آمار
| تعداد نشریات | 45 |
| تعداد شماره‌ها | 1,416 |
| تعداد مقالات | 17,490 |
| تعداد مشاهده مقاله | 56,484,411 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 18,742,345 |
اقتراح بیتی از دیوان حافظ | ||
| زبان و ادب فارسی (نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز) | ||
| مقاله 5، دوره 66، شماره 227، شهریور 1392، صفحه 95-112 اصل مقاله (189.55 K) | ||
| نویسندگان | ||
| ناصر علیزاده* 1؛ مهدی رمضانی2 | ||
| 1دانشیار دانشگاه شهید مدنی تبریز | ||
| 2کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی | ||
| چکیده | ||
| از پربسامدترین موضوعات مطرح در دیوان حافظ، تقابل برخی عناوین و اصطلاحات و شخصیت‌ها است که حافظ به روشهای گوناگون با آنها مضمون‌آفرینی میکند. او در این مسیر، از تأمّل برانگیزترین بازی، یعنی شطرنج نیز برای تبیین چنین تقابلهایی، بهره میبرد. یکی از ابیات درخور تأمل از این دست، بیتِ «تا چه بـازی رخ نمـاید بیدقی خواهیم راند / عرصة شطرنج رندان را مجال شاه نیست»، است. با نگاهی مختصر به شرحهای دیوان حافظ روشن میشود که «هر کسی از ظن خود» دربارة این بیت بحث‌برانگیز اظهار نظر کرده است و اغلب حافظ‌پژوهان، بیت را از منظر بازی شطرنج و موقعیت مهرههای آن مورد مداقّه قرار ندادهاند. این مقاله نخست، در پی اثبات این موضوع است که ارادۀ ذهنی خواجه از ایراد «رخ» و «بیدق» با توجه به ایهام تناسب و استخدام در واژة «شاه»، همان «زاهد» و «سالک» است. در مرحله بعد نیز بررسی شرحهای معتبر دربارة بیت مطمح نظر خواهد بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کلیدواژه‌ها: حافظ؛ مضمون‌آفرینی؛ شطرنج | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,685 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 984 |
||