آمار
| تعداد نشریات | 43 |
| تعداد شماره‌ها | 1,224 |
| تعداد مقالات | 15,037 |
| تعداد مشاهده مقاله | 50,573,245 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 13,664,522 |
تحلیل و نقد تبیین ابن‌سینا در حصر اقسام حکمت نظری به سه گرایش | ||
| مجله پژوهش های فلسفی | ||
| مقاله 34، دوره 15، شماره 37، دی 1400، صفحه 834-855 اصل مقاله (912.87 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/jpiut.2021.47902.2966 | ||
| نویسندگان | ||
| قدرت الله قربانی1؛ روح الله سوری2؛ سجاد دلیر* 3 | ||
| 1دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه خوارزمی، تهران. ایران | ||
| 2استادیار گروه فلسفه، دانشگاه خوارزمی، تهران. ایران | ||
| 3دانشجوی دکتری حکمت متعالیه، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران | ||
| چکیده | ||
| مهمترین مساله در تقسیم‌بندی انواع حکمت -یکی از مهمترین مباحث مطرح در فلسفه اسلامی-، دلیلی است که حکمای اسلامی بویژه ابن‌سینا برای حصر اقسام حکمت نظری اقامه کرده‌اند. دلیل حصر اقسام حکمت نظری، با یک تقسیم ثنایی دائر بین نفی و اثبات، اقسام را به چهار قسم (که البته قسم چهارم آن محال است) تقسیم می‌کند. این حصر عقلی، اموری که به اراده و اختیار انسان نمی‌باشد یعنی حکمت نظری را به اموری تقسیم می‌کند که: تصور آنها بطور ذهنی و خارجی بی‌نیاز از ماده است که اصطلاحا فلسفه اولی است، یا در ذهن بی‌نیاز از ماده است ولی در خارج محتاج به ماده است که این قسم هم ریاضیات است و یا اموری هستند که چه در ذهن و چه در خارج محتاج به ماده هستند که این قسم را طبیعیات می‌نامند. قسم چهارمی هم در تقسیم قابل فرض است که در ذهن محتاج به ماده باشد ولی در خارج غیرمحتاج به ماده که این قسم صرف یک فرض است و تحقق خارجی ندارد. در این مقاله نشان داده خواهد شد که این حصر موارد نقض متعددی داشته و قابل دفاع نیست. برخی از علوم مانند علم منطق، که از نظر این فلاسفه از اقسام علوم نظری هم هست خارج از این حصر بوده و این حصر معقولات ثانیه منطقی را پوشش نمی‌دهد. همچنین الهیات بالمعنی الاخص و مجردات مثالی نیز با تقسیم فوق قابل تبیین نخواهند بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اقسام حکمت نظری؛ دلیل حصر حکمت نظری؛ منطق؛ الهیات به معنی اخص؛ مجرد مثالی | ||
| مراجع | ||
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,419 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 208 |
||