دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات45
تعداد شماره‌ها1,370
تعداد مقالات16,844
تعداد مشاهده مقاله54,231,766
تعداد دریافت فایل اصل مقاله16,943,463
معیرزاده, مریم, اکرمی, موسی. (1393). ذاتی‌گرایی علمی از کریپکی تا الیس. سامانه مدیریت نشریات علمی, 8(15), 1-23.
مریم معیرزاده; موسی اکرمی. "ذاتی‌گرایی علمی از کریپکی تا الیس". سامانه مدیریت نشریات علمی, 8, 15, 1393, 1-23.
معیرزاده, مریم, اکرمی, موسی. (1393). 'ذاتی‌گرایی علمی از کریپکی تا الیس', سامانه مدیریت نشریات علمی, 8(15), pp. 1-23.
معیرزاده, مریم, اکرمی, موسی. ذاتی‌گرایی علمی از کریپکی تا الیس. سامانه مدیریت نشریات علمی, 1393; 8(15): 1-23.

ذاتی‌گرایی علمی از کریپکی تا الیس

مجله پژوهش های فلسفی
مقاله 1، دوره 8، شماره 15، آذر 1393، صفحه 1-23    اصل مقاله (732.37 K)
نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی
نویسندگان
مریم معیرزاده1؛ موسی اکرمی* 2
1دکتری فلسفه علم، واحد علوم و تحقیقات`دانشگاه آزاد اسلامی، تهران
2دانشیار گروه فلسفه علم، واحد علوم و تحقیقات`دانشگاه آزاد اسلامی، تهران
چکیده
ذاتی‌گرایی(Essentialism) نظریه‌ای متافیزیکی است که ریشه در سنت پربار ارسطو دارد. در این نظریه برخی ویژگی‌ها، هویت یک شی‌ء را تعیین می‌کنند. قائلان به چنین دیدگاهی، هر شی‌ء را دارای ذات مختص به خود می‌دانند. نفی امکان شناخت ذات اشیاء، نقدی است که بر نظریه­ی ذاتی‌گرایی ارسطو وارد شده است. این انکار به­ویژه در آموزه‌های پوزیتیویسم منطقی با رد مابعدالطبیعه به اوج خود رسید. علاوه بر متن دست‌آوردهای دکارت، لایب‌نیتس، نیوتن، لاک، هیوم، و بحث‌های معناشناختی کریپکی و پاتنم، رویکرد نوینی از ذاتی‌گرایی در چهر­ه­ی علمی آن مطرح گردید. اِلیس با ارائه­ی متافیریکی نوین به این ذاتی‌گرایی کمک کرد. این ذاتی‌گرایی با طرح نوع طبیعی در چارچوب مابعدالطبیعه علم، غنای درخور توجهی یافت و انواع طبیعی و ویژگی‌های ذاتی آن‌ها از جایگاه خاصی در ذاتی‌گرایی علمی برخوردار شدند. بر هر دو جریان در پیوند با مسئله­ی ارجاع، ارتباط میان ویژگی‌های میکروسکوپیک و ماکروسکوپیک و این­همانی نوع طبیعی و ساختار شیمیایی نقدهایی وارد شده است. هدف این مقاله، این است که ضمن طرح ذاتی‌گرایی و نوع طبیعی از منظر فیلسوفان علم نام­برده، نشان داده شود که کدام یک از دیدگاه‌های فیلسوفان فوق، توان پاسخ­گویی به نقدهای موجود را دارد. پاسخ به نقدهای موجود، اهمیت توجه به واقعیت به­جای زبان را نشان می‌دهد. دست­آورد چنین دیدگاهی در مباحث مربوط به جهان‌های ممکن، تمایز میان تحلیل و معناشناسی ویژگی­های گرایشی، ارجاع به آن‌ها و چرایی عدم تحویل کلی ساختاری به غیرساختاری بازتاب می‌یابد.
کلیدواژه‌ها
نوع طبیعی؛ ذاتی‌گرایی؛ ذاتی‌گرایی علمی؛ ویژگی های‌گرایشی؛ جهان‌های ممکن
مراجع
  • ارسطو(1) (1384) متافیزیک، ترجمه­ شرف‌الدین خراسانی، چاپ سوم، تهران، انتشارات حکمت.
  • ارسطو(2) (1385) متافیزیک، ترجمه­ محمدحسن لطفی، چاپ دوم، تهران، انتشارات طرح ‌نو.
  • استیفن، شوارتز (1380) «نامگذاری، ضرورت و نوع طبیعی»، ترجمه مرتضی قرآیی، فصلنامه ذهن، تابستان و پاییز، ش 6 و 7، صص 23-44.
  • خراسانی، شرف‌الدین (1384) «پیش­گفتار مترجم»، در متافیزیک اثر ارسطو، چاپ سوم، تهران، انتشارات حکمت.
  • زاهدی، محمدصادق (1384) «ک‍ری‍پ‍ک‍ی و گ‍ذر از اسم خ‍اص ب‍ه ذات ف‍ردی»، مجله­یع‍ل‍وم ان‍س‍ان‍یدانشگاه ال‍زه‍را، س‍ال ۵، ش ۵۴، صص 14-54.
  • زاهدی، محمدصادق (1385) «آیا نام‌های ع‍ام ن‍اظر ب‍ر ان‍واع طب‍ی‍عی دارای م‍ع‍ن‍ا ه‍س‍ت‍ن‍د؟»، نامهی حکمت، ش 8، صص 23-44.
  • دیوانی، امیر (1382) قوانین طبیعت، قم، انتشارات دانشگاه قم.
  • سعیدی‌مهر، محمد (1383) «جهان‌های ممکن، بررسی دیدگاه سول کریپکی، الوین پلنتینگا و دیوید لوئیس»، نامه مفید، ش ۴۱، صص 81-108.
  • کریپکی، سول (1381) نام­گذاری و ضرورت، ترجمه­ کاوه لاجوردی، انتشارات هرمس.
  • Akrami, M. (2011) “Indispensability of Metaphysics to Physics in Monadistic Scientific Essentialism of Leibniz” Discourse on Metaphysics, IX. Internationaler Leibniz-Kongress unter der Schirmherrschaft des Bundesprasidenten, Vortage 1. Teil, pp. 11-17.
  • Bird, A.; Tobin, E. (2010)“Natural Kinds”, The Stanford Encyclopedia of Philosophy at http://plato.stanford.edu/entries/natural-kinds/
  • Ellis, B. (1996) “Natural Kinds and Natural Kinds Reasoning” in P.J. Riggs(ed.), Natural Kinds, Laws of Nature and Scientific Methodology, Kluwer Academic Publisher, pp.11-28.
  • Ellis, B. (2001) Scientific Essentialism, Cambridge: Cambridge University Press.
  • Ellis, B. (2002) The Philosophy of Nature: A Guide To the New Essentialism, Mcgill: Queen's University Press.
  • Ellis, B.; Lierse, C. E. (1994) “Dispositional Essentialism”Australian Journal of Philosophy, 72, pp.27-45.
  • La Porte, J. (2004) Natural Kinds and Conceptual Change, Cambridge: Cambridge University Press.
  • Oderberg, D. (2007) Real Essentialism, London and New York: Routledge
  • Tobin, E. (2010) “Microstructuralism and Macromolecules: The Case of Moonlighting Proteins”, Foundations of Chemistry, 12(1): 41-54.
  • VanBrakel, J. (2000) Philosophy of Chemistry, Leuven: Leuven University Press.
  • Weisberg, M. (2006) “Water is not H2o” in D. Baird, et al.(eds.), Philosophy of Chemistry, pp. 337–345.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,454
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 287


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب