دانشگاه تبریز
فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)

 آمار

تعداد نشریات45
تعداد شماره‌ها1,398
تعداد مقالات17,068
تعداد مشاهده مقاله55,059,058
تعداد دریافت فایل اصل مقاله17,501,319
پورمحمدی, دکتر محمدرضا, قربانی, رسول, علی زاده, غفور. (1401). "راهبردهای کاهش آسیب‌پذیری مکانی مراکز ثقل تهدید پذیر کلان‌شهر تبریز از منظر پدافند غیرعامل". سامانه مدیریت نشریات علمی, 26(79), 91-79. doi: 10.22034/gp.2022.10840
دکتر محمدرضا پورمحمدی; رسول قربانی; غفور علی زاده. ""راهبردهای کاهش آسیب‌پذیری مکانی مراکز ثقل تهدید پذیر کلان‌شهر تبریز از منظر پدافند غیرعامل"". سامانه مدیریت نشریات علمی, 26, 79, 1401, 91-79. doi: 10.22034/gp.2022.10840
پورمحمدی, دکتر محمدرضا, قربانی, رسول, علی زاده, غفور. (1401). '"راهبردهای کاهش آسیب‌پذیری مکانی مراکز ثقل تهدید پذیر کلان‌شهر تبریز از منظر پدافند غیرعامل"', سامانه مدیریت نشریات علمی, 26(79), pp. 91-79. doi: 10.22034/gp.2022.10840
پورمحمدی, دکتر محمدرضا, قربانی, رسول, علی زاده, غفور. "راهبردهای کاهش آسیب‌پذیری مکانی مراکز ثقل تهدید پذیر کلان‌شهر تبریز از منظر پدافند غیرعامل". سامانه مدیریت نشریات علمی, 1401; 26(79): 91-79. doi: 10.22034/gp.2022.10840

"راهبردهای کاهش آسیب‌پذیری مکانی مراکز ثقل تهدید پذیر کلان‌شهر تبریز از منظر پدافند غیرعامل"

