دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات45
تعداد شماره‌ها1,425
تعداد مقالات17,557
تعداد مشاهده مقاله56,924,254
تعداد دریافت فایل اصل مقاله18,888,231
ولایی, علی, نوبهار, رحیم. (1402). جایگاه اصل صحت در ارزیابی صلاحیت داوطلبان انتخابات در نظام جمهوری اسلامی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 14(30), 275-305. doi: 10.22034/law.2022.49902.3067
علی ولایی; رحیم نوبهار. "جایگاه اصل صحت در ارزیابی صلاحیت داوطلبان انتخابات در نظام جمهوری اسلامی ایران". سامانه مدیریت نشریات علمی, 14, 30, 1402, 275-305. doi: 10.22034/law.2022.49902.3067
ولایی, علی, نوبهار, رحیم. (1402). 'جایگاه اصل صحت در ارزیابی صلاحیت داوطلبان انتخابات در نظام جمهوری اسلامی ایران', سامانه مدیریت نشریات علمی, 14(30), pp. 275-305. doi: 10.22034/law.2022.49902.3067
ولایی, علی, نوبهار, رحیم. جایگاه اصل صحت در ارزیابی صلاحیت داوطلبان انتخابات در نظام جمهوری اسلامی ایران. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1402; 14(30): 275-305. doi: 10.22034/law.2022.49902.3067

جایگاه اصل صحت در ارزیابی صلاحیت داوطلبان انتخابات در نظام جمهوری اسلامی ایران

مطالعات حقوق تطبیقی معاصر
مقاله 10، دوره 14، شماره 30، فروردین 1402، صفحه 275-305    اصل مقاله (601.87 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/law.2022.49902.3067
نویسندگان
علی ولایی1؛ رحیم نوبهار* 2
1دانشجوی دکتری حقوق عمومی، دانشگاه شهید بهشتی تهران
2دانشیار دانشگاه شهید بهشتی تهران
چکیده
حق انتخاب کردن و حق انتخاب شدن ازجمله حق‏های طبیعی و بنیادین است که محدود نمودن آنها در مقام قانون‌گذاری و تفسیر قانون نیازمند توجیه است. از چشم‌انداز اسلامی نیز این دو حق از نمونه‌های مهم حق‌الناس‌اند. بنابر رویکرد حاکم در نظام جمهوری اسلامی و رویۀ شورای نگهبان، مناصب باید همچون امانت شرعی به افراد عادل سپرده شوند و در موارد تردید نسبت به وجودشرایط نیز اصل عدم جریان خواهد داشت. این رویه که شرایط انتخاب‏شونده را حداکثری و انتزاعی می‏کند، به ردّ صلاحیت تعداد قابل‌توجهی از داوطلبان در انتخابات‏های گوناگون منجر شده است. مقالۀ حاضر در پی ارائۀ راهکار و شاخصی در جهت گسترش و تضمین حقوق انتخاباتی مبتنی بر مبانی فقهی است. بر اساس یافته‏های این مقاله، کاربست اصل صحت تکلیفی و امارۀ صحت قانونی در فرایند بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات می‏تواند با حمایت از نامزدها در برابر اتهامات، وظیفۀ نظارت تضمینی را محقق سازد و ارزیابی شرایط ذهنی و کیفی را محدود نماید. همراهی اصل و امارۀ صحت با تفسیر مضیق از شرایط قانونی لازم، در راستای گسترش حق‏ها و آزادی‏ها قابل تحلیل است و تحولاتی را در نظام انتخاباتی ایران حتی با حفظ قوانین موجود رقم خواهد زد. به این منظور، مقاله به تعیین جایگاه اصل صحت در ارزیابی صلاحیت داوطلبان و شیوۀ صحیح تفسیر دربارۀ شرایط ذهنی و کیفی انتخاب‏شوندگان می‏پردازد و بر این مسئله تأکید دارد که می‏توان از اصل صحت تکلیفی و امارۀ صحت قانونی در احراز شرایط ذهنی و کیفی داوطلبان انتخابات، مانند اعتقاد و التزام به اسلام و نظام جمهوری اسلامی و قانون اساسی، بهره برد.
کلیدواژه‌ها
احراز صلاحیت؛ اصل صحت؛ حقوق انتخاباتی؛ شرایط ذهنی؛ نظارت استصوابی
مراجع
الف) فارسی

