موسسه الاعلمی للمطبوعات.
  16. طبری، محمد بن جریر بن رستم طبری( 1413 ) دلائل الامامه، قم، موسسه البعثة.
  17. طوسی محمد(1394) تلخیص الشافی، حققه و علق علیه حسین بحرالعلوم، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
  18. قرطبی ابن عبدالبر(1328) الاستیعاب فی اسماء الاصحاب، بیروت، دار الاحیاء التراث العربی.
  19. کلینی محمد یعقوب(1372)الکافی، ترجمه شیخ محمد باقر کمره ائی، تهران،انتشارات اُسوه.
  20. مسعودی ابوالحسن علی بن الحسین(1948) مروج الذهب و معادن الجوهر، تحقیق محمد محی الدّین عبدالحمید، بیروت، دارالمعرفة.
  21. مسعودی(1365)التبیه و الاشراف، ترجمه مرتضی پاینده، تهران، انتشارات علمی و فرهنگی.
  22. مسعودی(1409) اثبات الوصیه لعلی بن ابی طالب، بیروت، دار الاضواء.
  23. مطهر بن طاهر مقدسی(1374) البدء و التاریخ(آفرینش و تاریخ)، ترجمه و تعلیقات محمد رضاشفیعی کدکنی، تهران، نشر آگه.
  24. مفید محمد بن محمد بن نعمان بغدادی(1367) نبرد جمل، ترجمه و تحشیه محمود مهدوی دامغانی، تهران، نشر نی.
  25. النجاشی ابوالعباس احمد بن علی(1413)رجال، قم، موسسه النشر الاسلامی
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 253
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 193


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب