آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,381 |
| تعداد مقالات | 16,906 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,423,604 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,099,396 |
شناسایی آسیب های اجتماعی حاشیه نشینی در شهر بناب (مورد مطالعه: محله‌های ایران گاراژ (دیزج جنوبی)، دیزج آلمالو (دیزج شمالی) و آغداش) | ||
| جامعه شناسی اقتصادی و توسعه | ||
| دوره 13، شماره 1، شهریور 1403، صفحه 115-142 اصل مقاله (1.18 M) | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jeds.2024.59700.1777 | ||
| نویسندگان | ||
| سعید سلطانی بهرام* 1؛ خدیجه علیائی2؛ جواد جهانگیرزاده3 | ||
| 1ستادیار جامعه‌شناسی، گروه جامعه‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران (نویسنده مسئول). | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی، گروه جامعه‌شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران. | ||
| 3استادیار جامعه شناسی گروه جامعه شناسی دانشکده علوم انسانی دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
| چکیده | ||
| رشد سریع شهرنشینی همراه با افزایش مهاجرت روستا-شهری بستری مساعد برای شکل‌گیری مناطق حاشیه‌ای در پیرامون شهرها فراهم نموده است. سرعت رشد شهرنشینی مسائل و معضلات زیادی را برای شهرها به دنبال داشته که از آن جمله می‌توان به مسائل حاشیه‌نشینی و رشد سکونتگاه غیررسمی اشاره کرد. در این میان شهر بناب به عنوان یکی از شهرهای استان آذربایجان شرقی به واسطه برخورداری از ظرفیت های مختلف با مسئله حاشیه‌نشینی روبرو بوده است. تحقیق حاضر به بررسی مسائل آسیبهای اجتماعی حاشیه نشینی در شهر بناب پرداخته است. پژوهش حاضر از نوع روش تحقیق کیفی و مبتنی بر نظریه داده بنیاد بوده و برای جمع آوری داده ها از مصاحبههای نیمه ساختاریافته استفاده شده است. جامعه آماری ساکنان محلات آغداش، دیزج جنوبی (ایران گاراژ)، دیزج شمالی (محله المالو) شهر بناب در استان آذربایجان شرقی بوده که 41 نفر از آنها مورد مصاحبه قرار گرفته و اشباع نظری حاصل شده است. بررسی و تحلیل مصاحبههای انجام شده حاکی از آن است که افراد ساکن در محلات حاشیه نشین به خاطر نبود مهارت و تخصص به مشاغل غیر رسمی مانند خرید و فروش مواد مخدر، مشروبات الکلی، کارگری و فرش بافی مشغول هستند و همچنین از علل عمده آسیب های اجتماعی در این محلات، می توان به مواردی نظیر نابرابریهای اقتصادی و اجتماعی، در دسترس بودن مواد مخدر و فقدان برنامه صحیح جهت پر کردن اوقات فراغت اشاره کرد. ترک تحصیل به خاطر فقر اقتصادی، سطح سواد پایین خانواده ها و معتاد بودن پدر و مادر باعث ایجاد پدیده ای به نام کودکان کار شده این عوامل باعث اشتغال کاذب شده و نیز فقدان مراکز فرهنگی باعث ایجاد بزهکاری در این مناطق شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| حاشیه نشینی؛ آسیب های اجتماعی؛ کودکان کار؛ انسان آزرده؛ شهر بناب | ||
| مراجع | ||
|
امیری، مجتبی، پورموسوی، سیدموسی و صادقی، منصوره. (1392)، مطالعه آسیبهای اجتماعی ناشی از حاشیه‌نشینی در منطقه ۱۹ شهرداری تهران از دیدگاه مدیران شهری. اقتصاد و مدیریت شهری. ۲(۵): ۱۱۹-۱۳۷.
ایراندوست، کیومرث (1395)، سکونتگاههای رسمی و اسطوره حاشیه‌نشینی، تهران، انتشارات شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری (وابسته به شهرداری تهران).
پیران، پرویز (1380)، تحلیل جامعه‌شناختی از مسکن شهری در ایران، نامه انجمن جامعه‌شناسی ایران، شماره 6، 27-48
حاج یوسفی، علی (1382)، حاشیه‌نشینان شهری و فرایند تحول آن (قبل از انقلاب اسلامی)، هفت شهر، 1(8)، 12-24.
حیدری نوشهر، مهری، و نظریان، اصغر. (1390). بررسی عوامل موثر بر حاشیه‌نشینی و بازتاب‌های آن، با تأکید بر کاربری خدمات شهری (مورد: شهر یزد). فصلنامه جغرافیایی سرزمین، 8 (شماره 1 (پیاپی 31))، 31-50.
ربانی، رسول، عریضی، فروغ‌السادات، وارثی، حمیدرضا و حسینی، محمدرضا. (1385). بررسی عوامل مؤثّر بر شکل‌گیری مسأله حاشیه‌نشینی و پیامدهای اجتماعی آن در شهر اهواز. جغرافیا و توسعه، 4(7)، 89-114 doi: 10.22111/gdij.2006.3801
رضایی، محمدرضا و کمانداری، محسن. (1393). بررسی و تحلیل علل شکل‌گیری حاشیه‌نشینی در شهر کرمان نمونه مورد مطالعه: محلات سیدی و امام حسن، برنامه‌ریزی فضایی، 4(4)، 179-196.
زنجانی، حبیب‌الله (1371)، جمعیت و شهرنشینی در ایران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری ایران.
زنگی‌آبادی، علی، مبارکی، امید (1391)، بررسی عوامل موثر بر شکل‌گیری حاشیه‌نشینی شهر تبریز و پیامدهای آن (مطالعه موردی: محلات احمدآباد، کوی بهشتی، خلیل‌آباد)، جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، 23(1)، 67-80.
سجاسی قیداری، حمدالله، صادقی، فخری، و قسمتی، لیلا. (1393). راهکار راهبردی کنترل رشد حاشیه نشینی در مناطق شهری مطالعۀ موردی: شهرستان بناب. جغرافیا و توسعه فضای شهری، 1(2)، 77-90. doi: 10.22067/gusd.v1i1.26779
سهراب‌زاده، مهران، و رضوانی، زهره (1400). فراترکیب مقالات پژوهشی در مورد عوامل مؤثر بر شکل‌گیری حاشیه‌نشینی و پیامدهای آن در بازه زمانی (1398-1388). مطالعات جامعه‌شناختی شهری، 11(39)، 1-28. doi: 10.30495/uss.2021.686076
سیدحسین‌زاده‌یزدی، سعید، یعقوبی، علی (1399)، بررسی علل و پیامدهای حاشیه‌نشینی در کلان شهرهای کشور (بررسی موردی: حاشیه‌نشینی در کلان شهر مشهد)، راهبرد توسعه، 16(4)، 32-66.
شکویی، حسین (1394)، جغرافیای اجتماعی شهرها (اکولوژی اجتماعی شهر)، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی.
عزیزی، فریبا، محسنی، رضاعلی، حضرتی، صومعه زهرا. (1402). بررسی جامعه شناختی تأثیر سکونتگاههای غیررسمی بر آسیبهای اجتماعی (مطالعۀ موردی: شهر کرمانشاه)، مطالعات روانشناختی نوجوان و جوان، ۴(۸) :182-191.
علیزاده‌اقدم، محمدباقر و محمدامینی، حمیده. (1391). تحلیلی بر علل و پیامدهای شکل‌گیری مناطق حاشیه‌نشین با نگرش ویژه بر شهر خمین. مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران، 1(2)، 121-138. doi: 10.22059/jisr.2012.36558
طالشی، معصومه، امیرفخریان، مصطفی (1390)، ناپایداری سکونتگاههای روستایی و آینده حاشیه‌نشینی در خراسان رضوی، جغرافیا (فصلنامه علمی - پژوهشی انجمن جغرافیای ایران)، 9(29)، 83-107.
کریم‌زاده، حسین، خالقی، عقیل، و ولائی، محمد. (1398). آسیب‌شناسی اجتماعی حاشیه‌نشینی کلانشهر تبریز با رویکرد توانمندسازی. توسعه فضاهای پیراشهری، 1(2)، 15-34.
محسنی، رضاعلی (1389)، مساله حاشیه‌نشینی و اسکان غیررسمی با تاکید بر توانمندسازی آن (مطالعه موردی: حاشیه‌نشینان شهر گرگان)، فصلنامه علمی - پژوهشی جغرافیای انسانی، 2(4)، 133-152.
نظریان، اصغر، سادین، حسین، زال‌نژاد، کاوه، استقامتی، مهناز، ولیانی، مهدی (1395)، بررسی عوامل اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی حاشیه‌نشینی و اسکان غیررسمی مهاجران شهر شهریار در سال ۱۳۸۸. تحلیل فضایی مخاطرات محیطی، ۳ (۳): ۱۱۵-۱۳۵. doi:10.18869/acadpub.jsaeh.3.3.115
نعمت‌الهی، سیمین دخت (1394)، تحلیل جامعه‌شناختی ناپایداری توسعه شهری در سکونتگاههای غیررسمی کلان شهرها (نمونه موردی شهر تبریز)، فصلنامه مطالعات جامعه‌شناختی، 8(26)، 37-51.
هادی، الهام، و هادی، الناز. (1397). بررسی روند و عوامل مؤثر در گسترش حاشیه‌نشینی در کلانشهر تبریز. جغرافیا و روابط انسانی، 1(2)، 633-649.
هادی‌زاده بزاز، مریم (1384)، حاشیه‌نشینی و راهکارهای ساماندهی آن در جهان، تهران: نشر آذر برزین.
Adel el, M., Sherine, S., Fadwa, k. (2016). Affordable Housing as a Method for Informal Settlements Sustainable Upgrading. Procedia - Social and Behavioral Sciences. Vol. 223. pp. 126-133. Akter, T. (2010). Migration and living conditions in urban slums: implication for food security. The World Bank and Conditionality. School of Advanced International Studies, John Hopkins University, USA’, the Georgetown Public Policy Review, 7(1), 27-42. Armiah, B. C. (2012). Slums as expressions of social exclusion: explaining the prevalence of slums in African countries. United Nations Human Settlements Programme (UN-HABITAT). Nairobi. Kenya. Pp 19-20. Retrived from http://www.oecd.org/ dev/ pgd/ 46837274. Claude Bolay, J. (2010). Slums and urban development: Questions on society and globalization. The European Journal of Development Research, 18(2), 284–298. Flacke, J. Sliuzas, R. (2011). Modeling Informal Settlement Growth in Dar es salaam, Tanzania, FIKRESELASSIE KASSAHUN ABEBE Enschede, The Netherlands, March 2011. Howe, A. (2008). Social injury, revisited: Towards a feminist theory of social justice. International Journal of Sociology and Law, 15, 423 -438. Marwa A. Khalifa. (2015). Evolution of informal settlements upgrading strategies in Egypt: From negligence to participatory development. Ain Shams Engineering Journal. 6(4). 1151-1159. Melanie, L. (2014). Constructing ordinary places: Place-making in urban informal settlements in Mexico. Progress in Planning. Vol. 94. pp. 1-53. Rodrigaez, A., Winchester, L ucy, (2005). Cities, democracy & governance in Latin America. International Social Science Journal, 48 (147), 73 -83. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 188 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 194 |
||