جغرافیا و برنامه‌ریزی
مقاله 5، دوره 26، شماره 79، 1401، صفحه 91-79    اصل مقاله (671.84 K)
نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22034/gp.2022.10840
نویسندگان
دکتر محمدرضا پورمحمدی1؛ رسول قربانی1؛ غفور علی زاده* 2
1استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه تبریز
2دانشجوی دکترای تخصصی دانشگاه پیام نور مرکز تبریز
چکیده
این تحقیق از نوع کاربردی- توسعه‌ای با رویکرد توصیفی- تحلیلی است؛ و روش جمع‌آوری اطلاعات به‌صورت اسنادی، کتابخانه‌ای و پیمایش میدانی (پرسشنامه و نظرسنجی از 20 خبره در حوزه‌های معماری، شهرسازی و پدافند غیرعامل) بوده است. کلان‌شهر تبریز به‌عنوان بزرگ‌ترین مترو پل شمال غرب ایران، به علت قرارگیری در مرزهای سیاسی و فرهنگی و در مسیر ترانزیتی کشورهای هم‌جوار از موقعیت ممتاز و استراتژیک برخوردار است. در شرایط کنونی به دلیل تنوع تهدیدات و استقرار زیاد مراکز ثقل در این شهر، احتمال آسیب‌ها به‌شدت افزایش‌یافته است؛ لذا برای ارتقای سطح امنیت شهر براساس ملاحظات ایمنی پدافند غیرعامل، ضرورت مداخله کاری بس هوشمندانه است. در این راستا دارایی‌های شهر به‌عنوان مراکزثقل شهر در 22 شاخص‌ مؤثر و در پنج معیار دسته‌بندی شدند؛ با بررسی تهدیدات محتمل بر روی دارایی‌ها، حملات هوایی و موشکی به‌عنوان تهدید غالب شهر انتخاب شد و به‌عنوان تهدید پایه در عملیات مدل‌سازی، تحلیل شبکه و استانداردسازی لایه‌ها در محیط GIS قرار گرفت. نقشه نهایی آسیب‌پذیری مراکزثقل شهر از توابع همپوشانی فازی در محیط GIS-ARC با اعمال ضریب اهمیت شاخص‌ها حاصل از نرم افزار تحلیل شبکه‌ای در پنج کلاس تهیه شد؛ آسیب‌پذیری باکلاس خیلی کم 13/7 درصد، باکلاس کم 9/5 درصد، باکلاس متوسط 23/5 درصد، باکلاس زیاد 32/3 درصد و باکلاس خیلی زیاد 21 درصد از کل مساحت ‌شهر تبریز به دست آمد؛ نشانگر عدم رعایت اصول پدافند غیرعامل و تشدیدکننده میزان آسیبپذیری مکانی در این شهر می‌باشد؛ ضرورت تدوین راهبردها بر اساس ملاحظات ایمنی پدافند غیرعامل جهت کاهش آسیب پذیری در شهر را نشان می‌دهد. در این راستا با ارزیابی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدات شهر در مدل سوآت، غالب بودن عوامل ضعف و تهدیدات بر عوامل قوت و فرصت‌ها شهر آشکار شد و راهبرد‌ها به‌صورت تدافعی تدوین و از عوامل قوت‌ها جهت بهبود بخشی ضعف‌ها و از فرصت‌ها برای ترمیم تهدیدات بهره گرفته ‌شد.
کلیدواژه‌ها
پدافند غیرعامل؛ مراکز ثقل؛ آسیب‌پذیری؛ راهبرد؛ کلان‌شهر تبریز
سایر فایل های مرتبط با مقاله
مراجع
  • ارسطوفر، روزبه (1394)، معماری دفاعی با رویکرد پدافند غیرعامل، فصلنامه مطالعات مهندسی انتظامی، شماره 27، دوره سوم، پاییز، صص 71-59.
  • برنافر، مهدی (1393)، اولویت‌بندی مراکز حیاتی، حساس و مهم شهر بندر انزلی و ارائه راهکارهای دفاعی از دید پدافند غیرعامل، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال چهاردهم، شماره 32، بهار 1393.
  • ﭘﺮﻳﺰادی، ﻃﺎﻫﺮ؛ ﺣﺴﻴﻨﻲ اﻣﻴﻨﻲ، ﺣﺴﻦ (1389)، ﺑﺮرﺳﻲ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﻤﻬﻴﺪات ﭘﺪاﻓﻨﺪ غیرعامل در ﺷﻬﺮ ﺳﻘﺰ در روﻳﻜﺮدی ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ، دو ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷﻬﺮی، ﺷﻤﺎره 26: 202-191.
  • جلالی، غلامرضا (۱۳۹۰)، روش و مدل برآورد تهدیدات در پدافند غیرعامل، دانشگاه امام حسین (ع).
  • شریفی رسائی، حمیدرضا (1394)، تعیین اهداف و راهبردهای پدافند غیرعامل در طرح‌های توسعه شهر، فصلنامه پدافند غیرعامل، سال ششم، شماره 2، تابستان، صص 89-75.
  • صیامی، قدیر و همکاران (1392)، آسیب‌شناسی پدافندی ساختار شهری با استفاده از تحلیل سلسله‌مراتب AHP و GIS مطالعه موردی شهر گرگان، مجله آمایش جغرافیایی فضا، فصلنامه علمی- پژوهشی دانشگاه گلستان، سال سوم، شماره مسلسل دهم، زمستان 1392.
  • طیاری، حمید (۱۳۶۸)، دفاع غیرعامل در ۳۱ کشور جهان، کتاب شماره 15، انتشارات وزارت مسکن و شهرسازی دفتر سازه‌های امن.
  • عباسی، لاله (1388)، مدیریت بحران و پدافند غیرعامل، نشریه اکتشاف و تولید، شماره 58، صص 30-29.
  • علمداری، شهرام (۱۳۹۵)، پدافند عامل و غیرعامل چیست؟، سازمان پدافند غیرعامل، ویژه‌نامه پدافند غیرعامل، آبان ماه، صص ۱۳-۱۲.
  • کریمی شیرازی، حامد (1393)، تعیین اولویت کاربردهای فن‌آوری نانو در بخش صنایع خودرو با مدل تصمیم‌گیری فازی، فصلنامه مدیریت توسعه فن‌آوری، دوره دوم، شماره 1، ص 160-137.
  • مالچفسکی، یاچک (1390)، سامانه اطلاعات جغرافیایی و تحلیل تصمیم‌گیری چند معیاری، مترجمان: اکبر پرهیزکار و عطا غفاری گیلانده، تهران، انتشارات سمت تهران.
  • مردان، سمیع الله (۱۳۹۵)، پدافند غیرعامل در ایران مبانی نظری و راهبردها، سازمان پدافند غیرعامل، ویژه‌نامه پدافند غیرعامل، هفته پدافند غیرعامل (چشم بیدار): مصون‌سازی و پایداری کشور در برابر تهدیدات با پدافند غیرعامل، آبان ماه ص ۲۷-۲۲.
  • مرکز آمار ایران، سالنامه آماری سال 1395، سرشماری عمومی و نفوس و مسکن شهر تبریز.
  • موحدی نیا، جعفر (1386)، اصول و مبانی پدافند غیرعامل (استحکامات و اقدامات)، تهران، انتشارات دانشگاه صنعتی مالک اشتر، چاپ دوم.
  • مهندسان مشاور نقش محیط (۱۳۹۱)، طرح و توسعه و عمران شهر تبریز، طرح جامع تبریز.
  • نورالهی، حانیه (1394)، ارائه الگوی ارزیابی خطرپذیری ریسک بر اساس تلفیق رویکردهای عملکردی و آمایشی در زیرساخت‌های حیاتی، نشریه مدیریت بحران، دوره 5، صص 47-56.
  • نوروزی، محمدتقی (۱۳۸۵)، فرهنگ دفاعی و امنیتی، تهران، انتشارات سنا.
  • هاشمی فشارکی، جواد؛ شکیبامنش، امیر (۱۳۹۰)، طراحی شهری از منظر دفاع غیرعامل، چاپ اول، تهران: انتشارات بوستان حمید.
  • Ghanbarpour, H. (2017). A Comparative Study of the Application of Passive Defense Strategies from the Perspective of Urban Design at International Airports: International Airports of Ben-Gurion, Munich and Singapore Changi. Journal of History Culture and Art Research (ISSN: 2147-0626), 6(3), 1118-1138, Vol. 6, No. 3, June 2017.
  • Masoumeh Bagheri.)2016). Analyzing and Determining the Vulnerability of Urban Facilities with Passive Defense Approach Using GIS (Case Study: Gorgan City), International Journal of Humanities and Cultural Studies ISSN 2356-5926, Special Issue, April 2016.
  • White Richard, Terrance Boult, Edward Chow, (2014): A computational asset vulnerability model for the strategic protection of the critical infrastructure, International Journal of Critical Infrastructure Protection, Volume 7, Issue 3, Pages 167-177, (doi:10.1016/j.ijcip.2014.06.002).
  • Alexander, D (2002), From Civil Defense to Civil Protection, Journal of Disaster Prevention and Management, Vol. 11, No. 3.
  • A.1999.Civil defense in Canada, 1939-1965 garnering public support war and nuclear weapons through myth of protection. Master’s thesis of arts in history. Department of history lakehead university.
  • Hellström, T., (2007): Critical infrastracture and systemic vulnerability: Towards a planning framework,Juornal of Safety Science, Volume 45, Issue 3, Pages 415-430. (doi:10.1016/j.ssci.2006.07.007).
  • Johansson, Jonas and Henrik Hassel, (2010): An approach for modelling interdependent infrastructures in the context of vulnerability analysis, Juornal of Reliability Engineering and System Safety, Vol. 95, pages 1335–1344. (doi:10.1016/j.ress.2010.06.010).
  • Leritina, G., Hauskenc, K. (2011); Preventive strike vs. false targets and protection in the fence strategy. Reliability engineering and system safety, Vol96, Issue8 (p.912-924).
  • USAID (2001), Making cities work; USAID urban strategy, an initiative launched by the administrator and prepared by the urbanization task force.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 734
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 381


سامانه مدیریت نشریات علمی. قدرت گرفته از سیناوب