- کتاب‌ها

  1. ایوبی، حجت‏الله، پیدایی و پایایی احزاب سیاسی در غرب، (تهران: سروش، 1382).
  2. بهجت، محمدتقی، استفتائات، ج 4، (قم: دفتر آیت‌الله بهجت، 1428).
  3. ثقفی تهرانی، محمد، تفسیر روان جاوید، ج 2، (تهران: برهان، 1398).
  4. جعفری لنگرودی، محمدجعفر، مبسوط در ترمینولوژی حقوق، ج 4، (تهران: گنج دانش، 1393).
  5. خسروی، حسن، حقوق انتخابات دموکراتیک، (تهران: مجد، 1395).
  6. سروش محلاتی، محمد، تأملات سیاسی علامه طباطبایی.
  7. شبیری زنجانی، سید موسی، کتاب نکاح، ج 10، (قم: مؤسسۀ پژوهشی رأی‏پرداز، 1419).
  8. شهید ثانی، مسالک ‏الافهام، ج 14، (قم: بنیاد معارف اسلامی، 1377).
  9. علینقی، امیرحسین، نظارت بر انتخابات و تشخیص صلاحیت داوطلبان، (تهران: نی، 1378).
  10. فنایی، ابوالقاسم، دین در ترازوی اخلاق، (تهران: صراط، چ 5، 1400).
  11. قافی، حسین و شریعتی، سعید، اصول فقه کاربردی، ج 3، (قم: سمت، 1392).
  12. کاتوزیان، ناصر، اثبات و دلیل اثبات، ج 2، (تهران: میزان، 1395).
  13. محقق داماد، سیدمصطفی، قواعد فقه، ج 1، (تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، 1406).
  14. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج 15، (تهران: صدرا، 1388).
  15. ملکیان، مصطفی، ایمان و تعقل (درس‏گفتارهای فلسفۀ دین)، (قم: دانشگاه ادیان و مذاهب، 1388).
  16. منتظری، حسینعلی، درس‏هایی از نهج‏البلاغه، ج 14، (قم: سرایی، 1397).
  17. موسی‏زاده، ابراهیم، دادرسی اساسی در جمهوری اسلامی ایران (اصول قانون اساسی در پرتو نظرات شورای نگهبان)، زیر نظر غلامحسین الهام، (تهران: مرکز تحقیقات شورای نگهبان، 1390).
  18. نراقی، احمد، رسائل و مسائل، (قم: کنگرۀ نراقیین ملامهدی و ملااحمد، 1422).
  19. نوبهار، رحیم، اصول فقه (مباحث الفاظ و قواعد تفسیر متن)، (تهران: میزان، 1399).
  20. ولایی، عیسی، قواعد فقهی، (قم: اندیشۀ مولانا، 1392).
- مقالات

  1. تقی‏زاده، جواد، «انتخاب‏ناپذیری در حقوق انتخابات مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی با نگاهی به حقوق فرانسه»، پژوهش‏های حقوق تطبیقی، ش 4 (1388)، صص 70-97.
  2. حاجی‏پور، مرتضی، «حسن نیت تکلیفی در فقه امامیه»، مطالعات حقوق تطبیقی معاصر، ش 7 (1392)، صص 31-68.
  3. حبیب‏نژاد، سید احمد، «شرایط انتخاب‏شوندگی در انتخابات مجلس شورای اسلامی در نظام حقوق اساسی ایران با نگاهی تطبیقی»، علوم سیاسی، ش 55 (1390)، صص 99-130.
  4. شهبازی، خیرالله، «بررسی شرایط انتخاب‏شوندگان در حقوق ایران»، مجلس و پژوهش، ش 38 (1382)، صص 175-191.
  5. کاتوزیان، ناصر، «اصول منطقی حاکم بر تفسیر قانون اساسی»، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ش 66 (1383)، صص 329-339.
  6. گرجی، ابوالقاسم، «اصل صحت عمل غیر»، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، ش 1136 (1371)، صص 91-116.
  7. مرتضایی، سیداحمد، «پاسخ به شبهات نظارت استصوابی با رویکرد فقهی»، حکومت اسلامی، ش 1 (1389)، صص 135-160.
  8. نوبهار، رحیم، «فرض برائت؛ چشم‏اندازی اسلامی»، در مردی از تبار خرد و فضیلت (مجموعه مقالات بزرگداشت مقام علمی دکتر سید مصطفی محقق داماد)، (تهران: فرهنگستان جمهوری اسلامی، 1395).
  9. یاوری، اسدالله، «بررسی صلاحیت نامزدهای انتخاباتی توسط شورای نگهبان: تأملی دیگر»، تحقیقات حقوقی، ش 4 (1396)، صص 213-237.
ب) عربی

- کتاب‌ها

  1. آملی، هاشم، مجمع ‏الافکار، تقریر محمدعلی اسماعیل‏پور اصفهانی، ج 4، (قم: المطبعه العلمیه، 1395).
  2. اردبیلی، احمد‌بن محمد، مجمع الفائده و البرهان، ج 3، (قم: مؤسسه النشر الاسلامی، 1404).
  3. انصاری، مرتضی، فرائد الاصول، ج 3، (قم: مجمع الفکر الاسلامی، 1437).
  4. خمینی، سید روح‏الله، الرسائل، ج 1، (قم: اسماعیلیان، 1410).
  5. خمینی، سید روح‏الله، انوار الهدایه، ج 2، (قم: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1413).
  6. خمینی، سید روح‏الله، تحریر الوسیله، ج 2، (نجف: مطبعه الآداب، 1390).
  7. خویی، سید ابوالقاسم، مصباح ‏الاصول، تقریر محمد سرور بهسودی، ج 2، (قم: مکتبه الداوری، 1417).
  8. روحانی، سیدمحمد منتقی‏ الاصول، تقریر سید عبدالصاحب حکیم، ج 7، (قم: ناشر دفتر آیت الله سیدمحمد حسینی روحانی، 1413-1416).
  9. شیرازی، محمدتقی، حاشیه المکاسب، ج 1، (قم، منشورات الشریف الرضی، 1412).
  10. طباطبایی قمی، سیدتقی، الغایه‏ القصوی فی التعلیق علی العروه‏الوثقی (کتاب الصوم)، (قم: انتشارات محلاتی، 1417).
  11. طباطبایی، سید محمدحسین، الغایه ‏القصوی فی التعلیق علی العروه‏الوثقی، (کتاب المضاربه)، (قم: انتشارات محلاتی، 1423).
  12. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 2 (قم: منشورات جماعه المدرسین فی الحوزه العلمیه، بی‏تا).
  13. طباطبایی، سیدعلی، ریاض ‏المسایل، ج 10، (قم: مؤسسه النشر الاسلامی، 1420).
  14. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع ‏البیان فی تفسیر القرآن، ج 3، (تهران: ناصر خسرو، 1372).
  15. عاملی، زین‏الدین (شهید ثانی)، الروضه ‏البهیه فی شرح اللمعه ‏الدمشقیه، (بیروت: دار احیاء تراث العربی، بی‏تا).
  16. عاملی، زین‏الدین (شهید ثانی)، مسالک ‏الافهام الی تنقیح شرایع‏ الاسلام، ج14، (قم: مؤسسه المعارف الاسلامیه، 1413).
  17. عاملی، سید محمدجواد، مفتاح ‏الکرامه، ج 2، (قم: مؤسسه النشر الاسلامی، 1419).
  18. عراقی، ضیاءالدین، نهایه ‏الافکار، تقریر محمدتقی بروجردی، ج 5، (قم: مؤسسه النشر الاسلامی، 1417).
  19. فاضل هندی، محمد‌بن حسن، کشف ‏اللثام، ج 2، (قم: مؤسسه النشر الاسلامی، 1417).
  20. فیض‏کاشانی، محسن، مفاتیح‏ الشرایع، ج 2، (قم: کتابخانۀ آیت‏الله مرعشی نجفی، بی‏تا).
  21. قمی، ابوالقاسم، جامع‏الشتات، ج 4، (تهران: کیهان، 1371).
  22. کاشف‏الغطاء، جعفر، کشف ‏الغطاء عن مبهمات الشریعه الغراء، ج 1، (قم: مکتب الاعلام الاسلامی، 1380).
  23. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، (بیروت: مؤسسه الوفاء، 1403).
  24. محقق داماد، سید محمد، کتاب الحج، تقریر عبدالله جوادی آملی، ج 2، (قم: مهر، 1401).
  25. مراغی، میر عبدالفتاح، العناوین، ج 2، (قم: مؤسسه النشر الاسلامی، 1429).
  26. مغنیه، محمدجواد، اصول ‏الفقه فی ثوبه الجدید، (قم: دار الکتاب الاسلامی، 1411).
  27. مکارم شیرازی، ناصر، القواعد الفقهیه، ج 1، (قم: مدرسه الامام امیرالمؤمنین (ع)، 1421).
  28. مکی عاملی، محمد‌بن جمال‏الدین (شهید اول)، الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه، ج 2، (قم: مؤسسه النشر الاسلامی، 1414).
  29. موسوی بجنوردی، سید محمدحسن، القواعد الفقهیه، ج 1، (قم: الهادی، 1419).
  30. نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، ج 6، (بیروت: داراحیاء التراث العربی، 1981).
  31. نراقی، احمد، عوائد الایام، (قم: مکتب الاعلام الاسلامی، 1417).
  32. وحید بهبهانی، محمدباقر، حاشیه مجمع الفائده و البرهان، (قم: مؤسسه العلامه المجدد الوحید البهبهانی، 1417).
  33. وحید بهبهانی، محمدباقر، مقامع ‏الفضل، ج 1، (قم: مؤسسه العلامه المجدد الوحید البهبهانی، 1421).
  34. همدانی، رضا، مصباح الفقیه، ج 2، (بی‏جا: مکتبه الصدر، بی‏تا).
  35. یزدی، سید محمدکاظم، العروه‏ الوثقی، ج3، (قم: مؤسسه النشر الاسلامی، 1417).
  36. یزدی، سید محمدکاظم، حاشیه المکاسب، ج 1، (قم: مؤسسه النشر الاسلامی، 1417).
ج) انگلیسی

- Books

  1. Miller, David, Political Philosophy, (UK: Oxford, 2003).
  2. Popper, Karl, The Open Society and Its Enemies, (USA: Princeton, 2013).
  3. The OSCE Office for Democratic Institutions and Human Rights (ODIHR), Guidelines for Reviewing a Legal Framework for Elections, (Poland, 2013).
- Articles

  1. Feldman, Richard, “Principle of Charity”, Routledge Encyclopedia of Philosophy, 1998.
  2. Moran, Sean M., “The Presumption of Correctness: Should the Commissioner Be Required to Carry the Initial Burden of Production”, Fordham Law Review, Vol. 55, Issue 6 (1987), pp. 1087-1108.
- روزنامه‌ها

  1. روزنامه اعتماد، 12/12/1392
  2. روزنامۀ ایران، ش2686، 13/10/1382.
  3. روزنامۀ بهار، ش96، 24/1/1392
  4. روزنامۀ کیهان، ش 1747، 17/06/1381
  5. روزنامۀ کیهان، ش 17797، 15/10/1382.
  6. اسماعیلی، محسن، نظارت قانونی، روزنامۀ همشهری، ش 3273، 15/10/1382
- سایت‌ها

  1. shora-gc.ir
  2. اعرافی، علیرضا، درس خارج فقه روابط اجتماعی، 21/1/1398.
  3. اعرافی، علیرضا، درس خارج فقه روابط اجتماعی، 22/12/1397.
  4. اعرافی، علیرضا، درس خارج فقه روابط اجتماعی، 22/12/1397.
  5. بهجت، محمدتقی، درس خارج اصول فقه، 6/8/1387.
  6. شب‏زنده‏دار، مهدی، درس خارج فقه امر به معروف و نهی از منکر، 8/12/1395.
  7. مقتدایی، مرتضی، درس خارج فقه، 16/10/1393
  8. مکارم شیرازی، ناصر، درس خارج فقه حج، 14/2/1388.
  9. مکارم شیرازی، ناصر، درس خارج فقه حج، 15/1/1388.
  10. هاشمی شاهرودی، سید محمود، درس خارج فقه زکات، 9/3/1391.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 717
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 447


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب