آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,430 |
| تعداد مقالات | 17,607 |
| تعداد مشاهده مقاله | 57,250,809 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 19,071,718 |
ارزیابی وضعیت کلان شهر تبریز با تأکید بر شاخص های شهر دوستدار سالمند در سکونتگاه های رسمی و غیررسمی (مطالعه موردی: مناطق 2، 8 و 10) | ||
| جامعه شناسی اقتصادی و توسعه | ||
| دوره 13، شماره 1، شهریور 1403، صفحه 195-230 اصل مقاله (1.06 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jeds.2024.60738.1798 | ||
| نویسندگان | ||
| ابولفضل قنبری* 1؛ علی اسکوئی ارس2؛ پریناز بادامچی زاده3 | ||
| 1استاد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| 2دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز ، ایران | ||
| 3دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، گروه برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
| چکیده | ||
| چکیده هدف: هدف این پژوهش، ارزیابی وضعیت کلان شهر تبریز با تأکید بر شاخص های شهر دوستدار سالمند در سکونتگاه های رسمی و غیررسمی است. روش شناسی: روش پژوهش، توصیفی – پیمایشی بوده و و داده ها براساس پرسش نامه و مطالعات میدانی گردآوری شده اند. جهت ارزیابی پایایی ابزار پژوهش، از روش آلفای کرونباخ و جهت تعیین روایی پژوهش، از تکنیک تحلیل عاملی با بهره گیری از شاخص KMO و آزمون بارتلت بهره گیری شده است. جامعه ی آماری با حجم نمونه ی 384 نفر، شامل ساکنان مناطق 2، 8 و 10 کلان شهر تبریز و همچنین 27 نفر از مدیران و کارشناسان امور شهری است. تحلیل داده ها در محیط نرم افزاری SPSS انجام شده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: محدوده مورد مطالعه، مناطق 2، 8 و 10 کلان شهر تبریز می باشد. یافته ها: یافته های پژوهش نشانگر آن بود که در بین شاخص های هشت گانه تحلیل شده، از دیدگاه سالمندان به ترتیب شاخص های "ساختمان ها و مکان های عمومی و مذهبی" (13/53) و "فرهنگی – تفریحی" (9/85) بیشترین و کمترین امتیاز را به خود اختصاص داده اند و همچنین از دیدگاه مدیران شهری به ترتیب شاخص های "ساختمان ها و مکان های عمومی و مذهبی" (16/52) و"حمل ونقل درون شهری" (14/56) در رتبه های اول و آخر قرار گرفتند. از لحاظ شاخص های شهر دوستدار سالمند در بین مناطق مورد مطالعه، تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین یافته های دیگر پژوهش نشانگر آن است که بین رضایت مندی سالمندان از زندگی در کلان شهر تبریز و تحصیلات آنان تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: به طور کلی کلان شهر تبریز از حد متوسط شاخص های شهر دوستدار سالمند پایین تر است و در وضعیت مساعدی قرار ندارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| شهر دوستدار سالمند؛ سکونتگاه های غیررسمی؛ سکونتگاه های رسمی؛ کلان شهر تبریز؛ مدیریت شهری | ||
| مراجع | ||
|
اسکوئی ارس، علی؛ حکیمی، هادی. (1400). سنجش شاخص‌های سرزندگی شهری در سکونتگاه‌های غیررسمی (مطالعۀ موردی: سیلاب قوشخانۀ تبریز). نشریه پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، سال نهم، شماره 1، صص 143-163.
اسکوئی ارس، علی. (1401). بررسی ویژگی‌های ساختاری سکونتگاه‌های غیررسمی (مطالعه موردی: محله آخماقیه تبریز). فصلنامه برنامه‌ریزی توسعه شهری و منطقهای، سال هفتم، شماره 20، صص 85-113.
اسکوئی ارس، علی؛ آذر، علی. (1402). فراترکیبی بر تحقیقات انجام شده با موضوع کیفیت زندگی شهری در سکونتگاه‌های غیررسمی در ایران. نشریه دانش شهرسازی، سال هفتم، شماره 3، صص 67-89.
اسکوئی ارس، علی؛ بابائی اقدم، فریدون. (1402). ارزیابی رضایتمندی از شاخص‌های توانمندسازی سکونتگاه‌های غیررسمی با تأکید بر مسائل اجتماعی و اقتصادی (نمونه موردی: محله خلیلآباد تبریز). نشریه نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، سال پانزدهم، شماره 2، صص 110-133.
اسکوئی ارس، علی؛ بابایی اقدم، فریدون. (1402). ارزیابی میزان رضایتمندی زنان سرپرست خانوار از محیطهای مسکونی در سکونتگاه‌های غیررسمی (مطالعه موردی: محله اسلامآباد زنجان). نشریه مهندسی جغرافیایی سرزمین، سال هفتم، شماره 3، صص 689-708.
اسکوئی ارس، علی؛ نیکدل منور، احمد؛ بابائی اقدم، فریدون؛ تیموری، ایرج. (1402). تحلیل فضایی کیفیت کالبدی مسکن در سکونتگاه‌های رسمی و غیررسمی (مطالعه موردی: منطقه 1 کلانشهر تبریز). نشریه کاربرد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در علوم محیطی، سال سوم، شماره 9، صص 62-38.
الهیاریبرگشادی؛ مریم، طوفان، سحر. (1400). تأثیر مؤلفههای وونرف بر تحقق شهر دوستدار سالمند. کنفرانس ملی معماری، عمران، شهرسازی و افقهای هنر اسلامی در بیانیه گام دوم انقلاب، تبریز. دانشگاه هنر اسلامی تبریز، ایران.
امینجعفری، بتول؛ آقاجانی، حسین؛ هاشمیانفر، علی. (1396). تبیین جامعهشناختی سالمندی پویا با تأکید بر سرمایه فرهنگی در شهر اصفهان. فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی ایران، سال چهاردهم، شماره 52، صص 1-14.
پوراحمد، احمد؛ حاتمینژاد، حسین؛ چرخان، شهرام. (1400). تحلیل نابرابری فضایی سکونتگاه‌های رسمی و غیررسمی محلات منطقه دو شهر تهران. مجله جغرافیا و توسعه ناحیهای، سال نوزدهم، شماره 1، صص 295-322.
ترقی، زهره؛ ایلالی، احترامسادات. (1397). مقایسه نگرش سالمندان و مدیران به وضعیت شاخص‌های شهرهای دوستدار سالمند. فصلنامه سالمند، سال سیزدهم، شماره 2، صص 136-249.
تبریزی، نازنین؛ نوذر اصل، سهند؛ نقوی، مریم؛ اسماعیلی، مجید. (1397). سنجش نگرش گردشگران سالمند به شهر مشهد از نظر شاخص‌های شهر دوستدار سالمند. نشریه گردشگری شهری، سال پنجم، شماره 3، صص 83-99.
حسین‌‌زاده دلیر، کریم؛ پیشنماز اهری، رامین. (1402). شناسایی مؤلفههای تأثیرگذار بر برنامه‌ریزی و طراحی شهر دوستدار سالمند (نمونه موردی: کلانشهر تبریز)، نشریه جغرافیا و آمایش شهری – منطقهای، سال سیزدهم، شماره 46، صص 33-60.
ربیعی، لیلی؛ مصطفوی، فیروزه؛ مسعودی، رضا؛ حسنزاده، اکبر. (1391). بررسی تأثیر مداخله آموزشی مبتنی بر توانمندسازی سالمندان براساس الگوی خانواده محور. مجله تحقیقات نظام سلامت، سال هشتم، شماره 2، صص 301-313.
رحمتی، منصور؛ محمدی، چنور. (1402). مدلسازی معادلات ساختاری شاخص‌های شهر دوستدار سالمند کرمانشاه. نشریه جغرافیا و آمایش شهری – منطقهای، سال دوازدهم، شماره 43، صص 123-148.
رزاقی سرنسری، مائده؛ قاسمی دودران، زهرا؛ پوررضا، سید هادی. (1398). تطبیق پارامترهای شهرهای جهانی و شهر دوستدار سالمند. ششمین کنفرانس پژوهش‌های کاربردی در مهندسی عمران، معماری و مدیریت شهری و پنجمین نمایشگاه تخصصی انبوهسازان مسکن و ساختمان، تهران، ایران.
رسیده، بهزاد؛ مرصوصی، نفیسه؛ طالشی، مصطفی؛ موسی کاظمی، سید مهدی. (1402). تحلیل شاخص‌های زیرساختهای شهر دوستدار سالمند در کلانشهر مشهد. فصلنامه پژوهش‌های بومشناسی شهری، سال چهاردهم، شماره 3، صص 1-16.
زرقانی، سید هادی؛ خوارزمی، امیدعلی؛ جوهری، لیلا. (1394). ارزیابی شاخص‌های شهر دوستدار سالمند در شهر مشهد با تأکید بر شاخص‌های فرهنگی - اجتماعی. نشریه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، سال چهل و هفتم، شماره 4، صص 673-688.
شکوهی، آرمان. (1395). برنامه‌ریزی ارتقاء فضاهای عمومی شهر باغستان در راستای تبدیل شدن به شهر دوستدار سالمند، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
صابریفر، رستم. (1402). ارزیابی نتایج عملی سیاستگذاریها در حوزه شهرهای دوستدار سالمند در کلانشهرهای ایران. نشریه هویت شهر، سال هفدهم، شماره 54، صص 93-106.
غفاری، داریوش. (1399). معنایابی سلامت اجتماعی سالمندان. پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده، سال هشتم، شماره 18، صص 159-186.
غفاری گیلانده، عطا؛ محمدی، چنور؛ داوری، الهام. (1401). ارزیابی شاخص‌های شهر دوستدار سالمند؛ مطالعه موردی: شهر ساری. فصلنامه آمایش محیط، سال پانزدهم، شماره 56، صص 1-26.
غلامی، محمد؛ امینینژاد، غلامرضا؛ بناری، خدا کرم. (1401). سنجش و ارزیابی شاخص‌های شهر دوستدار سالمند (مورد مطالعه: شهر برازجان). فصلنامه سیاستگذاری محیط شهری، سال دوم، شماره 5، صص 17-30.
قربانی، رسول؛ اسکوئی ارس، علی؛ طهماسبیمقدم، حسین. (1401). بررسی رضایتمندی از کیفیت زندگی شهری در سکونتگاه‌های غیررسمی (مطالعه موردی: محله یوسفآباد تبریز). نشریه مهندسی جغرافیایی سرزمین، سال ششم، شماره 4، صص 817-834.
قنبری، ابوالفضل. (1398). تحلیل و بررسی شاخص‌های شهر مطلوب سالمندان (مطالعه موردی: شهر تبریز). نشریه پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، سال هفتم، شماره 1، صص 81-61.
گودرزی، مجید؛ ملکی، سعید؛ خدابخشی، داریوش. (1402). مدلسازی معادلات ساختاری عوامل مؤثر بر تحقق شهر دوستدار سالمند (مطالعه موردی: شهر اهواز). نشریه مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، سال هیجدهم، شماره 4، صص 171-184.
محمودزاده، حسن؛ آقایاری، توکل؛ حاتمی، داود. (1402). ارزیابی شاخص‌های شهر دوستدار سالمند مطالعه موردی: منطقه سه کلانشهر تبریز. نشریه فضای شهری و حیات اجتماعی، سال دوم، شماره 6، صص 19-41.
مرکز آمار ایران. (1395). نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن.
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. (1402). سیاستها و قوانین ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی در ایران، دفتر مطالعات زیربنایی، شماره مسلسل 1785360.
منافیفر، فاطمه زهرا؛ غفاری، فاطمه؛ فرامرزی، محبوبه؛ شمسعلینیا، عباس. (1401). سالمندی سالم و پیشبینی آن بر اساس عوامل فردی، روانی و اجتماعی در سالمندان شهر آمل. نشریه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت، سال دهم، شماره 4، صص 334-321.
نصیری هندهخاله، اسماعیل؛ رضاعلی، منصور. (1397). بررسی تأثیر مؤلفههای کالبدی و اجتماعی بر تحققپذیری شهر دوستدار سالمند مطالعه موردی: شهر رشت. فصلنامه شهر پایدار، سال اول، شماره 4، صص 73-87.
نظمفر، حسین؛ علوی، سعیده؛ صادقی، نسرین؛ عشقی چهار برج، علی. (1397). امکانسنجی تحقق شهر دوستدار سالمند در شهرهای ایران؛ مطالعه موردی: شهر بوکان. فصلنامه مطالعات شهری، سال هفتم، شماره 27، صص 78-67.
نورالهی، عطیه. (1397). بهبود کیفیت زندگی سالمندان با تأکید بر شاخص‌های شهر دوستدار سالمند؛ نمونه موردی: ناحیه 3 منطقه 18 شهرداری تهران، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی. (1393). بررسی نماگرهای جمعیتشناختی سالمندی و روند سالمند جمعیت ایران تا سال 1420.
هرندی، مینا؛ رفیعیان، مجتبی؛ صابری، حمید؛ شبانی، امیرحسین. (1400). تدوین مدل نظری شهر دوستدار سالمند با استفاده از الگوی فراترکیب. نشریه جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقهای، سال یازدهم، شماره 4، صص 129-144.
Anton, Stephen D., Woods, Adam J., Ashizawa, Tetso., Barb, Diana., Buford, Thomas W., Carter., Christy S. et al. (2015). Successful Aging: Advancing the Science of Physical Independence in Older Adults. Ageing Res Rev. 24 (11): 314–327. Havighurst RJ. (1963). Successful aging. Processes of aging: Social and psychological perspectives.;12222-321. Lai, M. M., Lein, S. Y., Lau, S. H., & Lai, M. L. (2016). Modeling Age-Friendly Environment, Active Aging, and Social Connectedness in an Emerging Asian Economy. Journal of Aging Research, 2016. Rowe JW, Kahn RL. (1997). Successful Aging, Journal of Gerontologist, 37 (4): 433. Ruzaa, Jacobo., Kim, Jung In., Leung, Ivan., Kam, Calvin., & Ng, Sandy. (2014) Sustainable, age-friendly cities: An evaluation framework and case study application on Palo Alto, California. Sustainable Cities and Society, Vol.14, Pp:394. Shan, Pengyu., Sun, Wan. (2022). Data-Driven Winter Landscape Design and Pleasant Factor Analysis of Elderly Friendly Parks in Severe Cold Cities in Northeast China under the Background of Artificial Intelligence. Security and Communication Networks, Pp: 1-11. Somsopon, Wiruj., Kim, Sohee Minsun., Nitivattananon, Vilas., Kusakabe, Kyoko., Nguyen, Thi Phuoc Lai. (2022). Issues and Needs of Elderly in Community Facilities and Services: A Case Study of Urban Housing Projects inBangkok, Thailand. Sustainability, 14, 8388, Pp: 1-23. Song Ki-min, Jeong Jin-wook, Kim Young-woo. (2022). A Study on Age-friendly City Environmental Factors and the Quality of Life of the Elderly: Focusing on Cases of Wonju, Korean Journal of Social Quality, 6 (1), 35-57. United Nations. (2020). World Population Ageing. WHO. (2007). A Guide to Using Core Indicators Measuring the Age-Friendliness of Cities. WHO. (2007). Global age-friendly cities: A guide: World Health Organization. In Online verfügbar unter https://apps. who. int/iris/bitstream/handle/10665/43755/9789241547307_eng. pdf. Xue, PEI., Carla, SEDINI., Francesco, ZURLO. (2019). Building an Age-friendly City for Elderly Citizens through Co-designing an Urban Walkable Scenario. Conference proceedings of the Academy for Design Innovation Management, London, United Kingdom, Pp: 69-80. Zhang, Shen-Cheng., Wang, Hui., Liu, Zhi., Zeng, Shouzhen., Jin, Yun., Baležentis, Tomas. (2019). A Comprehensive Evaluation of the Community Environment Adaptability for Elderly People Based on the Improved TOPSIS. Information, 10 (389), pp: 1-18. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 584 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 398 |
||