دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات45
تعداد شماره‌ها1,403
تعداد مقالات17,178
تعداد مشاهده مقاله55,486,023
تعداد دریافت فایل اصل مقاله17,750,757
کشتی آرا, کیمیا, جعفری, علی اکبر, نورائی, مرتضی. (1401). ارزیابی رویکرد مجلس شورای ملی در قبال برنامه های توسعه 1327-1356ش. سامانه مدیریت نشریات علمی, 13(31), 147-171. doi: 10.22034/jiiph.2022.48037.2243
کیمیا کشتی آرا; علی اکبر جعفری; مرتضی نورائی. "ارزیابی رویکرد مجلس شورای ملی در قبال برنامه های توسعه 1327-1356ش". سامانه مدیریت نشریات علمی, 13, 31, 1401, 147-171. doi: 10.22034/jiiph.2022.48037.2243
کشتی آرا, کیمیا, جعفری, علی اکبر, نورائی, مرتضی. (1401). 'ارزیابی رویکرد مجلس شورای ملی در قبال برنامه های توسعه 1327-1356ش', سامانه مدیریت نشریات علمی, 13(31), pp. 147-171. doi: 10.22034/jiiph.2022.48037.2243
کشتی آرا, کیمیا, جعفری, علی اکبر, نورائی, مرتضی. ارزیابی رویکرد مجلس شورای ملی در قبال برنامه های توسعه 1327-1356ش. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1401; 13(31): 147-171. doi: 10.22034/jiiph.2022.48037.2243

ارزیابی رویکرد مجلس شورای ملی در قبال برنامه های توسعه 1327-1356ش

فصلنامه تاریخ نامه ایران بعد از اسلام
مقاله 8، دوره 13، شماره 31، تیر 1401، صفحه 147-171    اصل مقاله (446.08 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jiiph.2022.48037.2243
نویسندگان
کیمیا کشتی آرا1؛ علی اکبر جعفری* 2؛ مرتضی نورائی3
1دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام دانشگاه اصفهان
2دانشیار دانشگاه اصفهان
3استاد دانشگاه اصفهان
چکیده
تعاملات قوای مجریه و مقننه (13۲۷-13۵۶ش/ 194۸-۱۹۷۷م) در پیشبرد برنامه‌های توسعه مبین این امر بود که سازندگی فرایندی پرهزینه، زمان‌بر و چالش‌برانگیز است و برنامه‎ریزی به‌عنوان روندی سیاسی‌اقتصادی در پرتو قانون‌گذاری تحقق می‎یابد. از‌این‌رو، ارزیابی مذاکرات مجلس شورای ملی، روایتی نوین از چگونگی تحقق برنامه‌های توسعه و گفتمان حاکم بر این نهادها را نشان می‎دهد. به همین خاطر، این نوشتار به دنبال پاسخ این پرسش است که اساساً قوۀ مقننه در صورت‌بندی و فرایند سیاست‌گذاری برنامه‌های توسعه در دورۀ محمدرضاشاه ایفاگر چه نقشی بود؟ برای یافتن پاسخ باید دریافت هم‌گرایی نهادهای مذکور در چه سطوحی در پیشرفت برنامه‌های توسعه و تغییرات سازمان برنامه قابل‌ملاحظه بود و چه عواملی سبب می‌شد واگرایی آن‌ها در قبال برنامه‌ها افزایش یا تقلیل یابد. سپس ارزیابی کرد که مجلس با توجه ‌به شرایط اقتصادی، در بررسی لوایح برنامه تا چه اندازه انعطاف نشان می‌داد. همچنین به نقش کمیسیون برنامه در ساختار درونی مجلس و ایجاد هیئت ‌نظارت برنامه، اشاره کرد. یافته‌ها نشان می‌دهد هم‎سویی و تباین میان این نهادها در لزوم برنامه‌ریزی و ایجاد زیرساخت‌های لازم در چند سطح قابل‌‌مشاهده است. ابتدانهادها در نیازمندی کشور به برنامه‌ریزی اقتصادی‌اجتماعی و تصویب قوانین کلیدی، سپس همکاری در ایجاد سازمان برنامه و درنهایت بروز اختلافات در مسائلی همچون تخصیص اعتبارات و صرف هزینه‌ها، تمرکززدایی، توسعۀ منطقه‌ای و کوچک‌سازی دولت. این پژوهش به روش علّی‌مقایسه‌ای، با بهره‌گیری از مذاکرات مجلس، اسناد و منابع کتابخانه‌ای، این مسائل را ارزیابی می‌کند.
کلیدواژه‌ها
محمدرضاشاه؛ مجلس شورای ملی؛ سازمان برنامه؛ کمیسیون برنامه؛ هیئت نظارت برنامه
مراجع
کتاب‌ها

  • آبراهامیان، یرواند (1391)، ایران بین دو انقلاب از مشروطه تا انقلاب اسلامی، ترجمه گروه مترجمان، تهران، نشر نی.
  • ابتهاج، ابوالحسن (1371)، خاطرات ابوالحسن ابتهاج، به کوشش علیرضا عروضی، جلد 1، تهران، انتشارات علمی.
  • بهشتی، محمدباقر (1389)، توسعه اقتصادی در ایران، تبریز، انتشارات دانشگاه تبریز.
  • پروژه تاریخ شفاهی ایران دانشگاه هاروارد (1362/1984)، مصاحبه مهرانگیز دولتشاهی، به کوشش حبیب لاجوردی. جلد دهم.
  • توفیق، فیروز (1391)، برنامه‎ریزی در ایران و چشم‌انداز آینده آن، تهران، مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‎ریزی.
  • دفتر انتخابات وزارت کشور (1368)، فهرست اسامی و مشخصات نمایندگان 24 دوره مجلس شورای ملی، نشریه شماره 5.
  • دهباشی، حسین (1394)، اقتصاد و امنیت، خاطرات دکتر علینقی عالیخانی (مجموعه تاریخ شفاهی و تصویری ایران معاصر)، جلد 4، تهران، سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران.
  • شجیعی، زهرا (1344)، نمایندگان مجلس شورای ملی در بیست‌ویک دوره قانون‌گذاری، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی.
  • شجیعی، زهرا (1383)، نخبگان سیاسی ایران نمایندگان مجلس شورای ملی، جلد 4، تهران، انتشارات سخن.
  • مجیدی، عبدالمجید (1382)، خاطرات عبدالمجید مجیدی، ویراستاری حبیب لاجوردی، تهران، انتشارات گام نو.
  • مشرف نفیسی، حسن (1397)، یادی از روزهای رفته (خاطرات)، به کوشش منصوره اتحادیه، جلد 2، تهران، نشر تاریخ ایران.
  • مک‎لئود، تاس. اچ (1377)، برنامه‎ریزی در ایران (براساس تجارب گروه مشاوره دانشگاه هاروارد در ایران در تهیه برنامه عمرانی سوم)، ترجمه علی اعظم محمدبیگی، تهران، نشر نی.
  • نیلی، مسعود و محسن کریمی (1396)، تاریخ برنامه‎ریزی 1316ـ1356: تحلیلی تاریخی با تمرکز بر تحولات نقش و جایگاه سازمان برنامه و بودجه، تهران، نشر نی.
  • هادی ‎زنوز، بهروز (1389)، بررسی نظام برنامه‎ریزی اقتصاد در ایران (دوره قبل از انقلاب اسلامی)، تهران، مرکز پژوهش‎های مجلس شورای اسلامی.
مقاله‌ها

  • رسولی‎پور، مرتضی، «گفت‌و‌گو (مصاحبه با محمدصادق افتخار نماینده دوره 24 مجلس شورای ملی)»، تاریخ معاصر ایران، پاییز 1386، ش 43، صص 153-174.
  • قدیری معصوم، مجتبی و علیقی‎زاده فیروزجانی، ناصر، «جایگاه روستا و کشاورزی در برنامه‎های عمرانی قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران»، پژوهش‎های جغرافیائی، زمستان 1382، ش 46.
اسناد منتشرشده

  • سازمان برنامه (1326)، گزارش مقدماتی برنامه هفت‌ساله، دکتر مشرف نفیسی، تهران.
  • سازمان برنامه (1327)، گزارش شرکت مهندسی موریسن نودسن، مقاطعه‌کاران عمومی، تهران.
  • سازمان برنامه (1327)، تاریخچه تنظیم برنامه هفت‌ساله عمران و آبادی ایران، ضمیمه مجله شماره 98 بانک ملی ایران، بهمن و اسفند، تهران، اداره آمار و بررسی‎های اقتصادی و مالی.
  • سازمان برنامه (1328)، گزارش دکتر مشرف نفیسی درباره عملیات سازمان برنامه هفت‌ساله، تهران.
  • سازمان برنام (1376)، سیر تحولات تشکیلات سازمان برنامه و بودجه، تهران.
  • مرکز پژوهش و اسناد ریاست جمهوری (1388)، تبارشناسی و بررسی عملکرد سازمان برنامه و بودجه به روایت اسناد نخست‎وزیری 1343ـ1326، به کوشش مجتبی زارعی و علیرضا روحانی، تهران، خانه کتاب.
لوح فشرده

  • مشروح مذاکرات مجالس شورای ملی (1391)، تهران، انتشارات کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 529
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 370


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب