آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,388 |
| تعداد مقالات | 17,007 |
| تعداد مشاهده مقاله | 54,725,528 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 17,275,965 |
ذهنی بودن زیبایی شناسی نزد کانت | ||
| مجله پژوهش های فلسفی | ||
| مقاله 30، دوره 15، شماره 37، دی 1400، صفحه 741-763 اصل مقاله (873.95 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2022.48544.3021 | ||
| نویسنده | ||
| احمدرضا معتمدی | ||
| استادیار، دانشگاه صدا و سیما، تهران، ایران. | ||
| چکیده | ||
| کانت، زیبایی‌شناسی را در حکم ذوق منحصر می‌کند. قوه حاکمه، داوری زشت و زیبا را در نسبت با خوشایندی از صورت عین خارجی صادر می‌کند. وی حکم زیبا‌شناختی را نیز چون حکم شناختی، یک حکم پیشینی تلقی می‌کند و آنرا ذیل مقولات ماتقدم ذهنی «کمیت»، «کیفیت»، «نسبت» و «جهت» درج می‌کند. با این رویکرد، حکم زیبا‌شناختی در عین اینکه حکم «شخصی» است، باید طبق الزام پیشینی کمیت، از «کلیت» و اعتبار عمومی نیز برخوردار باشد و در همان صورت «غایت‌مند»ی‌اش، به دلیل درج در مقوله پیشینی «نسبت» باید فاقد «غایت» باشد. همچنین مقوله ماتقدم کیفیت، حکم ذوق را ملزم به عدم تعلق می‌نماید؛ بدین الزام، در فرایند صدور حکم زیبا‌شناختی هیچ علاقه مفهومی نباید دخیل باشد، حال آنکه قوه متخیله با همه امکانات مصوره‌اش صرفاً می‌تواند در بازی آزاد، به تحریض قوه فاهمه بپردازد و بدون مفهوم‌سازی آن به تنهایی نمی‌تواند حکم کلی صادر کند. این نوشتار درصدد تبیین آن است که کانت در نقد قوه حاکمه، علیرغم توفیق در برقراری نسبت میان ساحت ضروری طبیعت (نقد عقل نظری) و سپهر آزادی اخلاقی (نقد عقل عملی)، نه تنها در ژرفنای ذهنی‌گروی و موضوعیت نفسانی(subjectivity) درغلطیده است، بلکه تعارضات و ناسازگاری‌هایی را نیز بر زیبایی‌شناسی خود تحمیل کرده است، که در جای خود قابل نقد و بررسی است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کانت؛ زیبایی‌شناسی؛ قوه حاکمه؛ ذهنی؛ عینی؛ حکم ذوق | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,666 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 475 |
||