آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,370 |
| تعداد مقالات | 16,844 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,231,853 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 16,943,519 |
مکان یابی احداث سد زیرزمینی با به کارگیری روش های منطق بولین و تحلیل سلسله مراتبی به‌وسیله سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: حوضه آبریز حسن آباد در استان کرمانشاه) | ||
| هیدروژئولوژی | ||
| دوره 7، شماره 2، اسفند 1401، صفحه 172-186 اصل مقاله (1.01 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/hydro.2022.50085.1258 | ||
| نویسندگان | ||
| نگین زارعی1؛ مهدی کرد* 2 | ||
| 1دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران. | ||
| 2استادیار هیدروژئولوژی، گروه علوم زمین، دانشکده علوم پایه، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران. | ||
| چکیده | ||
| یکی از چالشهای اصلی مدیریت منابع آب، حفظ آبهای زیرزمینی و استفاده پایدار از آنها است. احداث سد زیرزمینی در مناطقی که امکان احداث وجود داشته باشد، میتواند یکی از راههای برونرفت از این چالش باشد. حوضه آبریز حسنآباد در بین دشتهای شیان و ماهیدشت در استان کرمانشاه واقع شده و با وجود بارشهای یکسان در منطقه، این حوضه از لحاظ منابع آبی، پوشش گیاهی و نوع کشاورزی شرایط نامناسبتری نسبت به دو دشت مجاور خود دارد. هدف از این پژوهش، شناسایی مناطق مناسب جهت احداث سد زیرزمینی در حوضه حسنآباد میباشد. به‌منظور دستیابی به این هدف، پس از آمادهسازی لایههای اطلاعاتی مختلف در محیط نرمافزار Arc GIS، با استفاده از روش منطق بولین، مناطق دارای پتانسیل احداث سد زیرزمینی بر اساس معیارهای شیب، جنس و ساختار زمین، شرایط هیدرولوژیک منطقه مانند رده آبراهه، آب زیرزمینی و کاربری زمین 7 محور مستعد انتخاب شدند که در حاشیه جنوبی دشت حسنآباد قرار گرفتهاند. در مرحله بعد، براساس معیارهای اصلی اقتصادی-اجتماعی، مخزن سد، محل ساخت سد و آب که خود شامل معیارهای فرعی و گزینههای مختلف هستند و استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی، محورها اولویتبندی شدند و محورهای 6، 7 و 1 به ترتیب اولویتهای اول تا سوم را به خود اختصاص دادند. تصاویر هوایی، بازدید صحرایی، بررسی زمینشناسی ساختاری منطقه و جهت جریان آب زیرزمینی، نتایج حاصل از روش به‌کاررفته را به‌خوبی تائید میکند که در نهایت محور 6 بهترین محور برای اجرای محل ساخت سد تشخیص داده شد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تحلیل سلسله مراتبی؛ حوضه آبریز حسنآباد؛ سد زیرزمینی؛ منطق بولین | ||
| مراجع | ||
|
آقاملایی، ا.، لشکری پور، غ.، غفوری، م.، 1393. بررسی فاکتورهای مؤثر در اجرای سدهای زیرزمینی (مطالعه موردی: سد زیرزمینی میانرود راور در استان کرمان). فصلنامه علمی پژوهشی مهندسی آبیاری و آب، 5(17): 82-67.
اصغری سرسکانرود، ص.، بلواسی، م.، زینالی، ب.، صاحبی وایقان، س.، 1395. شناسایی مناطق مناسب احداث سد زیرزمینی در حوزه آبخیز الشتر به روش ANP. پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، 7(13): 163-150.
اسمعلی عوری، 1.، گلشن، م.، خرمی، ک.، 1395. اولویتبندی محورهای مناسب برای احداث سد زیرزمینی در حوضه آبخیز دوست بیگلو. مجله پژوهشهای جغرافیای طبیعی، 48(4): 659-645.
پیروان، ح. ر.، عرب، م. ر.، خیرخواه زرکش، م. م.، 1397. تعیین عرصههای مناسب احداث سدهای زیرزمینی در حوضه خشک‌رود استان مرکزی از طریق سیستم پشتیبانی تصمیمگیری دادههای مکانی منطقه. نشریه ترویج و توسعه آبخیزداری، 6(20): 55-64.
حبیبی نیا، ه.، کرد، م.، طاهری، ک.، 1396. تأثیر سازندهای زمینشناسی بر کیفیت و خصوصیات ژئوشیمیایی آبهای زیرزمینی دشت شیان، کرمانشاه. مجله هیدروژئولوژی، 6(1): 125-114.
خدادادی، س.، همتی، م.، 1397. مکانیابی و رتبهبندی محل احداث سد زیرزمینی با توسعه سیستم پشتیبان تصمیمگیری (DSS) (مطالعه موردی: حوضههای دریان و هریس شبستر). نشریه هیدروژئولوژی، 3(1): 47-59.
خرازی، پ.، یزدانی، م. ر.، آرا، ه.، خزائلپور، پ.، 1396. مکانیابی سد زیرزمینی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی: حوزه آبخیز دشت کویر). فصلنامه علمی-پژوهشی اطلاعات جغرافیایی، 26(103): 177-185.
خرمی، ک.، وهابزاده، ق.، سلیمانی، ک.، طلایی، ر.، 1393. تعیین مناطق مناسب سد زیرزمینی در حوزه آبخیز قرهسو. نشریه علمی-پژوهشی مهندسی و مدیریت آبخیز، 6(2): 139-154.
خیرخواه زرکش، م. م.، ناصری، ح. ر.، داوودی، م. ح.، سلامی، ه.، 1387. استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی در اولویتبندی مکانهای مناسب احداث سد زیرزمینی (مطالعه موردی: دامنه شمالی کوههای کرکس، نطنز). مجله پژوهش و سازندگی در منابع طبیعی، 79: 93-101.
درفشان، ف.، حیدرنژاد، م.، بردبار، ا.، 1393. مکانیابی و احداث سد زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه‌خشک راهکاری جهت توسعه پایدار (مطالعه موردی: ناحیه اندیکا). سومین همایش ملی توسعه پایدار در مناطق خشک و نیمه‌خشک ابرکوه، ایران.
زاهدی، ا.، طالبی، ع.، طباطبایی، س. ع.، رئیسی، ا.، آسیایی، م.، 1395. شبیهسازی جریان زیرسطحی برای مناطق مستعد احداث سد زیرزمینی با استفاده از مدل SWAT (مطالعه موردی: حوزه آبخیز رودخانه درونگر درگز). پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، 14: 215-206.
سلامی، ه.، 1385. تعیین مناطق مناسب جهت احداث سد زیرزمینی در مناطق آذرین با استفاده از دورسنجی (مطالعه موردی: دامنه شمالی کوههای کرکس). پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی.
عرب، خ. ع.، حشمتپور، ع.، سیدیان، م.، چزگی، ج.، 1398. اولویتبندی مکان مناسب احداث سد زیرزمینی با AHP در حوزه آبخیز کجیبد-بالاقلی شهرستان گرمه. نشریه آبیاری و زهکشی ایران، 13(2): 353-338.
عشقیزاده، م.، نورا، ن.، سپهری، ع.، حیدری، ح.، 1388. روش تعیین مناطق مناسب برای احداث سدهای زیرزمینی کوچک به‌منظور تغذیه و کنترل آبدهی قنوات هوابین (مطالعه موردی: حوضه آبخیز کلات شهرستان گناباد). پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
علیزاده، ا.، 1394. اصول هیدرولوژی کاربردی. چاپ چهل و یکم، انتشارات آستان قدس رضوی، مشهد، 942 ص.
قارزی، ر.، نجفینژاد، ع.، نورا، ن.، دهقانی، ا. ا.، فیلهکش، ا.، 1391. مکانیابی سد زیرزمینی به کمک GIS در آبخیز بفره سبزوار. دومین کنفرانس برنامهریزی و مدیریت محیط‌زیست.
کردی، ر.، فرامرزی، م.، کریمی، ح.، گرایی، پ.، یارمحمدی، ا.، 1395. مکانیابی سدهای زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه‌خشک غرب ایران (مطالعه موردی: مهران، استان ایلام). پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، 7(13): 164-172.
مهرگان، م.، 1383. پژوهش عملیاتی پیشرفته. چاپ اول، انتشارات کتاب دانشگاهی، تهران، 264 ص.
میلادی، ب.، ملکی، ا.، احمدی، م.، 1398. مکانیابی محل احداث بندهای زیرزمینی با استفاده از سامانه پشتیبانی تصمیم (DSS) در شمال غرب استان کرمانشاه. پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی، 8(1): 34-51.
وزارت نیرو.، شرکت آب منطقهای کرمانشاه.، 1390. گزارش نهایی آماربرداری از منابع آب محدوده مطالعاتی حسنآباد-قلعه شیان.
Dortaj, A., Maghsoudy, S., Doulati Ardejani, F., Eskandari, Z. 2020. A hybrid multi-criteria decision making method for site selection of subsurface dams in semi-arid region of Iran. Groundwater for sustainable Development, 10(8): 1-33. Onder, H., M, Yilmaz. 2005. Underground dams, a tool of sustainable development and management of groundwater resources. European Water,11(12): 35-45. Rohina, A., Ahmadi, H., Moeini, A., Shahriv, A. 2019. Site selection for constructing groundwater dams through Boolean logic and AHP method (Case Study: Watershed of Imamzadeh Jafar Gachsaran). Paddy and Water Environment, 18(1): 59-72. Saati, T.L. 2008. Solution making at correspondences and backlinks: analytic nets. M: Izdatelstvo (Press) LKI. Talebi, A., Zahedi, E., Hassan, M. A., Lesani, M. T. 2019. Locating suitable sites for the construction of underground dams using the subsurface flow simulation (SWAT model) and analytical network process (ANP) (Case Study: Daroongar watershed, Iran). Sustainable Water Resources Management, 5(6): 1-10. Updegrove, A., Wilson, N., Shadden, S. 2016. Boolean and smoothing of discrete polygonal surfaces. Adv Eng Softw, 95:16–27. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 494 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 477 |
||